De onlusten in Tibet hebben ook Frans Goetghebeur, beheerder van het Tibetaans Instituut in Schoten, erg aangegrepen. ‘Wat zich op het dak van de wereld afspeelt, is een drama waarvan het belang niet kan worden overschat.’
‘Tibet vertegenwoordigt een van de laatste oude culturen ter wereld, die voor veel mensen een bron van inspiratie is’, zegt Frans Goetghebeur. ‘Daartegenover staat met China een meedogenloze economische machine en een ideologie gebaseerd op hiërarchie. Ik weet dat het om een klein volkje gaat, maar de uitkomst in die confrontatie zal determinerend zijn voor de toekomst van iedereen.’
De recente gesprekken tussen de Chinese autoriteiten en vertegenwoordigers van de dalai lama vond Goetghebeur niet bepaald een stap vooruit. ‘De medewerkers van de dalai lama zijn veel te weinig assertief geweest’, zegt hij. ‘Ze hadden duidelijk moeten stellen dat ze toch meer verwachten van de Chinezen dan alleen maar een bereidheid tot praten. Nu denkt de hele wereld dat er positieve gesprekken zijn geweest, maar wat werkelijk op het terrein gebeurt, weet niemand. Ze hadden ook nadrukkelijker een onderzoekscommissie over de kwestie-Tibet moeten eisen. Het moet tot een open gesprek komen, zodat de Chinezen inzien dat de dalai lama niet het probleem is, maar de oplossing.’
Het conflict lijkt muurvast te zitten, maar volgens Goetghebeur blijven er mogelijkheden om vooruitgang te boeken. ‘Waarom niet een internationale organisatie een congres laten organiseren, met Chinese historici en vertegenwoordigers van de Tibetaanse regering in ballingschap? Die kunnen dan onderzoeken hoe je de geschiedenis van Tibet moet voorstellen. Want volgens mij heeft de gevoeligheid aan beide kanten vaak te maken met woordenschat, en daarover zou zo’n congres uitsluitsel kunnen geven. Op korte termijn lijkt het me bovendien verstandig als de Chinezen zouden toestaan dat de dalai lama enkele pelgrimsoorden kan gaan bezoeken, zoals hijzelf wenst. Dan zullen ze ook zien dat hij daar geen misbruik van zal maken. Dat kan de beide kampen zeker dichter bij elkaar brengen.’
De Belgische regering nam de afgelopen maanden ook enkele keren discreet contact op met het Tibetaans Instituut in ons land. ‘Eerder verschilde ik zwaar van mening met minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht, maar nu was ik aangenaam verrast door de moedige standpunten die zijn ingenomen. In ieder geval was zijn reactie rechtvaardiger dan de manier waarop Jacques Rogge, de voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité, heeft gereageerd. Zo voorzichtig tegenover de Chinezen, en anderzijds met dat opgeheven vingertje tegenover Belgische atleten die hun mening wilden geven’, aldus Goetghebeur. Hij heeft ook waardering voor politici die de openingsceremonie van de Olympische Spelen zullen boycotten. ‘Ik vind dat het wel iets uithaalt. Hoe meer mensen daar afwezig blijven, hoe minder makkelijk de Chinezen kunnen denken: we rule the world, zoals de Britten destijds.’
Frans Goetghebeur is ook voorzitter van de Boeddhistische Unie van België. Volgens hem is het vreedzame imago van het boeddhisme niet geschaad door de beelden van het geweld in Tibet. ‘De honderden tanks die Tibet zijn binnengereden hebben we niet te zien gekregen, alleen de gewelddadige acties van enkelingen. En dat mensen na jaren van onderdrukking en foltering de controle over zichzelf verliezen, is toch begrijpelijk. Bovendien heeft de wereld kunnen zien dat de dalai lama na het geweld niet geaarzeld heeft om duidelijke taal te spreken, en dat de betogingen daarna helemaal anders zijn verlopen.’
FRANS GOETGHEBEUR GEEFT EEN LEZING OVER BOEDDHISME OP DONDERDAG 22 MEI OM 20 UUR IN HET VLAAMS-NEDERLANDS HUIS DEBUREN IN BRUSSEL. INFO: WWW.DEBUREN.EU
Thomas Verbeke
