ma/20/04

Laten we beginnen met het belangrijkste, zoals in dit blad gebruikelijk: AZ is voetbalkampioen van Nederland geworden. Voor de tweede keer in zijn bestaan, de vorige titel dateert uit 1981 toen de club ook de Nederlandse beker won en de finale van de Uefa-cup bereikte. AZ, vóór het faillissement AZ’67 geheten, is de in 1967 gestichte fusieclub van Alkmaar ’54 en KFC Zaanstreek, vandaar de A en de Z.

De club heeft in veertig jaar geschiedenis twee bloeiperiodes gekend. De huidige is te danken aan de vermogende voorzitter en sponsor Dick Scheringa van DSB (Dick Scheringa Beheer), een holding met meer dan 60 bedrijven, aan meestertrainer Louis van Gaal, en aan vier Rode Duivels in de selectie: Moussa Dembélé, Maarten Martens, Sébastien Pocognoli en Gill Swerts.

De vorige gouden tijd was eind jaren zeventig, met roemruchte helden als Kees Kist, Kristen Nygaard en Hugo Hovenkamp, en met de ook in België legendarische Duitse trainer Georg Kess- ler. De voorspoed van toen werd gefinancierd door de gebroeders Cees en Klaas Molenaar, zelf gewezen voetballers en de steenrijke eigenaars van supermarktketen Wastora.

Naar aanleiding van de nieuwe landstitel serveerde de NOS een prachtige documentaire over de geschiedenis van AZ, en daaruit willen wij u één anekdote vertellen. De gebroeders Molenaar gaven eind jaren zeventig ook de AZ-krant uit. Met een oplage van liefst één miljoen exemplaren, ze werd tot in de Randstad verdeeld. De helft van de inhoud bestond uit foto’s en artikels over de voetbalclub, de andere helft puilde uit van koopjes en steraanbiedingen bij Wastora. Op een dag was de superpromotie van het jaar aangekondigd: een kleurentelevisie van 999 gulden.

Dat lokte veel kopers. In het warenhuis was een muur van televisies opgebouwd, toen een nieuwigheid, met prominent in het midden die van 999 gulden en eromheen allemaal modellen die 1200 gulden kostten. Op alle schermen liep dezelfde uitzending van Nederland 1. Alleen had Klaas Molenaar met opzet het beeld van dat ene exemplaar van 999 gulden onscherper afgesteld dan dat van de andere. Waarna de mensen zeiden: ‘Voor die 200 gulden meer kunnen we beter ineens een goed toestel kopen.’

wo/22/04

Cui bono? Bij elk misdrijf moet eerst de vraag worden gesteld: ‘Wie profiteert ervan?’ Verder onderzoek is nadien meestal overbodig. Het volstaat de verdachte met enkele goedkope hulpmiddelen, zoals elektrische draden of een emmer water, te helpen bij het terugvinden van zijn geheugen, en om vijf uur kan iedereen naar huis.

Wat kunnen we als voorbeeld nemen om dit te illustreren? Even denken… ja! Wij hebben iets: de verkoop van het gerechtsgebouw in Veurne. Door de overheid aan de bevriende firma Redeba Invest verkocht voor 10,5 miljoen euro, en daarna teruggehuurd voor 1,1 miljoen euro per jaar over een periode van 18 jaar. Dat is voor de bevriende vennootschap een opbrengst van 10 procent op de investering, plus een immens gebouw én een bijzonder kostbare bouwgrond.

In België gebeuren dergelijke transacties nooit op een correcte manier, we mogen niet naïef zijn. Dus is ook hier slechts één vraag belangrijk: ‘Cui bono?’ Het antwoord is simpel: de premier en de minister van Begroting. Want die probeerden door het verpatsen van gemeenschapseigendom hun rekeningen sluitend te maken. Een vorm van schriftvervalsing die in het paarse jargon ‘een begroting in evenwicht’ heet. Dankzij Puur persoonlijk weten we nu dat de ex-premier dat zelfs nadrukkelijk bleef verkondigen terwijl zijn eigen kabinetschef het flauwekul noemde en geschokt reageerde bij de schaamteloze leugens van zijn baas.

We dienen nu enkel nog na te gaan wie er premier was en wie minister van Begroting ten tijde van de bewuste verkoop op 3 december 2003. Hiertoe nemen we de bijbel ter hand: de Politieke Encyclopedie van Knack. Blader, blader, ha, hier staat het al: Guy Verhofstadt en Johan Vande Lanotte. Het zou toch weer moeten lukken, nee?

Den Baard heeft ervaring met het verkwanselen van overheidsbezit. Hij was het die in juli 2006 via zijn ex-kabinetschef Jannie Haek ABX-Logistics weggaf aan de Britse groep 3i voor 80 miljoen euro, terwijl een Italiaans consortium dat 340 miljoen euro wou geven niet eens mocht meebieden. Twee jaar later werd ABX door 3i doorverkocht voor meer dan 600 miljoen euro.

In ruil voor die 80 miljoen ging de NMBS ook nog eens voor 110 miljoen euro engagementen aan, zodat 3i in de praktijk 30 miljoen euro kréég om ABX over te nemen. Op 13 december 2006 betaalde 3i dan een kapitaalverhoging van… 30 miljoen euro bij Electrawinds, het paradepaardje van het Oostendse industriepark nv Plassendale, waarvan den Baard voorzitter was. Nog enkele maanden later werd hij zelfs voorzitter van Electrawinds zelf, en al die tijd sponsorde ABX ook nog eens basketbalclub BC Oostende. Volgens den Baard was dit alles een louter toevallige opeenvolging van feiten, en er zijn voorzeker dommekloten die dat nog geloven ook. Uw dienaar, bijvoorbeeld.

De Verhofstadt van wie sprake is de man wiens eigen patrimonium in de periode 2000-2008 al even spectaculair steeg als dat van de staat spectaculair daalde. Het idee van de communicerende vaten wordt enigszins hardnekkig. Als Jean-Marie Dedecker beweert dat journalisten te weinig op onderzoek uit trekken, waardoor een kleine zelfstandige als hij genoodzaakt is privédetectives te betalen, dan veralgemeent hij te veel. Zo heeft ondergetekende zich vorige zomer twee maanden lang incognito gemengd onder de lokale bevolking van Monte Santa Maria Tiberina, een pittoresk dorpje op de grens tussen Umbrië en Toscane, om daar wat te stoken tegen de ex-premier die daar een gigantisch landgoed met opstallen bezit. Of de mensen wisten dat er een kinderlokker in hun streek was komen wonen?

De voorbije paasvakantie zijn wij zelfs gaan rondneuzen in het kadaster van Arezzo. Wij wilden eigenlijk de juiste afmetingen van dat landgoed te weten komen, maar omdat we er dan toch waren, hebben wij voor de aardigheid ook eens opgezocht wie er zoal eigenaar was van de gronden rondom. En dit, waarde lezer, betekende bijna de voortijdige dood van uw geliefde columnist. Want een van die buren kennen wij! En u kent hem ook.

Wie het is, kunnen wij niet verklappen. Spanning wat opbouwen, en hoe dan ook: respect voor de privacy is ons heilig. Maar één ding staat vast: de ex-premier is nog niet aan het feest met zijn onverwachte nieuwe buurman. Heeft door een deurwaarder al zestien overtredingen van de Italiaanse bouw- en urbanisatiewetten laten vaststellen. Dat Verhofstadt maar oplet, of hij moet de peperdure glazen passerelle die hij tussen zijn twee hoofdgebouwen heeft laten aanleggen binnenkort weer afbreken. En met zijn wijngaard, die op de verkeerde helling staat geplant, lacht de hele provincie Perugia.

do/23/04

Nu we het toch over het versjacheren van gerechtsgebouwen hebben: ook dat van Aalst is in duistere omstandigheden openbaar verkocht. Toen daar twee aannemers tegen elkaar aan het opbieden waren, legde de veilingmeester van de regering zelf de verkoop stil! Daarna sloten die aannemers in een zijkamertje een akkoord, waardoor het gebouw uiteindelijk van de hand ging voor een prijs die veel lager lag dan hij had gelegen zonder onderbreking. Leg dat maar eens uit. En dan deed zich daarna nog een zwaarder incident voor.

Toen de aannemers weer in de roepzaal kwamen, zaten daar tot hun verrassing twee nieuwe kandidaat-kopers: Mireille Schreurs en Peter D’Hondt. Schreurs werkt in dat justitiegebouw van Aalst, D’Hondt had er graag gewerkt maar werd als de minder bekwame van de twee naar Dendermonde verbannen. Heeft sindsdien een bloedhekel aan zijn rivale.

De vertegenwoordiger van Financiën zag tot zijn wanhoop de zonet opgeklaarde hemel opnieuw betrekken met zeer donkere onweerswolken. ‘Maar mevrouw, mijnheer, wat moeten jullie met een gerechtshof?’ probeerde hij het onheil nog af te wenden, maar dat was buiten het karakter van beide bieders gerekend.

‘Dat gaat u niets aan’, schreeuwde Peter D’Hondt, die opvliegend van aard is en zijn chagrijn zelden kan onderdrukken. ‘Als ik hier een legbatterij wil installeren, dan heb ik daar als eigenaar het recht toe.’

Ook Mireille Schreurs stoof overeind: ‘Onze Karel heeft via een fiscaal gunstig mantelbedrijfje in Ierland het justitiepaleis van Veurne al gekocht, waarom zou ik dan dat van Aalst niet mogen hebben? Bovendien wil ik niet dat die eierboer hier eigenaar wordt van het pand waarin ik mijn kost moet verdienen. Honderdduizend euro.’

Dat was meteen een flink pak hoger dan het bedrag dat de twee aannemers overeen waren gekomen. Maar Peter D’Hondt liet zich niet pramen: ‘Achthonderd kiekes.’

In zijn ontreddering meende de verkoopleider dat ‘kiekes’ waarschijnlijk een plaatselijk dialectwoord was voor ‘duizend’, in Aalst moet men van niets opkijken. En dus antwoordde hij kortaf: ‘Achthonderdduizend euro? Maar meneer, dat is het achtvoudige van wat mevrouw net heeft geboden. Het is niet de bedoeling van deze verkoop om er zoveel mogelijk geld uit te halen. Het is de bedoeling dat er in het zwart wat geld terugvloeit naar links en rechts.’

‘Ik heb niet gezegd achthonderdduizend euro, kalfskop’, schuimbekte Peter D’Hondt. ‘Ik heb gezegd: achthonderd kiekes. Weet gij wat de marktwaarde is van één hoogopgeleide legkip? Eén ei van zo’n elitehen van mij vertegenwoordigt al een vermogen, laat staan achthonderd. Noteer dit op uw formulier.’

Nu stak Mireille Schreurs de hand weer op, niet om het woord te vragen maar om het te nemen: ‘Honderdduizend euro en twee manchetknopen!’

De veilingmeester stond het huilen nader dan het lachen. ‘Twee manchetknopen?! Is dat meer dan achthonderd kiekes?’

Mireille Schreurs veerde boos recht: ‘Het zijn twee unieke stukken. Ze komen van bij Tiffany’s en de Amerikaanse minister Condoleezza Rice heeft haar naam erin gegraveerd. Ik ken er ene die daarvoor een fortuin wil neertellen.’

Hier past wellicht een woordje uitleg. Toen Karel De Guchts passie voor doctor Rice op haar hevigst was, was hij na de aanschaf van een paar schoenen in de Antwerpse Cocodrilo diep verscholen in de kraag van zijn jas de nabijgelegen seksshop ‘De Erotische Verbeelding’ binnengeglipt. Daar had hij een opwindend lingeriesetje gekocht. ‘ For Black Ladies’ stond erop, want dat schijnt toch nog iets anders te zijn dan waar wij het mee moeten stellen. Rond dat pakje had hij een roze strik laten spannen, en hij had het doctor Rice stiekem toegestopt toen ze in het Egmontpaleis bij een officieel banket aanzat.

Bij een volgende ontmoeting kreeg De Gucht op zijn beurt een klein doosje met daarin twee manchetknopen met haar naam. Karel was in de wolken. Oversteeg zichzelf, wat niet eenvoudig is. Liep weken met zijn hoofd zo hoog in de stratosfeer dat hij bijna de onthulling in de Amerikaanse pers had gemist dat doctor Rice lesbisch was.

Dat kwam aan, op Buitenlandse Zaken. Van consternatie vergat de minister zijn sieraden weer uit te doen vooraleer ’s avonds terug te keren naar de eclectische villa in Berlare, waarin hij tijdelijk mag verblijven. Toen hij uitgeput in de zetel neerplofte, viel het oog van doctor Schreurs op die twee knopen. De volgende ochtend waren ze verdwenen. Karel trok nog alle kasten en laden open, en vergat ze daarna weer te sluiten, maar de twee knoopjes van doctor Rice waren foetsie. In de veilingzaal kwamen ze weer boven water.

De ambtenaar van Financiën had zich ondertussen gewonnen gegeven: ‘Goed dan, honderdduizend euro en twee manchetknopen van Goddelieva Rais. Eenmaal, andermaal…’

‘Achthonderd kiekes en vier gevechtshanen!’ Dat was Peter D’Hondt weer. Mireille Schreurs sprong woedend op: ‘Gij denkt toch zeker niet dat vier gevechtshanen meer waard zijn dan twee manchetknopen van Condoleezza Rice die nog zijn gedragen, ik mag wel zeggen gekoesterd, door dokter De Gucht. Daarvoor ruilt hij direct zijn justitiepaleis van Veurne in. Dan levert de verkoop van dat krot hier honderdduizend euro plus het gerechtsgebouw van Veurne op. Dat lijkt me iets voordeliger dan dat sale and lease back-bedrog.’

Peter D’Hondt moest even naar adem happen, en sloeg dan terug: ‘Achthonderd kiekes en zeven gevechtshanen. Meer heb ik er niet.’

Mireille Schreurs vergat dat zij de zitting niet leidde en priemde met een dreigende vinger naar de beklaagde: ‘Gevechtshanen zijn illegaal. Mijnheer de griffier, gelieve proces-verbaal op te maken nopens deze…’

‘Zolang ze niet vechten, niet.’

‘Als ze niet vechten, waarvoor kweekt ge dan gevechtshanen, loebas?’

‘Om mijn keurhennen te dekken.’

‘Wat? Om uw keurhennen te dekken? Gij laat uw kiekes vogelen door zo’n paar Rambo’s? Niet in mijn justitiepaleis. Zulke praktijken doen zich misschien voor in Dendermonde, ik heb die Freddy Troch nooit vertrouwd, maar niet in Aalst. Gij zijt onwaardig dit tribunaal te betreden, laat staan het te bezitten. Ge kunt beschikken, dankuwel. Mijnheer de deurwachter, gelieve deze ongewenste persoon te verwijderen.’

Uiteindelijk hebben ze dat gerechtshof toch maar aan die twee aannemers gegeven. Voor minder geld, voor minder kippen, en voor minder manchetknopen.

door Koen Meulenaere