ma/ 02/ 06

De rechtbank van Dendermonde zoekt een nieuwe voorzitter! Stond vorige week in de Moniteur. Het moest ervan komen. Geen enkele juridische instantie, in de hele wereld niet, werkt zo hard als het gerecht van Dendermonde. En met zoveel succes. Alles wat zich binnen hun eigen rechtsgebied afspeelt, alles wat zich buiten hun eigen rechtsgebied afspeelt, onopgeloste misdrijven uit het buitenland, processen tegen verdachten die al overleden zijn, zelfs tegen daders die hun misdaad nog moeten plegen… Alles komt in sneltreinvaart voor het tribunaal van Dendermonde. In de plaatselijke gevangenis zijn de cipiers verplicht hun meestal zeer tijdelijke bewoners over de muur te helpen klimmen, of het gebouw barst uit elkaar.

Niemand kan een zo uitputtend werkritme volhouden, tenzij bij de Roularta Media Group. Dat er dus een nieuwe voorzitter wordt gezocht, mag geen verwondering wekken. Maar Dendermonde zou Dendermonde niet zijn als dat van een leien dakje zou lopen. Let goed op, want het is nogal ingewikkeld.

Eigenlijk wás er al een nieuwe voorzitter: Dirk Van der Kelen, de rechter die eind mei het assisenproces in Brugge voorzat waar meester Van Steenbrugge zijn cliënt, tegen wie vijfentwintig jaar gevangenis was gevorderd, met dertig jaar gevangenis buitenkreeg. Of beter gezegd: binnenkreeg.

Van der Kelen was in Dendermonde, geheel conform de daar heersende usances, al aan de slag gegaan nog voor zijn benoeming officieel was bekrachtigd. Had de hele tent in een mum van tijd hervormd. Zette deze op gene plaats en gene op deze, en vice versa. Muren waren herschilderd, versleten tapijten hersteld, er was een nieuw koffiezetapparaat geïnstalleerd, en de werkuren waren verminderd. Iedereen tevreden.

En toen diende zijn voorganger, Johan Serrus, klacht in bij de Raad van State. Omdat de Hoge Raad voor de Justitie de benoeming van Van der Kelen onvoldoende gemotiveerd had. Gevolg: benoeming opgeschort en Freddy Troch automatisch van ondervoorzitter tot interim-voorzitter gepromoveerd. Tegen zijn zin, zo meldden in die periode de kranten. Troch was allerminst opgezet met de veranderingen die Van der Kelen al had doorgevoerd, vooral inzake personeelsbeleid.

Open de haakjes. Hier komt een nieuwe Dendermondse magistrate deze rubriek binnengeschreden. En wat voor een: Gill De Sloover! Die tot ontzetting van onderzoeksrechter Evy Muylaert op een ochtend plots in haar spiegel opdook, toen ze hem zoals elke morgen de vraag voorlegde: ‘Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, wie is de mooiste zittende magistraat van het land?’ Die keer heeft de spiegel zijn antwoord niet kunnen afmaken. Een peer op zijn muil. Sluit de haakjes.

Waar zaten we? Troch, niet gewoon om bij de pakken te blijven zitten, maakte in minder dan een week tijd alle hervormingen weer ongedaan. Bovendien benoemde de interim-voorzitter de uittredend voorzitter tot dienstdoend voorzitter, terwijl hij zelf waarnemend voorzitter werd. Of omgekeerd, dat weten wij niet zo juist meer, en ook in Dendermonde wist dat na een tijdje niemand nog. Troch verdubbelde het reeds beangstigende werkvolume van zijn ondergeschikten, belde elke dag de nationale media, gaf Gill De Sloover waar ze recht op had, en kreeg gaandeweg steeds meer smaak in het voorzitterschap. En nu wil hij het niet meer afstaan! Typisch Dendermonde: eerst niet willen beginnen, dan niet willen stoppen.

Het kwam hem dus goed uit dat de Raad van State vorige maand de benoeming van Van der Kelen officieel ongedaan maakte, en dat de Hoge Raad voor de Justitie niet de kans kreeg om in tweede instantie een betere motivatie te geven. Neen, er werd meteen een nieuwe vacature uitgeschreven, die makkelijk een paar jaar kan aanslepen. Waardoor de waarnemende interim-voorzitter en de dienstdoende aftredende voorzitter nog een tijdje in functie zullen moeten blijven.

Bent u nu zelf kandidaat om voorzitter te worden bij de beste rechtbank van de wereld, schrijf u dan snel in want er zijn meerdere gegadigden. De vorige keer hadden wij hier verteld dat niemand minder dan Mireille Schreurs, echtgenote De Gucht en als politierechter van Aalst ook onderhorig aan Dendermonde, zou postuleren. Dat was om te lachen, maar de paniek die het veroorzaakte ten huize Ros Beiaard was enorm. Vooral in de politierechtbank stond de wereld stil.

Peter D’Hondt, de superrechter die tot 99 zaken in één zitting afhandelt en een grote kippenvriend is, droomt van Mireille Schreurs. En dan niet in de licht erotische betekenis waarin vele anderen dat doen, maar meer in de nachtmerrieachtige variant. Dat zij zijn overste zou worden, was wel de ergst mogelijke nachtmerrie, zowel uit hiërarchische als uit logistieke overwegingen.

Het gerechtsgebouw van Dendermonde is namelijk geen gewoon gerechtsgebouw, hoe zou het ook kunnen. Wij hebben u een paar weken geleden gewezen op een artikel in het gezaghebbende Le Journal des Tribunaux, dat in 1928 een deskundige had uitgestuurd die volgend verslag noteerde: ‘De passage dans la laborieuse cité de Termonde, nous avons été stupéfait de nous rencontrer avec cet éléphant du Palais de Justice. On a bâti un palais énorme, hors de proportions avec les jurisdictions qu’il doit arbitrer et l’importance de son ressort. En plus, on a décoré cet éléphant d’une tour épouvantable. On ne rêve pas d’un ensemble plus prétentieux, plus coûteux et plus sot.’

In 1928 kan dat Palais de Justice best een éléphant hebben geleken, in 2008 heeft het Dendermondse gerecht zo excessief veel zaken in beheer dat het over verschillende gebouwen verspreid moest worden. De top – Freddy Troch, Evy Muylaert, Christian Dufour – heeft zijn luxueuze bureaus zoals dat hoort in het pompeuze gerechtshof. De mindere diensten, zoals het parket, zijn ondergebracht in de Zwartezusterstraat. En de laagst aangeschreven afdelingen, nóg lager dan het parket, huizen in de Noordlaan. We spreken dan over de politierechtbank. Waar een superrechter als Peter D’Hondt niet eens een privékantoor heeft.

Dat uitgerekend Mireille Schreurs het mooiste en grootste bureau in het grote paleis zou krijgen, was voor D’Hondt onverteerbaar. Hij had eerder al de dioxinecrisis moeten verwerken, daarna de vogelgriep, in het verlengde daarvan de ophokplicht, dan een sluwe vos uit Lokeren in wie zijn nochtans goed getrainde elitehennen hun meerdere hadden moeten erkennen, en tot slot het verbod van de Europese Commissie om zijn kippen met chloor in te wrijven. Bij dat alles nog Mireille Schreurs, en zelfs een superrechter gaat eronderdoor.

De vorige keer was het dus maar om te lachen, maar nu hebben wij uit goede bron vernomen dat ze zich echt kandidaat gaat stellen. Er is maar één uitweg voor D’Hondt: minister van Justitie worden.

di/ 03/ 06

De beruchte lijst met evaluaties van de VRT-journalisten heeft een ruimere dimensie gekregen. Pol Deltour, de secretaris van de persbond, haalt in ons orgaan De Journalist tot twee keer toe hard uit naar het college van VRT-hoofdredacteurs, intern geëerd met de lichtjes spottende titel ‘wee wee wee punt de vijf idioten punt bee ee’.

‘De schade die sommige hoofdredacteurs door hun onverantwoorde beoordelingen hebben aangericht, valt niet te overzien’, schrijft Pol, die het altijd graag wat erger voorstelt dan het is, maar nu niet. De schade ís inderdaad niet te overzien. Nóg meer technische fouten in de journaals, bijvoorbeeld. De microfoons of de klank te laat open, dat is ondertussen standaard. Maar onlangs kregen we in beeld een paar ontredderde Chinezen die hun hele familie en al hun bezittingen bij de aardbeving waren verloren, met als onderschrift: ‘Gay Pride groot succes’.

Of Leo Stoops, die met de bus van Abdallah Ait Oud door de wijk Saint-Leonard in Luik ging rijden. Bus stilgevallen! Kon niet meer voor- of achteruit. De hele rechtbank, alle advocaten, alle juryleden, de voltallige pers, tot en met de verdachte… Allemaal te voet door de smalle steegjes van deze Luikse achterbuurt. ‘Ik liep verdorie vlak naast den Ait Oud zelf door de straat’, glunderde Leo in het Journaal van zeven uur. Blijkbaar had hij ook de bus terug gemist, want hij stond nog als enige aan de voor de rest verlaten spoorwegberm waar Stacy en Nathalie waren gevonden. ‘Had ik een microfoon bij me gehad, ik had hem gewoon kunnen interviewen’, schepte Leo nog wat meer op tegen een verblufte Goedele Wachters. ‘Jaja, dat is het verschil tussen een verslaggever die een A heeft gekregen, zoals ik, en een verslaggeefster die maar een B heeft gekregen, zoals Catherine Van den Berghe.’ Daarna bracht hij een gedetailleerd verslag uit van wat de speurders allemaal hadden aangetroffen in de onderbroek van Ait Oud. Ook in minder schrijnende omstandigheden een tamelijk gênant onderwerp, maar dat leek Leo niet te deren, afgaand op zijn guitige blik. En toen sloot hij af met de verrassende mededeling: ‘Het is te laat het water naar de zee gedragen, als het tij gekeerd is.’

Daarmee won hij een bak Duvel. Sinds wij dat hier hebben verklapt, houdt hij zich wat in, maar jarenlang heeft Stoops in al zijn stand-ups een rare uitdrukking gesmokkeld, waarover hij vooraf met vrienden had gewed dat hij ze zou durven uit te spreken. De ‘Poolse landdag’ tijdens het proces-Dutroux mag wat dat betreft legendarisch worden genoemd.

Wie goed kijkt, ziet elke dag wel gevolgen van de niet te overziene schade die is aangericht door het college van hoofdredacteurs. Zo was bijvoorbeeld Goedele Devroy allerminst opgetogen toen ze vernam dat ze voor haar sobere maar correcte berichtgeving over de formatie een veel lagere evaluatie had gekregen dan Ivan De Vadder voor zijn van eigenwaan bol staande retoriek, op de redactie ook ‘gezwets’ genoemd. Op een avond kwam Ivan in alle ernst vertellen dat de regering-Leterme niet alleen een akkoord had bereikt over het eerste pakket maatregelen voor de staatshervorming, maar ook over het tweede!

Toen ze haar quotering vernam, meldde Devroy zich prompt ziek voor De zevende dag, waar ze het debat met de politieke kopstukken had moeten leiden. Er diende in allerijl een vervangster te worden gezocht: Linda De Win! Mensen toch. De chaos waarin dát debat verzandde, was zelfs op de VRT nooit gezien. Niet alleen kwaakten de vier gasten om het luidst door elkaar heen, maar ze werden nog overstemd door het gekakel van la Linda zelf, die zodanig veel lawaai maakte dat we niet eens meer konden horen wie wie in de rede viel. Laat staan waarmee. Geen halve letter was er nog te begrijpen, tien minuten lang.

Onze chef-Wetstraat dringt er nu op aan om die hele evalua-tielijst onverkort op onze website te kletsen. Elk jaar in juni krijgt hij zo een bevlieging. Uit respect voor de privacy van de betrokkenen, weigert uw dienaar daar nog langer aan mee te werken.

‘Privacy mijn oor’, stelde Van Cauwelaert, die net als Karel De Gucht niet altijd diplomatisch is in toon en woordgebruik. ‘Ik hoor al die VRT-redacteurs in hun duidingprogramma’s toch zo opgeven over de noodzakelijke transparantie in overheidsbedrijven? Wel dan. Waarom zouden de mensen de evaluatie niet mogen kennen van ambtenaren die met hun belastinggeld betaald zijn? Corporate governance, zeg ik. Alhier met die lijst.’

Niet dus. Maar hoelang kunnen wij dat verzet nog volhouden?

wo/ 04/ 06

Karel De Gucht krijgt in zijn conflict met Congo nu ook kritiek uit onverwachte hoek: Vincent Kompany. Die heeft zich tot doel gesteld om, naast het verwerven van zoveel mogelijk punten voor de Hamburger Sport Verein, het onrecht en de miserie uit de wereld te verdrijven. In het ene slaagt hij al wat beter dan in het andere.

Vincent, 22 geworden, is voor de tweede keer op reis getrokken naar het land van zijn roots: Congo. Als ambassadeur van SOS Kinderdorpen was hij daar vorig jaar een eerste keer geweest. Het Laatste Nieuws vroeg hem net voor zijn afreis zijn mening over de diplomatieke rel tussen zijn beide vaderlanden.

‘Als je een goede band met iemand wilt hebben, moet je hem niet het gevoel geven dat je hem de les spelt. Dat is in het gewone leven zo, en dat is ook zo in de diplomatie’, stelt Kompany zich op één lijn met Elio Di Rupo en Armand De Decker. ‘België heeft meer belang bij goede relaties met Congo dan omgekeerd. En dat corruptie moet bestreden worden, ja, wie kan het daarmee oneens zijn? Maar dan mag de vraag worden gesteld wie het meest van de corruptie geprofiteerd heeft. Niet de Congolezen, maar de westerse landen en de Europese bedrijven die de bodem leegroven. Ik vind het belangrijk dat dat ook eens gezegd wordt.’

Het is nu wachten tot De Gucht zijn opwachting zal maken bij de Rode Duivels. Eén ding staat vast: met Karel in de verdediging hadden we in Italië die tweede goal nooit binnengekregen.

door Koen Meulenaere

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content