Lange tijd stond Bentley in de schaduw van Rolls- Royce. Vandaag zijn de rollen omgekeerd en geeft Bentley de toon aan. De revival van het roemrijke merk draagt de handtekening van één man, Franz-Josef Paefgen.
Een Duitse gentleman. Geen contradictio in terminis als het over Franz-Josef Paefgen (62) gaat. Het is een rijzige figuur, met licht grijzend haar, die zijn donker streepjespak perfect in de plooi en met stijl draagt. De Bentley-baas geldt als een perfectionist en een conformist, hij spreekt accentloos Engels en is allesbehalve een afstandelijke Duitser. Hij groeide op in de buurt van Düsseldorf, in de garage van zijn vader mocht hij naar hartenlust knutselen aan oude auto’s. Die vroege liefde voor techniek resulteerde in een doctoraat aan de Technische Hogeschool van Aken en een succesvolle carrière bij autobouwer Audi in Ingolstadt. Nadat VW-chef Ferdinand Piëch in 1998 het noodlijdende Bentley voor zeer weinig geld voor de neus van BMW had weggekaapt, riep hij in 2002 de hulp in van dr. Paefgen om in Crewe orde op zaken te zetten.
Vandaag produceert Bentley 10.000 wagens per jaar en is daarmee het succesrijkste luxemerk. Franz-Josef Paefgen: ‘Met de introductie van de Continental GT en GTC heeft Bentley vanuit het niets een sterke marktpositie kunnen uitbouwen in een voor ons merk nieuw marktsegment. Wij hebben maximaal kunnen profiteren van de economische boom in China en Rusland. Die landen maken voor het eerst kennis met ons merk en met onze traditie in autobouw.’ Om het fenomeen Bentley te kunnen begrijpen, moet we even terug in de tijd. Tussen 1919 en 1930 won Bentley vijf keer de 24 Uren van Le Mans en schreven de Bentley-boys autogeschiedenis op het legendarische circuit van Brooklands. ‘Bentley was het merk bij uitstek voor de jonge, rijke bourgeoisie die tijdens het weekend races organiseerde. Na de fusie met Rolls-Royce evolueerde Bentley van een sportieve limousine naar een luxewagen met een sportief verleden. Bentley verloor eigenheid, karakter én aanhangers.’
DE POTENTIE VAN BENTLEY
Het tij keerde na de overname door Volkswagen. Lange tijd zag het ernaar uit dat VW alles op alles zette om Rolls-Royce binnen te halen, zonder interesse te tonen voor Bentley. Tenminste, dat schreven de kranten. Franz-Josef Paefgen weet beter: ‘VW-baas Piëch is een mees-terstrateeg. Hij voerde een schijngevecht. Zijn belangstelling voor Rolls-Royce was gefaket. Hij was alleen geïnteresseerd in Bentley, omdat het merk meer potentie had.’
BMW vreesde met lege handen achter te blijven en haalde met veel tamtam Rolls-Royce binnen. Tot grote opluchting van VW-baas Piëch, die grote plannen had met Bentley. In Crewe werd zeer terughoudend gereageerd op de overname. De arbeiders vreesden dat de nieuwe bazen een einde zouden maken aan hun traditionele manier van denken en werken. Zij vermoedden dat de fabriek zou worden ontmanteld en op termijn alleen de merknaam zou blijven bestaan, als een soort luxemerk van Audi. Dat vermoeden werd nog versterkt door de benoeming van de voormalige Audibaas Franz-Josef Paefgen aan het hoofd van Bentley Motors. ‘Ik stond voor de grootste uitdaging in mijn carrière. In tegenstelling tot wat bij de werknemers leefde, wilden wij Bentley in zijn oude glorie herstellen. Wij maakten eerst en vooral een inventaris van de karakteristieken van het merk in de loop van de jaren en gingen vervolgens op zoek naar een designer die gestalte kon geven aan de revival van het merk. De Belg Dirk van Braeckel nam de uitdaging aan en slaagde er wonderwel in de oude waarden van Bentley een eigentijdse verpakking te geven, zonder afbreuk te doen aan de klassieke verhoudingen en typische Bentley-look. Onze modellen zijn robuust, maar stralen niettemin een tijdloze elegantie uit. Onze ingenieurs zijn samen met hun Audi-collega’s aan tafel gaan zitten om te kijken hoe ze konden samenwerken op het vlak van motorenbouw en technologische vernieuwing, welke synergie mogelijk was tussen beide merken. De samenwerking heeft geleid tot de creatie van de Continental GT, die de verkoop van Bentley pijlsnel heeft doen stijgen. Van 1000 naar 10.000 exemplaren. Het succes van de cabrioletversie en de vierdeurs Flying Spur bevestigt dat wij in ons opzet geslaagd zijn: Bentley staat opnieuw voor sportieve luxe!’
De jonge, rijke bourgeoisie heeft niet gewacht op de revival van het merk en rijdt intussen met wagens van de concurrentie. Kunt u een profielschets maken van de nieuwe Bentley-klant?
FRANZ-JOSEF PAEFGEN: De tijden zijn veranderd. De rijken van weleer bezaten grond en kastelen, de rijken van vandaag bezitten kennis en winstgevende bedrijven. De samenleving is van uitzicht veranderd en dat geldt ook voor de samenstelling van ons cliën-teel. Het is niet mogelijk onze klanten onder één noemer te vangen. Wij bedienen nu een meer heterogene groep van gefortuneerde mensen. In 2002 hebben wij een Bentley geleverd aan de Engelse koningin, in 2003 hebben wij de 24 Uren van Le Mans gewonnen. Onze klanten hebben een voorliefde voor sportiviteit en luxe behouden. Sinds de komst van de Contintental GTC telt Bentley voor het eerst ook vrouwelijke klanten.
U lanceert een coupé met een V8 biturbomotor met een cilinderinhoud van 6,75 liter, een vermogen van 537 pk en een CO2-uitstoot van 465 g/km. Bovendien moeten dieren en bomen sneuvelen om het auto-interieur te kunnen aankleden. Hoort zo’n wagen nog wel thuis in deze wereld? Het automagazine Top Gear noemde de Bentley Brooklands een monster op vier wielen.
FRANZ-JOSEF PAEFGEN: Het gaat om de exclusiefste coupé ter wereld, een klassieke ‘grand touring’-coupé met vier volwaardige zitplaatsen en een topsnelheid van 296 km/u. Hij snelt in 5,3 seconden van 0 tot 100 km/u. De Brooklands is handgemaakt, volgens de traditionele technieken van koetswerkbouw en hout- en lederbewerking en op een beperkte oplage van 550 exemplaren. Daardoor hebben we ons enkele fantasietjes kunnen veroorloven zoals de ‘zwevende’ achterruit. De onderste boord van de achterruit bevindt zich een eind boven de bovenrand van het kofferdeksel om een vloeiende en regelmatige lijn naar de achterzijde van de wagen te kunnen creëren. Zoiets is alleen mogelijk door de achtervleugels manueel aan de C-stijlen te lassen. Dringen wij hiermee het verbruik en de CO2-uitstoot terug? Neen! Werken wij aan milieuvriendelijke motoren met een laag verbruik en een lage CO2-uitstoot? Ja! Wij keurden zopas de grootste investering uit de geschiedenis van Bentley goed. In 2010 stellen wij de opvolger van de Arnage voor, en meteen ook een nieuwe motorenreeks die op hernieuwbare brandstoffen zal draaien en 40 procent minder zal verbruiken. Tegen 2012 zullen wij de CO2-uitstoot met 15 procent hebben teruggedrongen. Wij hadden ook voor een gemakkelijkheidoplossing kunnen kiezen en producten van Audi overnemen. Maar dat zou indruisen tegen de filosofie van het merk. Bentley is geen technologische voorloper zoals Audi, wij hebben niet als eerste de allernieuwste technologie in onze wagens. Wij nemen rustig de tijd en zoeken naar de best mogelijke combinatie van moderne technologie, comfort en sportieve prestaties. Als we die hebben gevonden, zetten we ze consequent tot in het kleinste detail om. Wij hoeven niet de eerste te zijn, wel de beste.
BEGIN OF EINDE?
Voor volgend jaar verwacht Franz-Josef Paefgen een terugloop in de verkoop van zo’n 15 procent. ‘Bentley is een luxeauto en in tijden van crisis wordt op luxe bespaard. Deze crisis treft ook de rijke klasse en de Londense City, waar een deel van onze klanten zijn geld verdient. Het is moeilijk voorspellingen te maken, omdat ik niet kan inschatten in welk stadium de crisis zich bevindt. Staan wij aan het begin van een economische recessie of hebben wij het ergste achter de rug. Het is koffiedik kijken. Maak ik mij zorgen? Ja en nee. Herinner u de oliecrisis in de jaren zeventig. Analisten voorspelden het einde van het autotijdperk, en kijk naar de explosieve ontwikkeling die de auto daarna nog heeft gekend. Kijk naar wat in China en India gebeurt. Zij slagen erin om een technologische achterstand van een halve eeuw in geen tijd te overbruggen. In sommige domeinen hebben zij zelfs een voorsprong op het Westen. De nieuwe groeimarkten situeren zich daar. Ik ben een optimist en ga ervan uit dat het tij zal keren. In afwachting daarvan heb ik beslist de productie in Crewe met 15 procent terug te schroeven. Dankzij een flexibel arbeidsmodel kan dat gebeuren zonder te raken aan de 4000 jobs.’
Bentley ressorteert onder Volkswagen, dat op zijn beurt wordt gecontroleerd door Porsche. Hoe kijkt de Bentley-baas naar de soms bitse strijd tussen enkele grote aandeelhouders. We horen dat Porsche inspraak zou willen in het beleid van de dochterondernemingen.
FRANZ-JOSEF PAEFGEN: Ik volg de gebeurtenissen in Wolfsburg van op een afstand. Bentley legde de voorbije jaren een vlekkeloos parcours af, het bedrijf maakt winst en wapende zich voor de toekomst. Bentley beweegt zich bovendien in een ander marktsegment dan Porsche, dat de pure sportautofan aanspreekt. Alle aandeelhouders hebben er voordeel bij dat Bentley zijn zegetocht voortzet. Om die reden verwacht ik geen demarches in onze richting. Een recente beslissing van de raad van toezicht van Volkswagen maakte dat trouwens al onmogelijk.
DOOR URBAIN VANDORMAEL
