Voor mensen die kampen met een gebrek aan zelfvertrouwen, lijkt het Vlaamse minister-presidentschap de perfecte baan. Niet zodra is men een jaartje aan de slag, of daar schiet men reeds als een raket omhoog in de volksgunst. Ook in de pers oogst men haast uitsluitend bewondering en lof. Men bevindt zich dan, zoals dat heet, in een staat van genade, als was men de heiland op wie het graafschap Vlaanderen eeuwen heeft gewacht. Men is de man met wie alles eindelijk anders wordt. Het overkwam ooit Yves Leterme, vandaag overkomt het u.

Met dit verschil: Leterme is een ernstig man die elke ochtend het leed van de wereld tussen zijn boterhammen legt, u bent meer van de scherts en de schaterlach. Over George W. Bush en zijn staf wordt gezegd dat ze in de coulissen van het Witte Huis geregeld smakelijk lachen met al hun diepchristelijke kiezertjes. Ik verdenk u van iets vergelijkbaars: officieel is het vanzelfsprekend Alles voor Vlaanderen en Vlaanderen voor Kristus, maar achter de schermen is het volgens mij soms ook lachen, gieren, brullen met al die Vlaamsigheid – waar u vermoedelijk alleen beroepshalve van wakker ligt. Dat ministerschap is u per slot van rekening overkomen. Zelfs uw partij hebt u niet zelf gekozen. U bent, als ik dat zo lelijk mag zeggen, een postideologische politicus, een manager die het nauwelijks wat kan schelen of hij nu een uitgeverij of een koekjesfabriek of een op onafhankelijkheid afstevenende regio runt.

Alleen in uw verhouding tot het ecologische gedachtegoed hebt u wél altijd blijk gegeven van een doorgewinterde overtuiging: u bent daar niet zo voor, u treedt het groene fundamentalisme tegemoet met een lichte weerzin en een mild sarcasme. Dat is erg dapper, maar de komende maanden zou ik toch voorzichtig zijn – in het dossier van de Lange Wapper zou die weerzin nopens het groene denken u wel eens duur te staan kunnen komen.

Laten we het er om te beginnen over eens zijn dat er aan dat hele dossier geen goede kant meer zit. Die ondertussen al beruchte Antwerpse Oosterweelverbinding, waar de Lange Wapperbrug een onderdeel van is, was van meet af aan een bijzonder mistige aangelegenheid. De beslissingsprocedure hing met haken en ogen aan elkaar, van transparantie is nooit sprake geweest en de communicatiestrategie is om op te schieten. Toch heeft het jaren geduurd voor het verzet ertegen echt op gang kwam. Het waren twee woordjes uit het moderne groene vocabularium die daarbij onlangs de doorslag gaven.

Fijn stof.

De brug zou de hoeveelheid fijn stof in bepaalde buurten drastisch verhogen, met alle gevolgen van dien voor de volksgezondheid – en er zijn nú al zoveel kinderen met puffertjes. Toen dat beeld eenmaal had postgevat in krantenkolommen en televisiejournaals, was er geen houden meer aan: het verzet raakte beter georganiseerd, er werden petities gelanceerd, zelfs een referendum werd niet langer uitgesloten. Ook u moest vorige week, als chef van de Vlaamse overheid, een teken van leven geven: u zult een ‘onafhankelijk onderzoek’ gelasten, waaruit moet blijken of het omstreden tracé al dan niet de beste keuze is om de Antwerpse Ring te ontsluiten. Tot zover: niets aan de hand. Wijze beslissing. Goed bestuur.

Maar toen maakte u een kapitale fout. Toen zei u namelijk dat u ervan overtuigd bent dat het huidige tracé de juiste keuze is. En dat u met een groot probleem zit mocht straks blijken dat dit niet het geval is. Kijk, dat had u niet mogen zeggen. De tegenstanders zullen dat interpreteren als een manier om die ‘onafhankelijke’ onderzoekers van u preventief onder druk te zetten. Terecht. Ook als u straks gelijk krijgt, zullen de tegenstanders de Lange Wapper blijven aanvechten. Zij zullen op hun beurt een tegenonderzoek bestellen, waaruit zal blijken dat zij gelijk hebben – enzovoort, enzoverder.

Zo bevindt u zich, een jaar na uw troonsbestijging, in een tragische knoop van letermiaanse proporties. Ofwel moet u ingaan tegen burgemeester en betonboeren, en terugkomen op een beslissing die al veel tijd en geld heeft gekost. Ofwel moet u ingaan tegen de toenemende angst voor de volksgezondheid, en toch die vermaledijde Wapper laten bouwen.

Mag ik een suggestie doen, op maat van onze regio gesneden? Een taaltest. Alleen wie geen Nederlands spreekt, mag onder de brug blijven wonen.

door Joël De Ceulaer

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content