Jan Braet kijkt naar kunst en het leven, in bloei en verval, zoals de rozen. Deze week het album en de expo Instant Light van Benoît van Innis in Be-Part, Kortrijk.
Was het leven in quarantaine voor velen bepaald geen pretje, voor de eenzame antiheld uit de tekeningen van Benoît van Innis was het de hel. Als doorgewinterd levenskunstenaar slaagde hij er evenwel in zijn gevoel voor humor te bewaren, al leek het regelmatig rijp voor de galg. Zijn wedervaren tussen vier muren werd een kleine honderd dagen lang via sociale media de vriendenkring ingestuurd en oogstte heel wat sympathie bij de ontvangers. Instant Light – of directe verlichting (van het leed) – heeft een opmonterende werking, als tentoonstelling en als boek, een welkome voorgift op het verwachte vaccin.
Als doorgewinterd levenskunstenaar slaagde hij erin zijn gevoel voor humor te bewaren.
Eigenschappen en eigenaardigheden die de antiheld al langer kenmerkten, verhevigden aanzienlijk tijdens de coronatijd. Beoefende hij het roken vroeger wellicht vooral om zijn sociale gelegenheidsmeerwaarde, nu acteerde hij zelden zonder brandende sigaret in de mond, vreemd genoeg zonder overvolle asbakken of bevuilde vloeren achter te laten. Altijd al een man die zijn dada’s en herinneringen koesterde, liet hij er zich nu dag en nacht door overmannen. Om hem de pijnlijke opsluiting in het heden te doen vergeten, ontving hij in gedachten het bezoek van zijn geliefde klassieke schilders, Franse zangers, schrijvers en komieken, van de betreurde cineast Luis Buñuel en andere artistieke grootmeesters uit vervlogen tijden. Ter bevestiging hing hij hun namen keurig ingelijst aan de muur.
Een buitenstaander mag de intrusie van de lage cultuur als brutaal en eenzijdig aanvoelen, voor Benoîts antiheld maakte het gewoon deel uit van de dagelijkse therapie: het inlijsten van de historische overwinningen, het icoon Lotte Lambert en de stralende nabije toekomst van voetbalclub FC Brugge (stamnummer 3) versus de ingelijste vernederingen van aartsrivaal Anderlecht. Het dient gezegd dat het gedrag in opsluiting van de flegmatieke man met de onafscheidelijke sigaret ook anderszins vreemde trekjes vertoonde. Zo ging hij met drankjes rond voor ingebeelde gasten, bezwadderde zijn kamer met rode verf, beoefende yoga naast een altaartje voor de brandende olifantgod van de hindoes, bracht kerstversiering aan in april, werd omringd door diertjes die hem tegenspraken wanneer hij op Pinksteren met een reuzenpaasei voor de dag kwam en verkleedde zich een keer als mevrouw Trump.
Er was nog een andere factor die maakte dat hij er mentaal niet helemaal onderdoor ging. Behalve toen hij met een geweldige trap tegen een voetbal zijn stijlvolle interieur in gevaar bracht, kon de portie agressie die hij aan de dag legde gezond worden genoemd: hij stak de draak met een aantal bizarre quarantainemaatregelen van de overheid. Voor de onoordeelkundige heropening van de tuincentra, het toegestane wandelen met z’n drieën, de gevorderde wiskunde van de bubbels of het verbieden van het eieren rapen op Pasen zette hij zijn diepste misprijzen om in lichtvoetige spot.
Op Pasen met een groot paasei in de wagen op weg van zijn woonplaats in Brussel naar zijn vriendin Ann Meskens in Leuven, werd Benoît door de politie teruggestuurd omdat hij zijn verplaatsing niet als ‘essentieel’ kon legitimeren. De band met de filosofe, auteur van het boek Een kwestie van kijken over filmmaker en acteur Jacques Tati – nog een idool van Benoît – werd er slechts hechter door. Voor het album Instant Light schreef ze de tekst Op de rand van de afgrond of het diepe lijden!, een deskundige beschrijving van de beste whisky’s en de meest naargeestige psychische stoornissen, velen niet onbekend in de coronatijd.
Tot 18 oktober
