Jan Braet kijkt naar kunst en het leven, in bloei en verval, zoals de rozen. Deze week de kunstroute Muren in Geraardsbergen.
Misschien vervangt de stad, in een verlangen naar grotere bekendheid, haar naam ooit wel in Muren, meervoudsvorm van de iconische kasseistrook op de flanken van de Oudenberg, in wielertaal De Muur van Geraardsbergen.
Alsnog is met Muren alleen een kleine kunstroute in de stad bedoeld, aangelegd door Godart Bakkers en speels op een kaart getekend door Clara Spilliaert. Zij duidde er niet droogweg de negen locaties van kunstwerken en gedichten op aan, maar zette er ook de belangrijke gebouwen en monumenten bij, de bomen in het groen, een blauwe Dender (!), een roze fee die de weg wijst, een hond, twee katten en de bokaal met visjes die levend worden doorgeslikt door de stadsoversten tijdens het Krakelingenfeest. Geraardsbergen koestert zijn 950-jarige stadskeure, zijn geschiedenis en zijn folklore, zelfs de barbaarse trekjes.
Geraardsbergen koestert zijn 950-jarige stadskeure, zijn geschiedenis en zijn folklore, zelfs de barbaarse trekjes.
Volkse overlevering mag een stuk onschuldiger zijn voor Clara Spilliaert zelf: op de muren van een nauwe, overkapte doorgang in het Boerenhol schilderde ze een besloten tuin en een bron voor een maagd, een pendant van de fallusvormige Marbol-fontein op de Markt. Die achtkantige ‘marktbron’, met waterspuwers en gebeeldhouwde kraagsteentjes, is een kopie. Het beschadigde gotische origineel in Balegemse steen, door Pieter Bruegel getekend voor zijn ets Lust, staat achter een hek in de Gasthuisstraat .
En wat gezegd van de bokssport, toch lang niet voor iedereen ‘ the noble art of self-defense‘? De meest vereerde lokale sportheld is vreemd genoeg geen wielrenner maar een bokser. Op een verweerde binnenmuur in cultuurcafé The Preacher herinnert een nieuwe schildering van Jan Van Imschoot aan de historische overwinning in 1948 van Cyriel Delannoit (zwarte broek) tegen de regerende Europese kampioen Marcel Cerdan (witte broek), echtgenoot van Edith Piaf, de zingende Parijse straatmus ( Hommage aan Tarzan). En tegen de zijgevel van zijn vroegere woonhuis in de Kleine Nieuwstraat leren we ‘Tarzan’ Delannoit dan kennen als een knappe krullenbol, rustig op zijn sofa lurkend aan twee pijpen, een rechte en een kromme – eveneens geschilderd door Van Imschoot ( Cyriel n’a pas une pipe).
Nieuwerwetse, zelfverklaarde helden trotseren de hittegolf van augustus om de beboste Muur op te rijden. Net voor de top vallen ze zo goed als stil, een fenomeen dat wielercommentatoren ‘ parcheggio‘ noemen. Ter ere van de gemankeerde helden, of ook omdat het groen hier moest wijken voor een ordinaire parking, bracht Jasper Rigolle tegen de zijgevel van herberg ’t Hemelrijck een witte neonsculptuur van een kalligrafische schoonheid aan: Parcheggio.
In de aan Onze-Lieve-Vrouw gewijde kapel op de top drukten gelovigen met marmeren ex voto’s tegen de muren hun dankbaarheid uit, ‘voor een blijde terugkomst’ (1940) of ‘voor een voortdurende bescherming’ (1944). Beneden in de stad, op de buitenmuren van een kapelachtig transformatorhuisje in rode baksteen, herhaalde Voebe de Gruyter nu zo’n vrome dankzegging (‘DANK/MERCI’), al laat ze met een muurschildering en een nieuw zitbankje uitschijnen dat haar dank evenzeer uitgaat naar de zegeningen van de elektriciteit als naar Sint-Anna, van wie het beeld achter het raam aan de andere kant van de cabine verschijnt. Vanaf een al bestaand bankje in het omringende grasperk kan de heilige rustig worden aanbeden.
Ook dichters bezetten sinds jaar en dag de muren van Geraardsbergen. In dit feestjaar zijn er twee bijgekomen, Roland Jooris en Paul Demets, die de reizigers in het treinstation bij het komen of gaan op het hart drukt: ‘ Dagelijks gaan we naar onszelf op reis. Thuisnomaden, altijd van ergens afkomstig, onze eigen relikwie / Dagelijks worden we wat we hebben achtergelaten.‘?
Tot 2025
