JA

Op 13 november debatteert u in Brussel over de islam in Europa, onder meer met Geert van Istendael. In openbare zwembaden aparte zwemuren organiseren voor moslimvrouwen, druist dat niet in tegen het principe van een neutrale overheid?

Ik ben een felle voorstander van een seculiere staat en ik ben principieel gekant tegen het toekennen van groepsrechten op confessionele gronden. Maar omdat de scheiding van Kerk en Staat in België niet zo strikt is, jammer genoeg, vind ik dat we pragmatisch moeten zijn. Als de overheid erediensten subsidieert en de christelijke eucharistie uitzendt op de openbare zender, dan kunnen moslima’s ook aanspraak maken op een apart zwemuurtje.

Hoezo?

Dat moslimvrouwen kúnnen zwemmen, is voor velen al een emancipatorische daad op zich. Je kunt willen zwemmen gerust zien als een indicator van emancipatie, want orthodoxe vrouwen denken er nog niet aan. Het zou zonde zijn om moslima’s af te remmen in hun strijd tegen het patriarchale systeem. Bovendien: in sommige openbare zwembaden zijn er afzonderlijke uren voor naakt zwemmen of voor obesitaspatiënten. Waarom dan niet voor moslima’s? Ik vind niet dat we heiliger moeten zijn dan de paus. Het doel rechtvaardigt hier de middelen. Dat neemt niet weg dat het nog een beter idee is om erkende islamitische zwemclubs op te richten: dat vereist geen uitzondering op een principe. Want met die aparte zwemuren weet je vaak niet waar het eindigt. In het Verenigd Koninkrijk, bijvoorbeeld, dat geen scheiding van Kerk en Staat kent, is er in Croydon een publiek zwembad waar mannen en vrouwen apart zwemmen. Moslimmannen zijn er ingepakt van de navel tot onder de knieën. En tijdens dat zwem-uurtje moeten ook autochtone mannen die kledingvoorschriften naleven. Dat is natuurlijk een stap te ver.

Sommige openbare zwembaden reserveren aparte uren voor naakt zwemmen. Waarom dan geen afzonderlijk baden voor moslimvrouwen?

Ik ben voorstander van het integratiemodel en van een absoluut neutrale overheid: op grond van godsdienst en ideologie kunnen er geen uitzonderingen worden gemaakt. Ik weet niet of het vandaag nog bestaat, maar toen ik jong was waren er in sommige grote gemeentelijke zwembaden afzonderlijke zwemuren voor vrouwen alleen. Daar kwamen ook hele nonnenkloosters op af, maar ten gronde had dat initiatief weinig met godsdienst te maken. Tegen een scheiding der seksen op zich heb ik niets. Atletiek, voetbal en wielrennen doen mannen en vrouwen ook apart. Maar moslimouders die er bezwaar tegen hebben dat hun dochter samen met de jongens zwemles volgt, dat kan niet en daarmee uit. Waarom is er trouwens alleen vraag naar apart zwemmen voor moslimvrouwen, en niet voor moslimmannen?

Waarom denkt u?

Als het zou zijn omdat de mannen menen te mogen zeggen wat goed is voor hun vrouwen, dan is dat alleszins onaanvaardbaar. Weet u, zodra de islamitische verzetsbeweging Hamas in de Gazastrook de macht in handen kreeg, na verkiezingen trouwens, moesten de vrouwen die wilden gaan zwemmen in zee dat voort-aan gekleed doen. Ik weet wel dat er veel ergere problemen zijn, maar toch: het is tekenend. Wat men hier doet in private moslimbadhuizen, daar heb ik niets mee te maken. Binnen de privé-muren doet men wat men wil – al zijn daar uiteraard ook grenzen – maar het openbare leven, alles wat met gemeenschapsgeld wordt gefinancierd, moet neutraal zijn. Dit wil zeggen: vrij van godsdienst en ideologie.

NEE

Op 13 november debatteert u in Brussel over de islam in Europa, onder meer met Geert van Istendael. In openbare zwembaden aparte zwemuren organiseren voor moslimvrouwen, druist dat niet in tegen het principe van een neutrale overheid?

Ik ben een felle voorstander van een seculiere staat en ik ben principieel gekant tegen het toekennen van groepsrechten op confessionele gronden. Maar omdat de scheiding van Kerk en Staat in België niet zo strikt is, jammer genoeg, vind ik dat we pragmatisch moeten zijn. Als de overheid erediensten subsidieert en de christelijke eucharistie uitzendt op de openbare zender, dan kunnen moslima’s ook aanspraak maken op een apart zwemuurtje.

Hoezo?

Dat moslimvrouwen kúnnen zwemmen, is voor velen al een emancipatorische daad op zich. Je kunt willen zwemmen gerust zien als een indicator van emancipatie, want orthodoxe vrouwen denken er nog niet aan. Het zou zonde zijn om moslima’s af te remmen in hun strijd tegen het patriarchale systeem. Bovendien: in sommige openbare zwembaden zijn er afzonderlijke uren voor naakt zwemmen of voor obesitaspatiënten. Waarom dan niet voor moslima’s? Ik vind niet dat we heiliger moeten zijn dan de paus. Het doel rechtvaardigt hier de middelen. Dat neemt niet weg dat het nog een beter idee is om erkende islamitische zwemclubs op te richten: dat vereist geen uitzondering op een principe. Want met die aparte zwemuren weet je vaak niet waar het eindigt. In het Verenigd Koninkrijk, bijvoorbeeld, dat geen scheiding van Kerk en Staat kent, is er in Croydon een publiek zwembad waar mannen en vrouwen apart zwemmen. Moslimmannen zijn er ingepakt van de navel tot onder de knieën. En tijdens dat zwem-uurtje moeten ook autochtone mannen die kledingvoorschriften naleven. Dat is natuurlijk een stap te ver.

Sommige openbare zwembaden reserveren aparte uren voor naakt zwemmen. Waarom dan geen afzonderlijk baden voor moslimvrouwen?

Ik ben voorstander van het integratiemodel en van een absoluut neutrale overheid: op grond van godsdienst en ideologie kunnen er geen uitzonderingen worden gemaakt. Ik weet niet of het vandaag nog bestaat, maar toen ik jong was waren er in sommige grote gemeentelijke zwembaden afzonderlijke zwemuren voor vrouwen alleen. Daar kwamen ook hele nonnenkloosters op af, maar ten gronde had dat initiatief weinig met godsdienst te maken. Tegen een scheiding der seksen op zich heb ik niets. Atletiek, voetbal en wielrennen doen mannen en vrouwen ook apart. Maar moslimouders die er bezwaar tegen hebben dat hun dochter samen met de jongens zwemles volgt, dat kan niet en daarmee uit. Waarom is er trouwens alleen vraag naar apart zwemmen voor moslimvrouwen, en niet voor moslimmannen?

Waarom denkt u?

Als het zou zijn omdat de mannen menen te mogen zeggen wat goed is voor hun vrouwen, dan is dat alleszins onaanvaardbaar. Weet u, zodra de islamitische verzetsbeweging Hamas in de Gazastrook de macht in handen kreeg, na verkiezingen trouwens, moesten de vrouwen die wilden gaan zwemmen in zee dat voort-aan gekleed doen. Ik weet wel dat er veel ergere problemen zijn, maar toch: het is tekenend. Wat men hier doet in private moslimbadhuizen, daar heb ik niets mee te maken. Binnen de privé-muren doet men wat men wil – al zijn daar uiteraard ook grenzen – maar het openbare leven, alles wat met gemeenschapsgeld wordt gefinancierd, moet neutraal zijn. Dit wil zeggen: vrij van godsdienst en ideologie.

opgetekend door jan jagers

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content