Gesprek met Peter Lerner, woordvoerder van de Israëlische administratie op de Westbank.

In het dorpje Kufr Haris wordt een familiewoning platgewalst. De nieuwsuitzendingen, onmiddellijk gealarmeerd door de activisten, tonen beelden van een geslagen huiseigenaar, die met bebloed gezicht twee peuters op de arm houdt en verbolgen tegen de camera uitroept: “Ik zeg hen later bij Hamas te gaan, is dat wat jullie willen?”

De man, Hussam Abu Yakoub, en zijn gezin kregen traangas toegediend toen ze weigerden de woning te verlaten. Verschillende gezinsleden raakten bewusteloos en moesten behandeld worden. De bulldozers verdwenen niet meteen van de scène, ondanks dringende verzoeken daartoe van de opgewonden bevolking. In de daaropvolgende opstoot vielen verschillende gewonden.

“Het is spijtig dat die actie zo evolueerde”, zegt Peter Lerner, woordvoerder van de Israëlische administratie op de Westelijke Jordaanoever. “Geweld willen wij zeker niet stimuleren, dat creëert alleen maar een kettingreactie. Het is onze politiek om geen huizen te vernielen waar mensen in leven en wij voeren enkel beslissingen uit wanneer de juridische middelen tot verweer uitgeput zijn. Het Hoog Gerechtshof steunt ons altijd in deze beslissingen.”

En dan worden de bulldozers meteen zenuwachtig?

Peter Lerner: Kijk, wij proberen de activiteiten wat te spreiden over de verschillende regio’s. Het is niet onze bedoeling te provoceren. Wij passen heel de tijd de wet toe die zegt dat in C niet gebouwd mag worden.

Wordt het tempo nu opgedreven?

Lerner: Er is nooit een stop geweest, al wordt er wel rekening gehouden met de politieke realiteit. Tijdens het bezoek van Bill Clinton, bijvoorbeeld, leek het niet opportuun om acties uit te voeren. Maar er is geen beslissing genomen om het aantal vernielingen op te drijven. Driehonderd slopingen per jaar is het gemiddelde.

Wat zijn de reacties van de nieuwe parlementaire ad hod-commissie die zich buigt over de werking van jullie diensten?

Lerner: Verschillende leden van de Knesset vinden dat we de joodse expansie te veel aan banden hebben gelegd, en niet streng genoeg gereageerd hebben op de Palestijnse illegale bouwpraktijken. Wij gaan daar niet mee akkoord. We zien alleszins dat onze politiek het gewenste effect lijkt te hebben: de Palestijnen bouwen minder.

Anderzijds is er ook Israëlische oppositie tegen wat jullie doen.

Lerner: Dat is een eigenaardig fenomeen voor ons. Sinds 1980 al passen we de wet toe, maar we merken dat het moeilijk is om dit uit te leggen omdat het over mensen gaat, niet over objecten. Wij willen de bouwers zoveel mogelijk stoppen van bij het begin, voor het huis er helemaal staat. Maar dat valt niet altijd mee. We hebben zelfs dreigtelefoons ontvangen van mensenrechtenorganisaties.

En ook van joodse kolonisten die vinden dat jullie te hard zijn voor hen?

Lerner: Godzijdank nog niet. Je verknoeit mijn dag met die gedachte!

Er rijst ook protest tegen de aanleg van nieuwe wegen in de Westbank.

Lerner:(zucht) Ik ken de aantijging dat we sinds Wye Plantation in een versneld tempo wegen zouden plannen. Dat klopt niet. 99 procent van de wegen zijn al zes of zeven jaar gepland.

Maar worden nu wel in een versneld tempo aangelegd.

Lerner: Wij voeren gewoon de wet uit. Ik zou willen dat de Palestijnse Autoriteit ons wat dat betreft zou steunen, want die wegen komen ook de Palestijnen ten goede.

Hoe moet dit nu verder?

Lerner: We leven hoe dan ook met een tijdbom in de Westbank en in Gaza. Bijna de helft van alle Palestijnen is jonger dan vijftien jaar. Er is niet genoeg werk voor allemaal. Bovendien, terwijl de gemiddelde verdiensten van Arabische Israëli’s 97 sjekel per dag bedragen (minder dan duizend frank, nvdr), is dat in deze gebieden 57 sjekel per dag. Wat er ook op politiek vlak beslist wordt, de economieën van beide volken beïnvloeden elkaar. De bevolkingsgroei en economische nood van de Palestijnen kunnen op termijn zeer explosief worden.

Ria Goris