Een onduidelijk aantal personen heeft 3 maanden na het doormaken van een milde, matige of ernstige corona-infectie nog steeds klachten, vooral vermoeidheid, kortademigheid en hoofdpijn.
Op vraag van de Ligue des Usagers des Services de Santé (LUSS), de Franstalige koepelorganisatie van patiëntenverenigingen, ging ook het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) in december 2020 van start met een studie over de noden en opvolging van mensen met langdurige covid. Halverwege mei werden de eerste bevindingen gerapporteerd, gebaseerd op de verzamelde literatuur.
Veel nieuwe inzichten zijn er tot op heden niet. Zo blijven onderliggende mechanismen vooralsnog hypothetisch. Over de precieze definitie bestaat nog geen consensus, waardoor het moeilijk blijft om in te schatten hoeveel mensen eraan lijden. Zeker is dat 3 symptomen bijzonder vaak voorkomen – vermoeidheid, kortademigheid en hoofdpijn – en dat die niet gelinkt kunnen worden aan een andere oorzaak. Daarnaast worden concentratiestoornissen, angst, depressieve stemming, slaapproblemen, ‘mist in het hoofd’, misselijkheid en duizeligheid geregeld gemeld. Op basis van de huidige wetenschappelijke kennis schat het KCE dat 5 tot 36% van de patiënten tot 12 weken na het begin van de acute corona-infectie symptomen blijft vertonen. Na 12 weken daalt dat aantal wel tot tussen 2 en 15%. Dat de cijfers zo ver uiteenliggen, heeft met de verschillende definities te maken die diverse onderzoekgroepen hanteren.
Er is een duidelijke impact op de levenskwaliteit. Zo is een niet onbelangrijk aantal van de personen met langdurige covid (volgens 1 studie gaat het om 45%) geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt.
Twee categorieën
Dat voorheen gezonde mensen zo lang last kunnen hebben van een corona-infectie is moeilijk te verklaren. Zelfs de link met het coronavirus is niet altijd duidelijk. Waarschijnlijk zijn er meerdere mechanismen bij betrokken en is er ook wisselwerking tussen die mechanismen. De wetenschappelijke gegevens erover zijn nog erg beperkt. Voorlopig hebben wetenschappers enkel hypothesen geformuleerd die niet veralgemeend mogen worden en die nog verder zullen evolueren.
Het KCE bracht de huidige kennis over mogelijke verklaringen onder in 2 categorieën van mechanismen die de oorzaak kunnen zijn van langdurige covid. De eerste categorie groepeert mechanismen die verbonden zijn aan specifieke orgaanschade die werd opgelopen tijdens de infectie en waarvan de blijvende symptomen een gevolg zijn. Zo kunnen er letsels in de longen zijn, of een verslechtering van het samentrekken van de hartspier. Dergelijke orgaanletsels kunnen meestal wel geobjectiveerd worden.
De tweede categorie bevat mechanismen die niet verbonden zijn aan specifieke en objectief vastgestelde orgaanschade, zoals abnormale immuun- of ontstekingsreacties. Die groepeert men onder functionele veranderingen. De klachten zijn veeleer vaag en de ontstaansmechanismen onduidelijk. Verder onderzoek moet meer klaarheid scheppen. Het KCE houdt de vinger aan de pols.
BRON: Covid-19 – COVID 19 – Hypothesen voor de pathogenese van langdurige Covid. Diego Castanares Zapatero, Karin Rondia, Patrice Chalon, Koen Van Den Heede, KCE, 18 mei 2021.
