Paus Franciscus bezoekt het Italiaanse eilandje Lampedusa, waar jaarlijks duizenden Afrikaanse immigranten in gammele boten aanmeren.

Staf Nimmegeers (voormalig SP.A-senator en priester in ruste): Dat bezoek had grote symbolische waarde. De nieuwe paus wil een kerk die zich inzet voor mensen die lijden. Hij laat het ook niet bij wat vroom geprevel zoals vorige pausen. Hij gaat ter plaatse kijken wat er aan de hand is en heeft het Vaticaan een flink bedrag doen overmaken om daar te helpen. Dat heeft hij voor de Filipijnen overigens ook gedaan, wat toch allemaal een stuk concreter is dan een paar steriele verklaringen van medeleven. Het maakt deel uit van zijn beleid van een kerk die echt in dienst staat van de wereld. Een arme, sobere kerk, die bezorgd is om de armen. Een kerk die niet dient, dient tot niets, pleegt Franciscus te zeggen.

De paus kapittelde tijdens zijn bezoek ook de onverschilligheid van de wereld tegenover de arme migranten die op risico van eigen leven Europa proberen te bereiken.

Nimmegeers: Het was een uitgelezen kans om de aandacht van de wereldpers op Lampedusa te richten. En deze paus is bepaald niet op zijn mondje gevallen. Hij deed ook iets wat een paus normaal gesproken nooit doet: ter nagedachtenis van de migranten die op weg naar Europa in de Middellandse Zee zijn verdronken, gooide hij bloemen in de zee. Dat is een seculier, burgerlijk gebaar. Een normale paus zou alleen een kruisteken gemaakt hebben boven de zee of zoiets. Hij niet. Hij gooide ook bloemen. Franciscus gedraagt zich op een menselijke manier, zoals jij en ik zouden doen.

Het zal ook geen toeval zijn geweest dat hij uitgerekend naar Lampedusa ging voor zijn eerste werkbezoek buiten Rome.

Nimmegeers: Allerminst. Ook al omdat paus Franciscus ook aan het hoofd van de Italiaanse kerk staat en maar al te goed weet hoe wijdverbreid het racisme in Italië is. Het bezoek aan Lampedusa was dus ook een manier om de xenofobe publieke opinie in Italië te berispen en de Italianen een beetje tegen de haren in te strijken.

Welke boodschap geeft de paus gelovigen mee met zijn bezoek aan Lampedusa?

Nimmegeers: De boodschap dat de kerk bijvoorbeeld haar gebouwen ter beschikking moet stellen van vluchtelingen en asielzoekers. Kloosters en kerkgebouwen lopen overal leeg. Sommigen proberen daar een slaatje uit te slaan door er luxeappartementen of een luxehotel in onder te brengen, zoals in Mechelen. Maar deze paus zegt: neen, die lege gebouwen moet je openstellen voor vluchtelingen en niet voor een hoge prijs aan vastgoedbonzen verkopen. Het is dus een duidelijk lesje van de paus voor iedereen die met de kerk te maken heeft: de voorkeur en de aandacht moet gaan naar de armen. Zijn scherpe veroordelingen van het kapitalisme sluiten daar bij aan.

Deze koerswijziging van Rome is u, die dit soort kerk altijd in de praktijk hebt gebracht, vast een hart onder de riem?

Nimmegeers: Zeker en vast. Voor het eerst ben ik een beetje trots op de paus in Rome. Wat die man zegt, daar voel ik me wel thuis bij.