De standaardboetes voor verkeersovertredingen worden 10 procent duurder. De opbrengst wordt geïnvesteerd in verkeersveiligheid, onder meer in extra alcoholcontroles.

Kathleen Stinckens (politierechter in Leuven): De hoogte van de boete heeft in mijn ervaring zo goed als geen afschrikkend effect. Geen enkele automobilist kent die tarieven, het blijft een abstract gegeven dat amper invloed heeft op het rijgedrag. Overtreders schrikken wel wanneer ze in mijn rechtbank vernemen hoeveel ze moeten betalen. Maar of dat hun toekomstige gedrag beïnvloedt, valt af te wachten. Ik zie in ieder geval dikwijls dezelfde gezichten opduiken.

Hoe komt dat dan? Denken overtreders: ik zal toch niet betrapt worden?

Stinckens: Er bestaan zeker chauffeurs die met die instelling rondrijden, maar dat is gelukkig een minderheid. Ik denk dat nogal wat overtredingen onbewust gebeuren – je kunt wel eens een verkeersbord missen. Onverantwoord rijgedrag uit nonchalance, bewuste overtredingen waar men de ernst niet van inziet, vind ik erger. ‘Wat kan het nu kwaad dat ik een beetje te veel gedronken heb?’ ‘Is een beetje te snel rijden echt zo erg?’ Chauffeurs beseffen wel dat ze een verhoogd risico lopen, maar achten de kans klein dat ze een ongeval zullen veroorzaken. Ze sussen zichzelf en brengen zo andere weggebruikers in gevaar.

En u pepert het hen dan eens goed in?

Stinckens: Ik wijs op de gevaren en hoop de mensen te doen nadenken. Een donderpreek hoeft meestal niet; geconfronteerd worden met het eigen gedrag valt overtreders sowieso vaak zwaar. Bijna elke week wordt in mijn rechtbank gehuild. Er zijn er ook die wat ik zeg van zich af laten glijden. Van zo’n chauffeur weet ik: hem zie ik hier vroeg of laat terug.

Er zijn minder ongevallen, er vallen minder verkeersdoden: gaat het de goede kant op met het Belgische verkeer?

Stinckens: Vanuit mijn standpunt vind ik het moeilijk om daar bevestigend op te antwoorden. Ik krijg evenveel dossiers als vroeger, alleen worden de vergrijpen merkelijk erger: de flitspalen noteren hogere snelheden dan ooit, dronken chauffeurs worden betrapt met hogere promilles dan vroeger. De statistieken zullen wel kloppen, maar ik merk er in mijn rechtbank niks van.

Wat kan nog gedaan worden om het verkeer veiliger te maken? Zijn er nog quick wins?

Stinckens: Er zijn de laatste jaren zo veel verkeersplannen gestart en zo veel regels bij gekomen dat het verkeer zowel voor de weggebruiker als voor de politierechter complexe materie is geworden. Het is misschien tijd om eens een round-up te maken. Ik pleit eerder voor een vereenvoudiging van het verkeersreglement dan voor nieuwe regels.