De regering heeft gesproken: vanaf 2026 zullen nieuwe bedrijfswagens enkel fiscaal aftrekbaar zijn als zij geen CO2 uitstoten. De aftrek kadert in een groter geheel van maatregelen om de CO2-uitstoot drastisch te reduceren, nodig om de doelstellingen van het Parijse Klimaatakkoord 2020-2050 te kunnen realiseren. Daartoe is ook een snelle switch van brandstof- naar elektrische auto’s nodig. Maar zijn wij daar klaar voor?
Corona hebben we kunnen overwinnen met een of twee prikken en afstand houden, de opwarming van de aarde en klimaatverandering stoppen houdt een veel grotere uitdaging in die meer ingrijpende maatregelen vereist. Daartoe behoort een drastische reducering van de CO2-uitstoot en dat is enkel mogelijk door de vervuilende benzine- en dieselmotoren in de auto te vervangen door elektrische met zero-uitstoot.
Begin van de 20ste eeuw moest de elektrische aandrijving plaatsmaken voor nieuwe benzinemotoren met een veel hoger energierendement.
Wissel van de macht
Is zo’n switch denkbaar en realiseerbaar? Jazeker. Elektrische aandrijving is (bijna) zo oud als de auto zelf. Twee jaar nadat Carl Benz in 1886 een octrooi aanvroeg voor zijn Benz Patent-Motorwagen, een driewieler met een 4-taktbenzinemotor die officieel wordt beschouwd als de eerste echte auto, haalde Andreas Flocker het doek van de eerste elektrische wagen. Voor even werd elektrische aandrijving de standaard, maar begin van de 20ste eeuw moest die plaatsmaken voor nieuwe benzinemotoren met een veel hoger energierendement.
Ruim 100 jaar later zijn verbrandingsmotoren nog altijd veruit in de meerderheid, maar hun dagen zijn geteld. Door de voortschrijdende klimaatverandering moet de uitstoot van schadelijke uitlaatgassen drastisch naar omlaag en hebben de politieke overheden in grote delen van de wereld strengere CO2-doelstellingen geformuleerd die enkel door een snelle transitie van brandstof- naar elektrische auto’s gerealiseerd kunnen worden.
De kentering is er gekomen na het bekendraken van het dieselschandaal in 2015. Kanselier Merkel voelde zich bedrogen door de Duitse autobazen en was niet langer bereid de Duitse constructeurs te steunen in hun verzet tegen strengere Europese CO2-doelstellingen voor de auto-industrie en zware boetes voor wie de strenge doelstellingen niet zou bereiken.
Wanneer ook nog de aandelenkoers van de Duitse automerken implodeerde, was het plots alle hens aan dek. Her en der werd gespeculeerd over een mogelijk faillissement van Volkswagen, maar zo ver is het niet gekomen.
Wel kwam er een wissel van de macht aan de top van zowat alle Duitse merken en sindsdien gaat het opnieuw de goede kant op. De constructeurs investeren vele miljarden in de elektrificatie van hun gamma en beschikken intussen over specifieke e-platforms waarop verbluffend elegante modellen ontstaan waarvan sommige het predicaat kunstwerk op wielen verdienen. Er is opnieuw ruimte voor creatief design én Made in Germany geniet opnieuw hoge achting, met name in China, dat de Verenigde Staten van de troon heeft gestoten als grootste economie ter wereld.
Autoconstructeurs investeren miljarden in de elektrificatie van hun gamma en beschikken intussen over specifieke e-platforms.
Elektrische auto’s worden goedkoper
De eerste elektrische auto’s op de markt waren fors duurder dan vergelijkbare benzine- of dieselauto’s. Dat is in ons land nog altijd het geval voor wie die fiscaal niet kan aftrekken maar de verschillen worden snel kleiner. Ten eerste worden er (veel) meer EV’s geproduceerd, waardoor de ontwikkelingskosten over een groter aantal kunnen worden afgeschreven. Door de toenemende concurrentie op de EV-markt mogen we ons ook verwachten aan snel dalende prijzen.
Nu al laten de constructeurs weten dat een EV over enkele jaren in aankoop niet duurder zal zijn dan een vergelijkbare benzine- of dieselauto. Bovendien zal de TCO (Total Cost of Ownership) dan in het voordeel van de EV uitvallen omdat die kan profiteren van fiscale aftrekken, lagere onderhoudskosten en hogere wederverkoopwaarde.
Gemeenschappelijke interesses
Ook de grootmacht China heeft belang bij een snelle doorbraak van de elektrische auto in eigen land én daarbuiten. De luchtkwaliteit in de Volksrepubliek is nog altijd van een bedenkelijke kwaliteit met alle gevolgen van dien voor de volksgezondheid. Dat verklaart de overheidspremie aan al wie een elektrische auto koopt. Nergens rollen er meer elektrische auto’s van de band en nergens rijden er meer elektrische auto’s rond dan in China.
Europese constructeurs die ook morgen nog een rol van betekenis willen spelen, zijn het aan zichzelf verplicht om in China elektrische auto’s te verkopen én te produceren. Omgekeerd verkopen Chinese merken elektrische auto’s made in China in Europa. In ons land gebeurt dat voorlopig op kleine schaal, hooguit enkele honderden exemplaren en dus niet te vergelijken met de grote aantallen die de Zuid-Koreaanse merken omzetten. Maar wat niet is, kan nog komen.
Positieve en hoopgevende evolutie
Dat de doorbraak van de elektrische auto langer op zich heeft laten wachten dan voorspeld, heeft onder meer te maken met de hoge prijs, het kleine modellenaanbod, de kleine actieradius en lange laadduur in combinatie met de gebrekkige laadinfrastructuur. Mensen stellen zich ook vragen over de levensduur van de batterij, over de evolutie van de energieprijs en beschikbaarheid van stroom op termijn alsook over de mobiliteitsvisie en plannen van de regering met betrekking tot fiscale aftrekken.
Om met dat laatste te beginnen: de politiek heeft altijd het laatste woord. Maar omdat de politieke constellatie verschilt van gewest tot gewest, geldt dat ook voor de regelgeving. Daarbij valt het op dat de meeste politieke partijen geen wetenschappelijk onderbouwde visie en strategie met betrekking tot mobiliteit bezitten.
Overheid geeft steuntje in de rug
Vanaf 2026 zullen alleen nog auto’s met een nuluitstoot – lees batterij-elektrische (BRV) of door waterstof aangedreven wagens – voor 100 procent fiscaal aftrekbaar zijn. Dat percentage zal geleidelijk dalen om tegen 2031 nog maar 67,5 procent te bereiken. Voor diesel- of benzinewagens en auto’s op aardgas of LPG daalt de geldende fiscale aftrekbaar vanaf 2023 tot 2028 elk jaar. De nieuwe regeling geldt voor auto’s die vanaf 2023 worden ingeschreven en niet voor wagens die voor 2023 zijn ingeschreven.
Vanaf nu kunnen bedrijven de installatiekosten van laadpalen versneld afschrijven en volledig aftrekken, op voorwaarde dat de laadpalen deels toegankelijk zijn voor het publiek. Een particulier die thuis een laadpunt installeert, kan voortaan rekenen op een belastingvermindering van 45 procent die zal dalen tot 15 procent.
Welke zijn de voordelen van een elektrische auto?
Het goede nieuws is dat elektrische auto’s goedkoper worden naarmate die op grotere schaal worden geproduceerd, dat die hoe langer hoe meer in alle maten en gewichten beschikbaar worden en dat hun batterijen compacter en performanter worden waardoor de laadduur vermindert en het rijbereik vergroot. Wij weten intussen ook dat zij betrouwbaar zijn en geen hoger veiligheidsrisico opleveren dan conventionele brandstofauto’s. Dat blijkt uit een recent grootschalig onderzoek van CE Delft in opdracht van de Nederlandse overheid.
Door zijn technisch concept biedt een EV designers ongekende mogelijkheden om hun creativiteit de vrije loop te laten, design wordt opnieuw een onderscheidend kenmerk van de merken. Omdat een elektrische auto veel minder onderdelen aan boord heeft, krijgen de inzittenden veel meer zit-, been- en kofferruimte ter beschikking.
Eigen ervaring leert bovendien dat elektrisch autorijden zeer snel went en verwent én aanzet tot vooruitziend en relaxed rijden. Elektrisch autorijden wordt a way of life, een uiting van een levensfilosofie en levensstijl waarmee je het signaal geeft dat (e)mission possible is en niet ten koste gaat van het rijplezier. Een EV rijdt zeer dynamisch en beschikt door zijn laag zwaartepunt over een uitstekende grip en wegligging.
Twee op de drie willen elektrische auto thuis opladen
Volgens een studie van consultancybedrijf Deloitte wilt 64 procent van de mensen hun toekomstige EV thuis opladen. Om te weten of dat technisch mogelijk is, neemt u best contact op met uw elektriciteitsleverancier. Van zodra de laadpaal is geplaatst, moet die worden gekeurd.
Bij nieuwbouw of renovatie in Vlaanderen moeten laadpalen worden voorzien, zo wil de Vlaamse overheid. Het decreet schrijft voor dat bij residentiële nieuwbouw waar minstens twee publiekelijk toegankelijke parkeerplaatsen zijn, op elke parkeerplaats de nodige bekabeling moet worden aangebracht. Bij nieuwe of niet-residentiële gebouwen met 10 parkeerplaatsen en meer moeten minimum twee laadpalen worden geplaatst alsook bekabeling aangebracht om laadpalen te kunnen installeren op een vierde van alle parkeerplaatsen.
Ook bij nieuwbouw en ingrijpende renovatie van Waalse woningen, moet sinds 11 maart 2021 in de vergunningsaanvraag voor elke parkeergarage een oplaadinfrastructuur worden voorzien, als er meer dan 10 parkeerplaatsen zijn. Brussel vaart zijn eigen koers en heeft de ambitie om tegen 2035 ruim 11.000 laadpalen op zijn grondgebied te installeren. Maar die laadpalen komen niet allemaal op de openbare weg: ook daarbuiten komen er laadpalen die voor iedereen toegankelijk zullen zijn, bijvoorbeeld op openbare parkeerterreinen of parkings van supermarkten.
#Road to EV
In het kader van het dossier #Road to EV diepen wij de komende weken de verschillende facetten van elektrisch autorijden verder uit aan de hand van interviews met gesprekspartners van diverse merken over hun visie en inbreng. Mis deze afspraak niet op www.knack.be/RoadtoEV.