In beeld: De creativiteit van inheemse volken
De Moken, ofwel ‘zee-zigeuners’, die op de Andamanzee leven, hebben het unieke vermogen ontwikkeld om hun ogen onder water te focussen, zodat ze ook kunnen jagen op de (soms meer dan tien meter diepe) zeebodem.
Toen de zee zich terugtrok, vlak voor de tsunami van 2004 in zuidoost Azië, herkenden de ouderlingen van een Moken dorp in Thailand de voortekenen en leidden ze hun gemeenschap en de aanwezige toeristen veilig naar hogere oorden.
In de regenwouden van Borneo jagen Penan mannen op wilde zwijnen met blaaspijpen van hardhout en pijltjes die zijn ondergedompeld in tajem, een gif dat is onttrokken aan de melkachtige latex van een boom.
Veel stammen bezitten een encyclopedische kennis over inheemse dieren, planten en kruiden. De Yanomami bijvoorbeeld maken dagelijks gebruik van wel 500 verschillende plantensoorten.
Inheemse volken hebben in de loop der tijd complexe, holistische gezondheidssystemen ontwikkeld. Een groot aantal geneesmiddelen die momenteel gebruikt worden in de westerse geneeskunde hebben een inheemse oorsprong.
Inheemse volken zijn vaak bijzonder gevoelig afgestemd op het gedrag van dieren. Pygmee-mannen bijvoorbeeld zijn zulke vaardige imitators dat ze het geluid van een angstige antilope kunnen nabootsen om andere antilopen uit het struikgewas te lokken.
Awá-vrouwen onttrekken hars uit de Braziliaanse reuzen-den om ’s nachts de huizen te verlichten. Tegenwoordig worden hun bossen illegaal gekapt en worden ze omschreven als het meest bedreigde volk op aarde. Gewelddadige aanvallen en landroof zijn acute bedreigingen voor hun voortbestaan.
De boogpezen van de Tanzaniaanse Hadza zijn gemaakt van dierlijke gewrichtsbanden; de pijlen zijn uiterst precies vervaardigd van kongoroko-hout en voorzien van parelhoen-veren.
De Hadza hebben een symbiotische relatie ontwikkeld met de honingvogel, die hen naar de nesten van wilde bijen leidt. Deze vogel roept de jagers, die dan terug fluiten. Het beest vliegt van boom naar boom, in een tempo dat de jagers kunnen bijhouden, en leidt hen uiteindelijk naar een bijenkorf die vaak hoog in de takken van een apenbroodboom hangt.
Een Botswaanse Bosjesman-vrouw kauwt op het vruchtvlees van een meloen om haar dorst te lessen.
Laat geen sporen na van je aanwezigheid. Inheemse volken beseffen wellicht nog steeds beter dan ieder ander dat het wankele evenwicht tussen mens en natuur de afgelopen duizenden jaren slechts stand hield als rekening werd gehouden met bepaalde grenzen.Zonder landrechten kunnen inheemse volken niet overleven.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier