Ziekmakende werkplekken: zijn er oplossingen voor de vuile lucht op kantoor?

Dat Vlaamse steden een barre luchtkwaliteit hebben, is geen geheim meer. Maar de lucht op kantoor, in scholen of winkels is vaak nog vuiler. Gelukkig zijn er oplossingen.

Als u toevallig een citytrip naar Londen op de agenda hebt staan, moet u eens een bezoek brengen aan de nieuwste boetiek van mode-icoon Stella McCartney. Niet om er koopjes te doen, wel om de ‘zuiverste lucht’ van heel Londen in te ademen. U leest het goed: voor verfriste longen moet u niet naar Hyde Park of Kensington Gardens, maar naar een kledingwinkel in Old Bond Street. McCartney werkt samen met het bedrijf Airlabs dat met innovatieve filters de lucht zuivert: in kantoorruimtes en winkels, maar ook in de auto. En dat is heus geen overbodige luxe. Cijfers van de Amerikaanse Environmental Protection Agency geven aan dat de luchtvervuiling binnen tot vijf keer groter kan zijn dan buiten. Niet alleen wordt de vervuilde lucht naar binnen gezogen, binnen worden ook nog eens schadelijke gassen geproduceerd. Door huishoudproducten en printers, bijvoorbeeld, maar ook door het tapijt. En uiteraard door u en uw collega’s. Simpelweg ademen is voldoende. Om van het hoesten en niezen nog te zwijgen. Al in de jaren tachtig wees de Wereldgezondheidsorganisatie op het gevaar van het ‘sickbuildingsyndroom’: duizenden mensen hebben last van hoofdpijn, vermoeidheid en concentratieproblemen. Gewoon door in een kantoor te zitten.

Luchtfilters zijn een oplossing en ze worden steeds beter. Helaas zijn ventilatiesystemen in kantoorgebouwen vaak ook een broeihaard van bacteriën en blijven de schadelijke stoffen er te lang hangen. Daarom zoeken steeds meer bedrijven naar innovatieve oplossingen. Zo is er het Oostendse bedrijf TakeAir, dat in de luchtkanalen van kantoren en andere gebouwen probiotica verstuift. Zodat uw gebouw zo fris wordt als een bos, aldus medeoprichter Jo Pannecoucke. ‘Wij werken met grondbacteriën, die we vooral kennen van de frisse geur in het bos wanneer het net heeft geregend. Zij zorgen voor een gezond microbieel evenwicht, waardoor bomen beschermd zijn tegen ziektes. Ook mensen hebben baat bij zulke probiotica in de lucht, maar moderne gebouwen worden om energieredenen volledig geïsoleerd van de natuur. De lucht binnenin wordt wel gefilterd, maar heel wat organismen die mogelijk schadelijk zijn, zoals ziektekiemen, blijven te lang hangen en worden constant opnieuw rondgeblazen. Door probiotica in die luchtkanalen naar binnen te blazen, koloniseren zij die ruimte: ze nemen zo veel mogelijk plaats in, waardoor er minder overblijft voor schadelijke stoffen.’

Drakenplant

Het doel van TakeAir is om kantoren met een gezonde microbiële balans te creëren. ‘We werken ook al samen met hotels, fitnessruimtes en zorgcentra. En in de toekomst zullen ook scholen of ziekenhuizen dit systeem kunnen toepassen. In principe zou je het ook in een gewoon huis kunnen installeren, maar omdat daar zo weinig inwoners zijn per vierkante meter, wordt dat wel een duur verhaal.’

Gelukkig zijn er ook goedkopere manieren om ademruimte te creëren. Eind jaren tachtig publiceerde de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA al een lijst met planten die de lucht zuiveren. Dat alle planten CO2 omzetten in zuurstof, was al langer bekend. Maar er bleken dus ook exemplaren te zijn die andere schadelijke stoffen wegfilteren. Onder meer de lepelplant, de chrysant en de drakenplant zijn perfecte natuurlijke filters. Het Nederlandse bedrijf Ogreen specialiseerde zich in zulke planten, en doopte ze om tot Clean Machines, vertelt woordvoerder Gabrielle Fabbro. ‘Wij hebben verder onderzocht welke planten de lucht nu het best zuiveren. We zetten ze in een luchtdichte kast waarin vervolgens schadelijke stoffen worden geblazen. Dan bekijken we hoe snel die stoffen weer verdwijnen. Onze Ogreen Champ, een aantrekkelijke naam voor de Clusia Rosea, kan een ruimte van 30 vierkante meter zuiveren in één uur tijd. Dat heeft te maken met een perfecte combinatie van bladoppervlakte, hoeveelheid bladmondjes, geschikte wortels, enzovoort. Voor 10,50 euro kun je er zo een in huis – of kantoor – halen. En je hoeft hem alleen maar af en toe een beetje water te geven.’ En hij staat vast beeldig op het bureau van die overmatig hoestende en printende collega.