Er is geen bewezen verband tussen paracetamol en autisme, en ook vaccins veroorzaken deze aandoening niet, in tegenstelling tot wat de Amerikaanse president Donald Trump en zijn regering suggereert. Dat stelt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
‘Sommige observationele studies hebben een mogelijk verband gesuggereerd tussen prenatale blootstelling aan paracetamol en autisme, maar het bewijs blijft inconsistent’, zei WHO-woordvoerder Tarik Jasarevic tegen journalisten, waarbij hij ook nog benadrukte dat ‘vaccins geen autisme veroorzaken’. De WHO ziet geen reden om de adviezen aan te passen.
Ook het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) zegt dat er geen nieuw bewijs is waardoor de EU haar aanbeveling zou moeten aanpassen. ‘Het is veilig voor zwangere vrouwen om paracetamol te gebruiken als pijnstilling als dat klinisch nodig is’, klinkt het.
‘Paracetamol blijft een belangrijke optie voor de behandeling van pijn of koorts bij zwangere vrouwen’, zegt Steffen Thirstrup, Chief Medical Officer van het EMA. ‘Ons advies is gebaseerd op een grondige beoordeling van de beschikbare wetenschappelijke gegevens en we hebben geen bewijs gevonden dat het gebruik van paracetamol tijdens de zwangerschap autisme bij kinderen veroorzaakt.’
Het geneesmiddelenagentschap raadt zwangere vrouwen aan hun arts te contacteren als ze vragen hebben over medicatie tijdens hun zwangerschap.
Wat zegt de wetenschap?
Studies spreken elkaar tegen. Recente onderzoeken, onder meer van het Mount Sinai-ziekenhuis in New York en de Harvard-universiteit, zouden kunnen wijzen op een mogelijk verband tussen vroeg gebruik van paracetamol en een verhoogd risico op autisme bij kinderen. Het gaat om een associatie, dus geen oorzakelijk verband.
Andere studies naar de neurologische ontwikkeling van kinderen die in de baarmoeder aan paracetamol zijn blootgesteld, tonen geen eenduidig verband met neurologische ontwikkelingsstoornissen. Een recente overzichtsstudie, die meer dan 1.000 gepubliceerde onderzoeken screende en samenvatte, vond geen bewijs dat paracetamol tijdens de zwangerschap het risico op autisme bij de ongeboren kinderen zou vergroten.
Andere pijnstillers zijn risicovoller
Eerder raadde de Amerikaanse president Donald Trump zwangere vrouwen af om paracetamol te gebruiken omdat er volgens hem een verband is tussen het gebruik van de pijnstiller en de ontwikkeling van autisme. Farmacoloog Ceulemans is bijzonder kritisch voor die uitspraken. ‘Het risico bestaat dat zwangere vrouwen door de uitspraken van president Trump geen paracetamol meer zullen durven nemen, en naar andere pijnstillers, zoals ibuprofen, zullen grijpen’, vreest Ceulemans. ‘Dat is net wat we niet willen. Ook dat zwangere vrouwen koorts niet meer behandelen, brengt risico’s met zich mee.’
Vrouwen die meer dan 20 weken zwanger zijn en de pijnstiller ibuprofen nemen, hebben een verhoogde kans op nier- en hartproblemen. Het bloed van de moeder kan minder dik worden, waardoor er meer kans is op bloedverlies tijdens de bevalling. De bevalling zelf kan ook moeilijker op gang komen. ‘De risico’s van ibuprofen bij zwangere vrouwen zijn gekend, het wordt vrij goed opgevolgd’, stelt Ceulemans. ‘In het eerste trimester zijn er minder risico’s, maar ook dan is het beter om geen ibuprofen te nemen.’
Nieuwe behandeling
De Amerikaanse geneesmiddelenwaakhond FDA kondigde daarnaast ook een behandeling aan tegen verschillende vormen van autisme. De toezichthouder keurde het gebruik van folinezuur goed. Dit geneesmiddel wordt normaal ingezet tegen bijwerkingen van bepaalde behandelingen en bij een tekort aan vitamine B9.
De behandeling is geen remedie tegen autisme, maar zou alleen tot een verbetering van spraakstoornissen kunnen leiden, aldus het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid. De studies daarover zijn echter nog in een pril stadium.
Autisme is een complexe stoornis met een zeer breed spectrum, waarvan de oorzaak al decennia wordt bestudeerd.