Antibiotica hebben onze gemiddelde levensverwachting fors opgetrokken, maar door onvoorzichtig gebruik groeit onze weerstand tegen de geneesmiddelen en nu al worden ze stilaan nutteloos.
De groeiende weerstand tegen antibiotica heeft een globale aanpak nodig, zoals de manier waarop de wereld heeft opgetreden tegen de klimaatverandering of aidsepidemie, stelt de Zweedse minister van Volksgezondheid.
“Al deze problemen kwamen aan het licht door een kleine groep deskundigen die de rest probeerde te waarschuwen. Pas toen de kwesties politiek aangepakt werden, kwam een oplossing in zicht”, zegt minister Gabriel Wikstrom in de aanloop naar een belangrijke VN-vergadering over dit onderwerp, in september.
“Natuurlijk zijn er omtrent de antibioticaresistentie nog technische en medische zaken die uitgeplozen moeten worden, maar in de eerste plaats is het een beleidskwestie”, zegt hij.
Levensverwachting opgetrokken
Antibiotica hebben onze gemiddelde levensverwachting fors opgetrokken, maar door onvoorzichtig gebruik groeit onze weerstand tegen de geneesmiddelen en nu al worden ze stilaan nutteloos.
De kwestie staat op de agenda van een vergadering van regeringsleiders in september bij de Verenigde Naties. Vorige week lieten deskundigen en politieke leiders al verstaan wat er op deze top moet gebeuren.
Tuberculose
“Het is duidelijk dat geen enkel land ter wereld antibiotica nog mag behandelen als snoepjes, niet alleen in de gezondheidszorg, maar ook in de landbouw”, zei Jim O’Neill, voorzitter van de Review on Antimicrobial Resistance.
Het onjuist toedienen van antibiotica aan mensen en vee leidt tot een snelle toename van de weerstand tegen de medicijnen die we momenteel ter beschikking hebben. Een studie onder leiding van O’Neill besluit dat als het probleem niet wordt aangepakt, er jaarlijks 10 miljoen mensen extra zullen sterven tegen 2050.
Momenteel sterven al 700.000 mensen aan infecties waartegen geen geneesmiddel is opgewassen
Het feit dat er geen nieuwe antibiotica meer zijn ontdekt sinds de jaren 1980, maakt de ongerustheid over deze nieuwe resistentie groter, meent Sally Davies als hoofd van de medische diensten in het Verenigd Koninkrijk.
Momenteel sterven al 700.000 mensen aan infecties waartegen geen geneesmiddel is opgewassen, en dat is een lage inschatting, aldus het rapport. Tuberculose is zo’n ziekte die aan medicijnresistentie wordt gelinkt. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) kregen zo’n 480.000 mensen in 2014 een vorm van tuberculose die resistent is tegen verschillende medicijnen.
Giftig
Volgens Aaron Motsoaledi, minister van Volksgezondheid in Zuid-Afrika en voorzitter van het partnerschap Stop TB, zijn de enige medicijnen die bestaan om de zogenaamde multiresistente tuberculose te behandelen extreem giftig. Zelfs na lange behandelingen met deze medicijnen, geneest slechts één op de twee patiënten.
Motsoaledi pleit voor investeringen in nieuwe medicijnen en investeringen in de gezondheidszorg van ontwikkelingslanden. “Het is een falen van de markt, maar ook een morele mislukking dat meeste farmaceutische bedrijven niet investeren in doeltreffende behandelingen voor deze belangrijke doodsoorzaak als gevolg van infectieziekten.”
De behandeling met antibiotica vroegtijdig afbreken, kan ook leiden tot resistentie. Als de geneesmiddelen onvoldoende de kans krijgen om de bacteriën volledig te doden, kunnen die overleven en leren hoe ze zich in de toekomst kunnen weren tegen dezelfde antibiotica. Daarom is het zo belangrijk dat antibiotica precies zo worden ingenomen als een opgeleide dokter heeft voorgeschreven.
Meer dokters en verplegers trainen moet ook leiden tot een correcter gebruik van antibiotica. Toch benadrukt Davies dat een juist gebruik niet noodzakelijk wil zeggen dat het verbruik moet dalen. “Vergeet niet dat er momenteel meer mensen sterven omdat ze geen toegang hebben tot de geschikte antibiotica dan als gevolg van resistentie. Het blijft dus ook ontwikkelingskwestie.”
Antibiotica in de landbouw
Volgens Davies worden antibiotica ook wereldwijd in de landbouw misbruikt als groeihormonen. De resistentie tegen het krachtig antibioticum Colistin, dat wijdverspreid in de landbouw wordt gebruikt, begon in China maar heeft recent ook de VS bereikt.
Hoewel zulke medicijnen belangrijk zijn, bestaat er geen globaal akkoord om hun verbruik in de landbouw aan banden te leggen. Dat zou kunnen veranderen met de VN-vergadering in september.
Er bestaan positieve voorbeelden op dit vlak. Landen als Zuid-Korea en Nederland bewijzen dat het antibioticaverbruik op boerderijen geregeld kan worden zonder economische impact voor de landbouwsector, meent O’Neill.
Daarnaast is het ook belangrijk eraan te herinneren dat kleine boeren vooral kwetsbaar zijn voor de globale gevolgen van antibioticaresistentie, omdat ze leven en werken met dieren, aldus Carla Mucavi, directeur van het FAO-kantoor in New York. (IPS)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier