Alcohol is uit de gratie aan het vallen bij de schoolgaande jeugd. Het aandeel jongeren onder 16 jaar dat ooit alcohol dronk, blijft sterk dalen en boven 16 jaar zegt nu ook al ruim 15 procent van de leerlingen nooit te drinken. Dat blijkt uit een enquête bij 27.146 leerlingen tijdens het schooljaar 2015-2016.
Het VAD, het Vlaams expertisecentrum voor alcohol, illegale drugs, psychoactieve medicatie, gokken en gamen, organiseert al bijna 20 jaar een jaarlijkse representatieve studie over middelengebruik, gokken en gamen bij leerlingen uit het secundair onderwijs. Vooral de cijfers rond alcoholgebruik zijn indrukwekkend geëvolueerd. Tien jaar geleden verklaarde amper 13,3 procent van de leerlingen onder 16 jaar in de anonieme bevraging nog nooit alcohol gedronken te hebben. Vorig schooljaar was dat al gestegen naar 55,4 procent. Bij de jongeren boven 16 jaar in het secundair piekte dat cijfer op 15,4 procent, na jarenlang rond de 10 procent gehangen te hebben.
De leeftijd waarop jongeren beginnen met alcohol ligt nu op 14 jaar en vijf maanden, bijna een jaar later dan 5 jaar eerder. De schoolkinderen die wel alcohol consumeren, doen het bovendien minder vaak dan vroeger. Tien jaar geleden zei 27,1 procent van de bevraagde leerlingen onder 16 jaar meer dan een keer per maand alcohol te drinken. Tegenwoordig geldt dat maar voor 11 procent.
Tabak
Tabak dan: 19 procent van de leerlingen uit het secundair onderwijs zegt het afgelopen jaar gerookt te hebben. Na een piek in schooljaar 2013-2014, is een dalende trend ingezet. “Maar de cijfers blijven hoog”, zegt het VAD. “De evolutie tijdens het voorbije decennium toont dat de cijfers gelijk blijven: voor de twee hoogste leeftijdsgroepen verschillen de huidige cijfers niet substantieel van die van het schooljaar 2005-2006.” De gemiddelde leeftijd waarop jongeren voor het eerst een sigaret roken is lichtjes gedaald naar 14,6 jaar, maar eer is een substantiële groep die op latere leeftijd nog begint met roken: 31 procent is 16 jaar of ouder bij de eerste sigaret. Het aantal rokers neemt gradueel toe bij het ouder worden. “Tabakspreventie in het secundair onderwijs moet daarom gericht zijn op alle graden.”
Opvallend: 41 procent van de -16-jarigen zegt gemakkelijk aan tabak te kunnen geraken. Nochtans mag aan die jongeren wettelijk geen tabak verkocht worden. Het VAD dringt daarom aan op extra aandacht voor de wetgeving. De kennis van de wetgeving over verkoop van tabak gaat er jaar na jaar licht op achteruit, luidt het.
Van de illegale drugs blijft cannabis het vaakst gebruikte middel. Eén op de negen leerlingen geeft aan in het voorgaande jaar cannabis te hebben gebruikt. Dat is iets minder dan in de twee voorgaande schooljaren. Op langere termijn is er echter geen daling merkbaar. Andere illegale middelen worden zelden gebruikt: 4 procent heeft ooit een andere illegale drug gebruikt.
