Nederland kiest voor actief orgaandoneren (met dank aan een treinvertraging)

België kent de donorwet waarbij iedereen orgaandonor is al lang. Nederland volgt nu ook, na lange debatten. En met dank aan een treinvertraging.

In België is het al lang wet: de donorwet waarbij iedereen orgaandonor is, tenzij hij/zij duidelijk kenbaar heeft gemaakt dat hij/zij niet wil doneren. De Nederlandse Tweede Kamer heeft dinsdag, na lange debatteren, ‘voor’ gestemd. Al was het heel nipt want de overwinning kwam er slechts omdat een fervent tegenstander zijn trein had gemist. Daardoor stemden 75 kamerleden ‘voor’ en 74 kamerleden ’tegen’ en was er dus een meerderheid ‘voor’.

Het voorstel van de links-liberale oppositiepartijD66 ligt helemaal in de lijn van de Belgische wetgeving, waar het opting-outsysteem dit jaar precies 30 jaar van kracht is. Tenzij je aangeeft dat je werkelijk niet wil dat jouw organen worden gedoneerd, ben je sowieso donor. Wil je geen orgaandonor zijn, dan kun je dat op de dienst Bevolking van de gemeente laten weten.

Maar ook omgekeerd: wil je zeker wél orgaandonor zijn – ook als de familie zich daartegen verzet – kun je die expliciete wens in de gemeente laten registreren. Het is in België immers nog altijd zo dat men, bij orgaantransplantatie, de instemming van de familie vraagt en bij hardnekkig verzet van de familie meestal toch besluit om niet over te gaan tot orgaantransplantatie.

Onvoldoende donororganen

Nederland werkte tot nog toe met een opting-in systeem waarbij alleen wie uitdrukkelijk liet weten dat hij orgaandonor wilde zijn, organen doneerde. Mede door dat systeem sterven er, volgens experts, op dit moment in Nederland jaarlijks 150 mensen omdat er onvoldoende donororganen beschikbaar zijn.

Nederland is wel degelijk lid van Eurotransplant, een netwerk dat de uitwisseling van organen faciliteert , maar in de toewijzing van organen wordt ook rekening gehouden met de nationale orgaanbalans. Daardoor komen patiënten van landen die zelf weinig donororganen aanbieden, minder gemakkelijk in aanmerking om er ook een te ontvangen.

Met de stemming in de Tweede Kamer is een belangrijke stap gezet. Maar daarmee is de wet er nog niet. Ook de Eerste Kamer moet nog instemmen. Als die positief stemt, dan zou de wet pas over ongeveer twee jaar in voege zijn.