Hoe nuttig zijn cholesterolverlagende ‘statines’?

© iStock

Cholesterolverlagende medicijnen zoals statines worden te snel voorgeschreven, zegt het Federaal Kennniscentrum voor de Gezondheidszorg.

Een aanpassing van de levensstijl door meer te bewegen, stoppen met roken, gezonder eten en minder alcohol drinken. Dat zijn de eerste maatregelen die de patiënt moet nemen tegen een te hoge cholesterol. Pas als deze maatregelen niet afdoende blijken, kan een preventieve behandeling met statines worden overwogen, zo blijkt uit een nieuw rapport van het KCE (Federaal Kennniscentrum voor de Gezondheidszorg).

Het KCE heeft vroeger al verschillende rapporten over statines gepubliceerd. De conclusie was toen min of meer dezelfde als nu: hun gebruik voor primaire preventie – dus door mensen die nog nooit een cardiovasculair probleem hadden – is niet altijd gerechtvaardigd en weegt niet altijd op tegen de mogelijke nadelen voor de patiënt.

Maar een nieuwe studie drong zich op omdat de prijzen van deze medicijnen sterk gedaald zijn. Waar ze tot voor kort de grootste uitgavenpost voor geneesmiddelen waren in de apotheek, zijn ze nu allemaal beschikbaar in een generieke versie, en dit vermindert hun negatieve impact op het budget.

Ongeveer 1.500.000 Belgen ouder dan 40 krijgen statines voorgeschreven

Maar, zo stelt het rapport vast, de prijsdaling ging ook gepaard met een toename van het aantal voorschriften. Zozeer zelfs dat vandaag ongeveer 1.500.000 Belgen ouder dan 40 (25 procent of een op de vier van deze bevolkingsgroep boven de 40 jaar, de doelgroep) statines voorgeschreven krijgen, waarvan meer dan 80 procent voor primaire preventie.

Belangrijke aanbeveling van het rapport is dat de beslissing over het gebruik van statines in gezamenlijk overleg tussen arts en patiënt moet worden genomen. De patiënt moet daarbij goed worden geïnformeerd over de voor -en nadelen van statinegebruik. Hij moet ook beseffen dat hij in principe voortaan dagelijks statines zal moeten innemen, en de ondermaatse therapietrouw in ons land toont aan dat dit geen evidente opdracht is, want meer dan de helft van de gebruikers neemt zijn behandeling niet op de juiste manier. Statines zijn pas effectief na langdurig systematisch gebruik.

Tot slot mag de patiënt geen vals veiligheidsgevoel krijgen: hij moet weten dat het nemen van een statine hem geen garantie biedt dat hij nooit een hart- of vaatincident zal hebben, en dat naast het nemen van het geneesmiddel, een gezonde levensstijl het belangrijkste blijft.

Volgens de huidige Belgische aanbevelingen kunnen statines voor primaire preventie best worden voorbehouden voor patiënten met een 10-jaars risico om aan hartvaatziekten te overlijden tussen 5 en 10 procent, geschat met de SCORE tabel, aldus het rapport.

In een vervolg op het huidige rapport wil het KCE in de toekomst een ‘decision tool’, een hulpmiddel, ontwikkelen om deze gezamenlijke besluitvorming van arts en patiënt te ondersteunen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content