Herziening persoonsvolgend budget: ‘We laten mensen met verminderd budget niet in de kou staan’

Dertien mensen met autisme starten een rechtszaak tegen het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Ze vechten aan dat hun budget voor gespecialiseerde hulp en begeleiding vanaf 1 januari wordt verminderd. Het VAPH garandeert dat wie een lager budget krijgt, toch dezelfde ondersteuning zal blijven krijgen.

Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap verzekert dat het met de aanpassing van het persoonsvolgend budget (PVB) de personen met een handicap niet in de kou laat staan. ‘Ze hebben recht op dezelfde zorg en ondersteuning, en indien dat moeilijk wordt bieden we zowel de personen met een handicap als de zorgverstrekkers extra ondersteuning aan’, zegt woordvoerster Karina De Beule.

Maandag meldde de VRT dat dertien personen met autisme naar de arbeidsrechtbank in Gent zijn gestapt tegen de verlaging van hun persoonsvolgend budget vanaf 1 januari. Die is het gevolg van een herziening van de verdeling van de budgetten, die verschilden naargelang de instelling waarin de mensen met een handicap verblijven of de dienst waarop ze beroep doen. De verschillen worden nu weggewerkt, waardoor sommige mensen meer geld krijgen en anderen minder.

Het VAHP begrijpt dat een verlaging van het persoonsgebonden budget problematisch kan zijn voor mensen met een handicap, zeker omdat sommige zorgverstrekkers niet dezelfde dienst kunnen aanbieden voor minder geld. ‘Maar er zijn wel middelen vrijgemaakt om bijstand te verlenen bij de onderhandelingen met de zorgaanbieders over de hulp die ze kunnen bieden met het aangepast budget of om te kijken of ze bij een andere zorgaanbieder terechtkunnen’, aldus De Beule.

Daarenboven biedt het VAPH coaching aan de zorgvoorzieningen, waarvoor 23 organisaties zich al hebben ingeschreven. De Beule wijst erop dat in de brief waarin de personen met een handicap werden geïnformeerd over de gewijzigde budgetten, ook gemeld werd dat ze naar de arbeidsrechtbank konden stappen. ‘Dat is hun recht, en hoewel we alle dossiers goed hebben gecontroleerd, kan het altijd dat mensen argumenten hebben dat de beslissing voor hen toch niet eerlijk is’, zegt ze. Ze benadrukt ook dat het budget niet daalt bij mensen met één bepaalde aandoening, maar dat gekeken wordt naar de zorgnood.

Volgens Filip Heymans, de advocaat van de dertien mensen met autisme die naar de rechtbank stapten, is het niet duidelijk of er rekening gehouden werd met de zorgzwaarte, aangezien de beslissing over de verlaging niet werd gemotiveerd. Door naar de rechtbank te stappen krijgen ze nu inzage in hun dossier.

vzw Onafhankelijk Leven: ‘Niet herziening van budget maar gebrek aan middelen is het probleem’

De vzw Onafhankelijk Leven steunt de herziening van de budgetten, die historische ongelijkheden moet wegwerken tussen mensen met dezelfde zorgnood. ‘Het probleem is echter dat er te weinig middelen worden vrijgemaakt en dat de maatschappij aanvaardt dat mensen tien tot vijftien jaar op een wachtlijst staan’, zegt directeur Dave Coene.

De Vlaamse regering heeft 270 miljoen vrijgemaakt voor het wegwerken van de wachtlijsten, maar dat is veel te weinig. Coene wijst op absurde situaties waarbij er mensen zijn die bericht kregen dat hun budget verlaagd wordt vanwege de herziening en ongeveer op hetzelfde moment de boodschap kregen dat hun aanvraag om een hoger budget te krijgen werd aanvaard, maar dat ze voor die verhoging op een wachtlijst terechtkomen.

Daarnaast heeft een groep mensen, zoals diegenen met ALS, recht op de automatische toekenning van een budget via een spoedprocedure, ‘maar overtreffen die budgetten alleen al het totale budget’.

‘Het aantal mensen met een handicap stijgt jaarlijks met 3 procent, mede omdat mensen met een handicap langer leven en de medische wetenschap erop vooruitgaat, maar de budgetten volgen niet’, besluit Coene.