Eten tot je er misselijk van wordt. En dan nog eten.

Eten. Zoveel eten tot je er misselijk van wordt. En dan nog eten. Het is een van de meest voorkomende eetproblemen in het westen. Getuigenissen over de eetbuistoornis die sinds kort erkend is als een ‘officiële’ psychiatrische aandoening.

De erkenning van het Binge Eating Disorder (BED) of eetbuistoornis is geen fait-divers. Ze is belangrijk om het probleem te kunnen aanpakken en te behandelen. Eetbuien werden immers te snel vertaald als een gebrek aan wilskracht waarbij de oplossing gemakshalve gevonden werd in een dieet.

“Er moet aandacht worden besteed aan de achterliggende problemen, zoals stress, een negatief zelfbeeld of depressiviteit”, zegt dr. Alexandra Dingemans, gespecialiseerd onderzoekster bij Centrum Eetstoornissen Ursula in Leidschendam.

Geen hulp Tussen één en drie procent van de mensen zou lijden aan BED, wat het tot het meest voorkomende eetprobleem in het Westen maakt. In 2009 werd BED opgenomen in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (kortweg DSM-IV), onder de atypische eetstoornissen, ‘niet anderszins omschreven’ (NAO).

Een voorlopige diagnose met de bedoeling later te beslissen of BED al dan niet een erkende plaats bij de officiële eetproblemen zou krijgen. DSM is het classificatiesysteem dat door de meeste hulpverleningsinstellingen gebruikt wordt om vast te stellen of er sprake is van een psychiatrische stoornis. In de nieuwe editie, DSM-V, wordt BED wél als afzonderlijke en aldus erkende psychiatrische aandoening opgenomen.

“Er lopen heel veel mensen met deze eetbuistoornis rond die geen hulp krijgen omdat de juiste diagnose niet gesteld wordt. Opname in DSM-V zal daar voor een gedeelte verandering in kunnen brengen”, verklaart Dingemans. “Het is belangrijk dat mensen met BED eerst minder gaan piekeren. Cognitieve therapie kan daarbij helpen.” Uit onderzoekresultaten blijkt dat zeventig procent van de patiënten tijdens de behandeling geen eetbuien meer had. Een jaar later was zelfs tachtig procent eetbuivrij.

Oncontroleerbaar Fleur vermoedt dat ze al heel haar leven aan BED lijdt: “Als kind ging ik er, wanneer mijn moeder kookte, steeds vandoor met de rauwe stronken witloof en de ajuinen.” Fleur heeft bijna iedere dag een eetbui, waarbij ze op korte tijd ontzettende hoeveelheden snoep en koeken binnen werkt. “Ik eet me misselijk. Het maakt niet uit wat ik in huis heb, of wat ik lust. Ik eet dan echt alles”. Heel de week vecht ze tegen die drang en iedere maandag neemt ze zichzelf voor dat het gedaan moet zijn. “Maar dat lukt niet.”

Alex (21) heeft een verleden van anorexia. Nu lijdt ze nog steeds aan eetbuien. “Eens ik begin te eten, verlies ik snel de controle. Iedere hap doet me een stukje meer van de wereld verdwijnen. Waar ik begin met een prettig gevoel van weg te zijn en niets anders te voelen dan het genot van die ene koek, verander ik in een oncontroleerbaar monster van vreetzucht.”

Schuld en onbegrip Omwille van het onbegrip over deze ziekte voelen mensen met een eetbuistoornis zich vaak ontzettend schuldig. En doordat de ziekte, anders dan anorexia en boulimie nervosa, niet afzonderlijk erkend werd, slaagden therapeuten er niet altijd even goed in de problematiek te kaderen en voldoende ondersteuning te bieden.

“Volgens mijn psychiater wou ik enkel aandacht trekken en moest ik diëten”, vertelt Fleur. “Een psychologe wist me te vertellen dat ik aan BED lijdt. Uiteindelijk ben ik doorverwezen naar de Broeders Alexianen in Tienen, waar ik nu een week zit. Het heeft een lange tijd geduurd maar voor het eerst heb ik het idee de juiste hulp te hebben.”

Alex wijst erop dat je niet alleen van BED af geraakt. En zeker niet door op dieet te gaan. “De eetbuien zijn immers de uiting van een ander, dieper geworteld probleem. Dingen die je niet kunt loslaten of die je overvallen. Dingen waarop je niets beter vindt dan ze weg te eten. De uitweg voor zulke problemen ligt voor buitenstaanders voor de hand, maar voor iemand met BED is een eetbui dé oplossing. Daaraan schroeven kost ontzettend veel energie en moed. Want op het moment dat je kiest om niet toe te geven aan een eetbui, word je met een ongelooflijke leegte geconfronteerd.”

“Binge Eating is eindelijk erkend”, zucht Fleur. “Laat je helpen! Je staat er heus niet alleen voor.”

Celine Frée / StampMedia