Een ontstoken appendix moet er niet altijd uit

Jan Etienne
Jan Etienne Redacteur Bodytalk

Volgens de klassieke aanpak wordt een ontstoken appendix doorgaans altijd operatief verwijderd. Dat blijkt niet langer altijd nodig. De ontsteking kan in heel veel gevallen ook veilig behandeld worden met antibiotica.

Bij een appendicitis haal je de ontstoken appendix weg en klaar is kees. Dat was de algemene praktijk sinds de eerste beschrijving van deze operatie in1889.

De overtuiging heerste immers dat de toestand allen maar kon verergeren als men niet ingreep en tot een geperforeerde appendicitis zou leiden. Maar die opvatting stuit wereldwijd op steeds meer weerstand.

Onterecht weggehaald

Die weerstand is er om verschillende redenen. Een eerste is dat de appendix vrij vaak onterecht wordt weggehaald: volgens recente Amerikaanse gegevens was dat enkele jaren geleden nog zo voor ongeveer 1 op 12 ingrepen.

Appendicitis is een moeilijke diagnose omdat de pijn inderdaad vaak een andere oorzaak kan hebben. Maar dank zij nieuwe beeldvormingstechnieken neemt het aantal nodeloze ingrepen gelukkig systematisch af. Wanneer tijdens de ingreep blijkt dat de appendix kerngezond is, maar wordt hij toch nog vaak weggehaald en blijkt later dat de pijn een andere oorzaak heeft.

Meestal zijn dat problemen zoals een eierstokcyste, vooral bij jonge vrouwen en uitstulpingen van de dikke darm (diverticulitis) bij mannen. In mindere mate ook verklevingen of vergroeiingen van de darm en kanker, vooral op oudere leeftijd.

Bij heel wat mensen vindt men echter geen enkele verklaring voor de pijn.

Nieuwe inzichten

Er zijn ook aanwijzingen dat een gewone appendicitis en een geperforeerde wel eens twee verschillende aandoeningen kunnen zijn die weinig of niets met elkaar te maken hebben, behalve dan dat ze hetzelfde orgaan treffen.

Dat betekent niet dat je ze op dezelfde wijze moet behandelen. Dat gebeurt bijvoorbeeld ook niet met een schimmelnagel of een ingroeiende teennagel.

Antibiotica volstaat

Volgens een recent onderzoek van dokter Krishna Varadhan van de uinversitaire ziekenhuizen van Nottingham in het Verenigd Koninkrijk volstaat een kuur met antibiotica alvast voor de meerderheid van de gevallen van appendicitis zonder verwikkelingen.

Varadhan verzamelde de gegevens van 900 patiënten waarvan er 470 uitsluitend met antibiotica behandeld werden. Bij de overige 430 werd de appendix verwijderd.

De studie toonde aan dat het risico op verwikkelingen minstens 31% lager lag na de behandeling met antibiotica dan na een chirurgische appendixwegname.

Uit bijkomende analyses bleek dat de behandeling met antibiotica een veilige eerste behandeling is voor ongecompliceerde gevallen van appendicitis.

Ongeveer 1 op 5 moest nadien opnieuw behandeld worden. Bij sommige volstond een nieuwe kuur met antibiotica. Andere lieten de appendix uiteindelijk toch verwijderen.

Veiliger en goedkoper

Varadhan wijst er op dat een appendixverwijdering een van de meest uitgevoerde chirurgische ingrepen is. Zelfs een kleine verbetering in de behandeling ervan kan dus op bevolkingsniveau een belangrijke gezondheidswinst opleveren.

Terwijl het vermijden van nodeloze ingrepen en opnamen in een ziekenhuis voor een aanzienlijke besparingen kan zorgen.

Genezen is genezen

Soms stellen mensen zich de vraag of de appendix na een ontsteking wel helemaal kan genezen. Die ontsteking verschilt in wezen echter niet van een ontstoken puist of schaafwonde. Die kunnen na volledige genezing wel een litteken nalaten. Maar ook niet meer dan dat.

Wegwerporgaan of toch nuttig? Heel lang dacht men dat de appendix een nutteloos overblijfsel was van een vroegere extra maag voor de vertering van taaie plantenvezels. Tegenwoordig ziet men andere functies voor dit orgaan, zoals een veilige haven voor goedaardige darmbacteriën.

Darminfecties zijn een deel van het leven en wanneer het zover is, zorgt een plotse diarreeaanval vaak voor een onmiddellijke lediging waardoor de darm (hopelijk) snel verlost raakt van een grote massa ziektekiemen.

Daarna zouden de goedaardige bacteriën zich vanuit hun schuilkelder weer over de darm kunnen verspreiden. Er gaan dus steeds meer stemmen op om dit aanhangsel toch maar te laten zitten.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content