Column: Seks op jonge leeftijd is geen probleem… Hoezo?!

Het seksuele gedag van jongeren houdt niet alleen ouders bezig, maar is ook voorwerp van maatschappelijke bezorgdheid.

Het seksuele gedag van jongeren houdt niet alleen ouders bezig, maar is ook voorwerp van maatschappelijke bezorgdheid. Zo begint het rapport dat eerder deze week niet alleen alle kranten haalde, maar meteen ook prominent in het nieuws aanwezig was. Zo zou onderzoek uitgewezen hebben dat een eerste seksueel contact bij kinderen van 14 jaar of jonger eigenlijk geen probleem is… Buikgevoel en ratio zouden me een andere conclusie gegeven hebben, maar tegen de resultaten van een wetenschappelijk onderzoek kunnen buikgevoel noch ratio tegenop.

Tot ik op de radio een interview hoorde met een van de onderzoeksters. Het ‘representatieve’ onderzoek was bij maar liefst 24 kinderen gebeurd… 24? Representatief?? Niet dat ik zo’n statistisch genie ben, maar als professor Loosen mij ooit iets geleerd heeft, dan is het wel dat statistische representativiteit toch wel een stukje verder gaat dan 24 kinderen ondervragen uit een groep van (jawel, precies uitgeteld) 85.834 kinderen tussen 16 en 18 jaar uit ASO, TSO en BSO. Reden genoeg om het hele onderzoek eens door te nemen. En dat was, om te concluderen, lichtelijk ontnuchterend.

Neem de groep die bevraagd is: via een online-bevraging werden kandidaten gezocht. Via posters op school, via websites en facebook werden kandidaten gevraagd die wilden meedoen aan een vragenlijst over seksualiteitsbeleving. Ruim 400 jongeren hebben geantwoord, maar slechts 24 bleven over. Nieuwe interviews zou geen nieuwe informatie meer opleveren, klinkt het in het rapport. Een vreemd standpunt, zeker als je kwantitatieve elementen laat doorwegen in de resultaten. Een vreemd standpunt ook, als we merken dat er bij de ondervraagde jongeren geen enkele BSO volgde. De onderzoekers zouden zware inspanningen hebben gedaan om die groep te bereiken, maar noppes. Terwijl de onderzoekers zelf in de situering van hun onderzoek stellen dat ‘vroege starters sterker vertegenwoordigd zijn in lagere onderwijsrichtingen en in de zwakkere sociaal-economische groepen, wat op zich bijdraagt aan de problematisering van het gedrag.

En zo kunnen we nog doorgaan. Dat in de pers gratuit wordt verspreid dat seks op jonge leeftijd niet noodzakelijk problematisch is en leidt tot gevoelens van spijt is een op zijn minst voorbarige conclusie. Zeker als je dan in het onderzoek leest hoe 7 op de 24 kinderen wel degelijk spijt heeft en zeven stellen ‘dat ze er geen spijt van hebben, maar….’ 10 op de 24 tieners (dat is dus minder dan de helft) is tevreden over hoe hun eerste seksuele contact is verlopen…

Seks op jonge leeftijd zou, volgens de conclusies, niet problematisch zijn… althans in de perceptie van de tieners zelf. Want alle gevolgen van een vroeg eerste geslachtsgemeenschap die wel al werden onderzocht (meer seksueel risicogedrag later, grotere kans op een soa, meer kans op ongewenste zwangerschap en het hebben van meer seksuele partners en meer betrokken zijn bij niet-seksueel probleemgedrag enz enz. werden bij de ondervraagde groep niet nagegaan.

De onderzoekers pleiten voor méér informatie vooraleer ze seksueel actief worden en niet erna, meer relationele vorming op jongere leeftijd en meer genuanceerd denken over jongeren die vroeg starten met seks. Volgens de onderzoekers wordt die groep gemakkelijk afgestempeld als een kwetsbare groep, terwijl dat – volgens hen – voorbijgaat aan de positieve emoties die er ook mee gepaard gaan.

Ik concludeer alvast andere dingen uit dit onderzoek. In de eerste plaats dat het voor jongeren erg moeilijk is om over seksualiteit te spreken, zeker en net bij de groepen die ontegensprekelijk kwetsbaarder zijn. En dat het jammer is dat dit ‘onderzoek’ op deze manier in de pers is gekomen. Seks op jonge leeftijd in een ‘stabiele’ relatie, met wederzijdse toestemming en intentioneel hoeft niet traumatisch te zijn en kan als positief worden beleefd… Maar laat ons vooral de rest niet vergeten.

Désirée De Poot