U kunt baden in hertenbloed, Vladimir Poetin doet dat blijkbaar ook. Of u kiest een ietwat minder omstreden strategie om de gezonde jaren van uw leven te verlengen. Drie Vlaamse leeftijdoptimisten getuigen over longevity.
‘Mijn grootste zwakte? Snackdrang, vooral ’s nachts’
Koen Kas (58), oncoloog en gezondheidszorgfuturoloog
‘Voor mij is longevity een moderne vertaling van een drieduizend jaar oud Chinees zorgmodel: de dokter wordt alleen betaald zolang hij zijn patiënten gezond houdt. Als je ziek wordt, stopt de betaling. Ik ben ervan overtuigd dat we dankzij genetica, artificiële intelligentie en biofeedback vandaag opnieuw naar dat systeem kunnen evolueren.
Ik liet zelf mijn genoom analyseren. Daaruit bleek dat ik maar drie tot vier uur slaap nodig heb en dat ik – als ik niets zou ondernemen – een verhoogd risico heb om blind te worden door maculaire degeneratie. Dat vooruitzicht vond ik ronduit beangstigend. Daarom neem ik preventief een supplement met hoge concentratie luteïne, een stof die ook in broccoli zit. Dat moet het het centrale deel van mijn netvlies, de macula, beschermen. Daarnaast scan ik regelmatig de bloedvaatjes achter in mijn oog met een AI-tool. Zodra die dichtslibben, kan ik dat meteen laten behandelen.
‘Supplementen blijven een lastig domein. Het is hyperpersoonlijk en er wordt veel onzin verkocht.’
Verder slik ik supplementen: omega 3- vetzuren, vitamine D en een vitamine B-complex. Maar supplementen blijven een lastig domein. Het is hyperpersoonlijk en er wordt veel onzin verkocht.
Mijn grootste zwakte? Mijn snackdrang, vooral ‘s nachts. Ik ben als de dood om suikerziekte te ontwikkelen, wat het risico op blindheid verhoogt. Daarom draag ik af en toe een glucosemeter om mijn insulineregulatie te monitoren en mijn dieet daarop af te stemmen.
De grootste uitdaging binnen longevity is achterhalen welke interventies bij wie werken. Aan de UGent ontwikkelden we een technologie waarmee je via één zelf afgenomen druppel bloed kunt zien hoe je moleculaire data reageren op aanpassingen in levensstijl, zoals slaap, stress en beweging. Zo kunnen mensen gericht bepalen welke maatregelen voor hen effect hebben. Voor de ene maken tienduizend stappen per dag een wereld van verschil, voor de andere nauwelijks. Meten is weten.
Maar longevity gaat voor mij verder dan biologie. Het gaat ook over mentale weerbaarheid, over creativiteit exploreren en een leven leiden dat echt bij je past. Mensen met een duidelijke purpose in hun leven, worden aantoonbaar ouder. Zelf deel ik af en toe mijn zorgen op het Mental Health Platform Clearmind. De AI-tool geeft me suggesties voor muziek, podcasts of films die mij op dat moment kunnen raken, gemaakt door artiesten met soortgelijke uitdagingen. Ze zijn mijn reddingsboeien in een volatiele wereld.’
***
‘Gezond leven hoeft geen dagtaak te zijn’
Sofie Claeys (59), medestichter Health.be, gezondheidsplatform voor vrouwen
‘Sommige mensen passen hun huis vooral om esthetische reden aan, wij hielden ook rekening met onze oude dag. In de “fitnessruimte” liggen gewichtjes, yogamatten en weerstandsbanden binnen handbereik. Er staat een televisiescherm voor de hometrainer – alles om bewegen zo prettig en makkelijk mogelijk te maken. ‘s Avonds krijg je mij nog moeilijk uit mijn kot (lacht).
‘Vandaag leven we in alle comfort, maar onze genen zijn geprogrammeerd om koude en schaarste te doorstaan.’
Ook de keuken hebben we aangepakt. Mijn zadenmengsels kregen hun eigen plek zodat ik ’s ochtends zonder nadenken mijn ontbijt kan samenstellen. Gewoontes die in je leven zijn ingebouwd, werken nu eenmaal het best.
Ik heb altijd vrij hard gewerkt, maar tussen mijn 45e en 50e begonnen lijf en geest te sputteren. Tijdens mijn zoektocht naar rejuvenatie ontdekte ik dat gezond ouder worden berust op drie sporen: preventie, herstel van schade en zelfoptimalisatie, en dat de pijlers metabolisme, slaap, beweging, mentale gezondheid en sociaal kapitaal zijn.
Die holistische visie was voor mij een openbaring. Door volledig anders naar mijn lichaam te kijken, raakte ik verlost van de chronische rugpijn die me sinds mijn twintigste parten speelt. Nu train ik vooral op evenwicht, kracht en coördinatie zodat mijn lichaam alerter en minder stijf is. Pijn is geen excuus. Werk samen met een kinesist om te zien wat voor jou wél haalbaar is en schakel niet te snel over op langdurige medicatie of zware chirurgie. Het menselijk lichaam is uniek en heeft een ongelooflijk herstelvermogen.
Een belangrijk verjongingsmechanisme is hormese: kleine stressprikkels die je sterker maken. Vandaag leven we in alle comfort, maar onze genen zijn geprogrammeerd om koude en schaarste te doorstaan. Ik geniet van koudwaterzwemmen of een stevige loop. We moeten ons lichaam uitdagen. Intermittent fasting, dat ook biologische verouderingsprocessen kan vertragen, heb ik losgelaten omdat dat het me als menopauzale vrouw te veel hormonale stress gaf. Wat voor mij werkt, is vroeg dineren: mijn laatste maaltijd neem ik rond 18 uur, en ik slaap nu veel beter.
Extreme biohacking is zinloos en zonde van het geld.
Als arts vind ik dat longevity-hacks wetenschappelijk gevalideerd moeten zijn, maar ook goedkoop, nuttig, veilig, duurzaam en voor iedereen haalbaar. Extreme biohacking is zinloos en zonde van het geld. Gezond leven hoeft geen dagtaak te zijn. Begin klein, drink bijvoorbeeld wat meer water en voeg maandelijks een kleine nieuwe gewoonte toe.’
***
‘Twee uur voor bedtijd dim ik alle lichten zodat mijn brein denkt dat de zon zakt’
Len De Nys (35), gezondheidswetenschapper en kinesist
‘Gezondheidsverlenging draait bij mij rond het tegengaan van inflammaging: chronische, laaggradige ontstekingen in het lichaam die de veroudering versnellen. Een constante, milde activatie van het immuunsysteem richt langzaam schade aan in cellen en organen. Dat smeulende vuurtje probeer ik te doven met een gezonde levensstijl.
Mijn grootste aandachtspunten zijn slaap en stress. Ik houd een strak slaapritme aan: twee uur voor bedtijd dim ik alle lichten of hou ik ze onder schouderhoogte, zodat mijn brein denkt dat de zon zakt. ’s Ochtends zoek ik meteen helder licht op. In de winter drink ik mijn eerste koffie voor een 10.000 luxlightbox. Zelfs mijn sportschool kies ik op basis van het daglicht dat binnenvalt.
‘Zelfs mijn sportschool kies ik op basis van het daglicht dat binnenvalt.’
Bewegen is voor mij in de eerste plaats een vorm van stressmanagement: twee keer per week krachttraining, 150–300 minuten cardio of twee sessies High-Intensity Interval Training van 24 minuten. Daarnaast doe ik elke dag een halfuur yoga en vijf tot twaalf minuten meditatie. Ik rook niet, meet thuis mijn bloeddruk en laat mijn spiermassa af en toe checken met een DXA-scan.
Ook de sauna maakt deel uit van mijn routine. Finse studies suggereren dat vier keer per week naar de sauna gaan, samenhangt met een langere, gezondere levensduur. Hitte stimuleert onder andere hitteschokproteïnen die cellen helpen om te gaan met stress.
Wearables gebruik ik voor mijn patiënten, maar zelf draag ik ze niet. Na jaren meditatie en yoga herken ik mijn eigen stress en energieniveau prima. Misschien dat ik er op latere leeftijd wél een draag.
Qua voeding eet ik volgens de kleuren van de regenboog: vooral plantaardig, onbewerkt en rijk aan kleur. Als ik een dag groene bladgroenten mis, dan gaat er een schep groentepoeder in mijn smoothie. Vitamine D neem ik vooral in de maanden met een ‘r’, en omega 3 wanneer ik enkele dagen geen vette vis heb gegeten. Zo vul ik aan wat ik mis, want omega 3 ondersteunt hart, hersenen en een gezonde ontstekingsbalans. Creatine helpt me net dat beetje meer te tillen in de gym.
Voor sommigen lijkt dit een streng regime, maar mijn levensverlengende hacks zijn zo ingebed in mijn leven dat ik er niet meer over nadenk. En ja, ik doe ook dingen “fout”: alcohol is niet ideaal, maar een biertje of glas wijn met vrienden hoort erbij. Het leven moet geleefd worden. En ik leef nu eenmaal graag.’
