Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft maandag een erg persoonlijk relaas gedaan van haar behandeling door de Turkse president Recep Tayyip Erdogan eerder deze maand in Ankara. Dat ze in tegenstelling tot Charles Michel geen stoel aangeboden kreeg maar op de zetel plaats moest nemen, had alles te maken met het feit dat ze een vrouw is, zei von der Leyen in het Europees Parlement.
De beelden gingen op 6 april de wereld rond. Toen hij Commissievoorzitter von der Leyen en Europese Raadsvoorzitter Charles Michel ontving, bood Erdogan enkel die laatste een stoel aan. Een verraste Von der Leyen moest in een zetel plaatsnemen. ‘#Sofagate’ was geboren.
‘Ik ben de eerste vrouwelijke voorzitter van de Europese Commissie. Dat is ook hoe ik dacht in Turkije behandeld te zullen worden: als de voorzitter van de Commissie’, blikte von der Leyen maandag terug op het incident, tijdens een debat met de Europarlementariërs.
‘Ik vind in de Europese verdragen geen enkele rechtvaardiging voor de manier waarop ik behandeld werd. Het moet dus te wijten geweest zijn aan mijn vrouw-zijn. Hoe zou ik behandeld geweest zijn als ik een pak en een das droeg?’ Von der Leyen voelde zich naar eigen zeggen ‘gekwetst en alleen, als vrouw en als Europeaan’.
Protocollair incident?
Tijdens hetzelfde debat sprak Michel van een ‘protocollair incident’. Maar volgens von der Leyen gaat het niet om de manier waarop de stoelen stonden opgesteld of om protocol. ‘Dit gaat naar de kern van waar onze Unie voor staat. We hebben nog een hele weg af te leggen vooraleer vrouwen als gelijken worden behandeld.’
De Commissievoorzitter greep het incident aan om het debat open te trekken. ‘Als een leider kan ik me uitspreken en mezelf laten horen. Maar wat met de miljoenen vrouwen die dat niet kunnen? Vrouwen die in alle uithoeken van onze planeet elke dag gekwetst worden, maar de macht of de autoriteit ontbreken om zich uit te spreken?’
Over vele duizenden incidenten, ‘de meesten veel ernstiger’ dan het hare, praat niemand, aldus von der Leyen. ‘Niemand ziet ze, niemand hoort erover. Omdat er geen camera is. Omdat niemand oplet. We moeten ervoor zorgen dat ook deze verhalen worden verteld. En dat er gevolg aan wordt gegeven.’
Von der Leyen vindt het onaanvaardbaar dat sommige EU-landen de Istanboel-conventie tegen geweld op vrouwen en kinderen nog niet hebben geratificeerd en dat andere eraan denken zich eruit terug te trekken. ‘Elke vorm van zo’n geweld is een misdrijf.’ Omdat de ratificatie van de conventie door de Europese Unie geblokkeerd zit in de Raad, wil von der Leyen concrete voorstellen doen om gendergerelateerd geweld te voorkomen en te bestrijden, ook online.
Charles Michel
Charles Michel gaf toe dat door het incident in Ankara veel vrouwen zich persoonlijk beledigd voelden. Hij sprak nogmaals zijn totale steun voor de gelijke behandeling tussen man en vrouw uit en wil bijvoorbeeld helpen de onderhandelingen over de verbetering van de man-vrouwverhouding bij niet-uitvoerende bestuurders van beursgenoteerde bedrijven te deblokkeren. Ook moet de loonkloof in de EU volgens Michel kleiner. ‘Die bedraagt nu meer dan 14%. Tijdens de voorbije decennia is daar maar weinig verandering in gekomen en dat is onaanvaardbaar.’
Bij de Europarlementsleden was Assita Kanko (N-VA) scherp voor Michel. ‘Ik weet van in België dat hij aan de juiste kan van de geschiedenis wil staan, maar dat zal in ieder geval niet de kant van Erdogan zijn.’ In Ankara ging de EU mee in Erdogans agenda van verdeeldheid zaaien en misogynie, zei Kanko. ‘Die passieve aanvaarding van het gedrag van Erdogan mag nooit meer worden herhaald.’ (Belga)
