De Europese Unie geeft niet toe aan de Amerikaanse druk om het nucleair akkoord met Iran op te geven. ‘De mening van Trump is voor Brussel weinig relevant’, meent Midden-Oostenexpert Koert Debeuf.
Nadat Iran dinsdagnacht de aanval op generaal Qasem Soleimani wraakte, kwam Donald Trump gisteren met een officiële verklaring over de ontwikkelingen in Iran. Daarin benadrukte de Amerikaanse president opnieuw dat het nucleaire akkoord met Teheran een slechte zaak is.
Na een telefoongesprek met Iraans president Hassan Rohani onderstreepte voorzitter van de Europese Raad Charles Michel donderdagvoormiddag nochtans dat de Europese Unie blijft vasthouden aan de overeenkomst. Volgens Midden-Oostenexpert Koert Debeuf trekt de Europese Unie zich terecht niets aan van de eisen van de Amerikaanse president.
Koert Debeuf: Trump probeerde de buitenwereld ervan te overtuigen dat Iran een crapuleus land is. Dat het kernwapens probeert te ontwikkelen en terroristen steunt met het geld dat binnenkwam na het nucleair akkoord uit 2017. Bovendien wil hij een verhoogde aanwezigheid van NAVO-troepen in het Midden-Oosten. Trump vraagt de Unie dus twee zaken: een grotere troepenmacht en het einde van het nucleaire akkoord.
Maar in een eerste verklaring geeft de Europese Unie te kennen dat het die mening niet deelt en blijft vasthouden aan het nucleair akkoord. Eigenlijk steken Charles Michel en de lidstaten hun middenvinger op naar wat Donald Trump woensdag verklaarde. De Unie geeft het signaal dat de mening van Trump over Iran weinig relevant is voor de eigen belangen.
De Europese Unie heeft geen antwoord op de economische sancties van de Verenigde Staten.
Debeuf: Dat klopt, van het nucleaire akkoord blijft in de praktijk weinig over. De oorzaak hiervoor ligt bij de VS dat sancties wil opleggen aan Europese bedrijven die wel willen investeren in Iran. Europa probeert dit te neutraliseren, maar dat werkt niet. Dat frustreert Iran natuurlijk. Nu zegt Iran ook het akkoord niet meer te zullen naleven. Maar vergis u niet: Iran doet dat niet uit slechte wil. Het kan de banden met de Europese Unie helemaal niet opblazen. Brussel is een cruciale diplomatieke partner van het Iraanse regime. Als die relaties achteruitgaan, staat Iran zo goed als geïsoleerd en heeft het bovendien de NAVO tegen zich, wat vandaag dankzij Europa niet het geval is.
Hoe zal de kwestie op langere termijn evolueren?
Debeuf: In militair opzicht lijkt het ergste achter de rug, al verwacht ik in de Perzische Golf nog wat uitlopers. De vraag is wat dit op lange termijn voor Irak betekent. Voor Iran liggen de zaken anders. Het is met Suleimani natuurlijk een belangrijke strateeg kwijt, maar de demonstraties tegen de erbarmelijke economische toestand en de repressie hebben plaats gemaakt voor protesten tegen de Verenigde Staten. Ik heb heel wat revoluties bestudeerd en geleerd dat een momentum niet zomaar terugkomt eens het is verdwenen.
Iran is dus sterker geworden door de Amerikaanse aanval?
Debeuf: Ik vind van wel. Als Washington inderdaad uit is op een regimewissel in Teheran, dan komt het er bekaaid vanaf. Bovendien heeft Iran door haar gematigde vergeldingsactie internationale geloofwaardigheid gewonnen, terwijl de internationale gemeenschap niet weet wat het met deze instinctieve Amerikaanse president moet aanvangen. Verscheidene media hebben op basis van vertrouwelijke bronnen geschreven hoe chaotisch de Amerikaanse aanval tot stand is gekomen. U mag er vanuit gaan dat die artikels door andere staatshoofden en regeringsleiders duchtig gelezen worden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
