Johan Van Overtveldt (N-VA): ‘Flink stuk van Amerikaanse stimulus zal naar Europa vloeien’

JOHAN VAN OVERTVELDT: 'De ECB is in een kuil beland. Dan moet je niet blijven graven.' © IDAgency
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

‘Europa heeft niet méér geld nodig, maar het moet zijn steunpakket wel snel op de rails krijgen’, zegt Europarlementslid Johan Van Overtveldt (N-VA).

‘Dit is zeer fors.’ Europees Parlementslid en gewezen minister Johan Van Overtveldt (N-VA) kijkt met grote ogen naar de Verenigde Staten. Vorige week stelde president Joe Biden een extra investeringsplan voor ter waarde van 2300 miljard dollar, onder meer voor broodnodige infrastructuurwerken. Dat pakket komt boven op de stimulus van 1900 miljard dollar die de economie post-covid-19 moet aanzwengelen.

Op welke manier zullen wij in Europa Joe Bidens beslissingen voelen?

Johan Van Overtveldt: Die 1900 miljard dollar belandt voornamelijk in de zakken van de Amerikaanse consumenten. In combinatie met de snelle vaccinatiecampagne zal dat de Amerikaanse economie binnen de zes maanden krachtig doen heropleven. Daardoor zal de import ook toenemen. Een flink stuk van de stimulus zal dus naar Europa vloeien.

Hoe kijkt u naar de bijkomende 2300 miljard die Biden wil?

Van Overtveldt: Ik zie dat als een openingszet, want het Congres zal wat nu voorligt niet zomaar slikken. Biden stelt voor om het pakket te financieren met belastingverhogingen, maar na overleg zal het totale bedrag wellicht verkleinen en ook gefinancierd worden door besparingen.

De Europese Unie kwam met een herstelfonds van 750 miljard euro. Moeten we nadenken over extra geld?

Van Overtveldt: Nee. We moeten dit pakket vooral snel op de rails krijgen. Daar wringt het schoentje nu: amper de helft van de nationale parlementen gaf al groen licht. Bovendien moeten de lidstaten zinvolle relanceplannen indienen. De maatregelen mogen dus niet geïnspireerd zijn door puur politieke overwegingen.

De ECB moet zich nú terugtrekken.

België wil met de 5,9 miljard euro aan Europese middelen onder meer het Brusselse Justitiepaleis renoveren.

Van Overtveldt: Dat zou best een interessante investering kunnen zijn. Een fundamentele renovatie zou de juridische processen vlotter doen verlopen, wat een impact zal hebben op de economie. We moeten zeker investeren, niet alleen in beton en asfalt, maar ook in digitale infrastructuur.

U maakt zich al langer zorgen om het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB), die staatsobligaties opkoopt zodat banken gemakkelijk geld kunnen uitlenen. Ook de negatieve rentevoeten storen u. Wat is het alternatief?

Van Overtveldt: (fel) De ECB moet zich nú terugtrekken. De Fed, de Amerikaanse centrale bank, heeft geen negatieve rentevoeten, en haar koopprogramma is bescheidener. Wat gebeurt er bij ons? In maart besliste de ECB om haar aankoopritme wekelijks op te drijven om nog meer geld in de economie te pompen. Sorry, maar dat moet stoppen.

We zitten in een crisis. Zijn grote koerswijzigingen dan wel verstandig?

Van Overtveldt: Het zal uiteraard voor een schok zorgen. Maar de ECB is in een kuil verzeild geraakt. Het slechtste advies is dan om te blijven graven.

Waarom is die ommezwaai zo belangrijk voor u?

Van Overtveldt: Kijk naar de begrotingstekorten in de eurozone. Die gingen van 0,6 procent van het bruto binnenlands product (bbp) in 2019 naar 8,4 procent vandaag. Volgens het IMF steeg de overheidsschuld van de rijke landen van 105 procent naar 123 procent van het bbp. Dat is nooit gezien. Wat heeft het voor zin om, na alle budgettaire stimuli, nog extra monetair hout op het vuur te gooien?

Sommige economen zien het inflatiespook opdoemen: prijsstijgingen die de waarde van de euro doen verminderen.

Van Overtveldt: Er beweegt wat op dat vlak, ja. Door de stimulus wordt de vraagzijde aangewakkerd, het aanbod moet dus volgen, zo niet dreigt inflatie. Alles zal afhangen van de snelheid waarmee gezinnen de cash uitgeven die ze de laatste maanden hebben weggestopt onder de spreekwoordelijke matras.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is streng voor het Europese vaccinatiebeleid. Volgens directeur Hans Kluge vaccineren we ‘onaanvaardbaar traag’. Staat de positie van Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen ter discussie?

Van Overtveldt: De Commissie heeft met plezier de uitdaging aangenomen om een Europees vaccinatietraject uit te tekenen. Von der Leyen is als voorzitter dus verantwoordelijk. Maar haar ontslag zou niets veranderen. Integendeel, je loopt het risico dat de negatieve krachten sterker gaan spelen. Maar binnen de Commissie moeten ze zich wel serieus gaan bezinnen.

Lees het opiniestuk van Johan Van Overtveldt op Knack.be/stimulus

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content