De Europese Unie vreest dat de Verenigde Staten Europese vaccins voor zichzelf zal houden.
Groot bezoek op de Europese top donderdagavond. Voor het eerst sinds Barack Obama in 2014 schoof er opnieuw een Amerikaanse president aan op de – ditmaal virtuele – top van Europese staatshoofden en regeringsleiders. Na de woelige vier jaar onder Donald Trump willen kersvers Amerikaans staatshoofd Joe Biden en de Europese Unie de plooien gladstrijken en de banden herstellen.
Dat wordt geen sinecure. Ook onder Biden zal de focus van de Verenigde Staten nog nadrukkelijker naar China verschuiven. De Unie moet dus blijven nadenken hoe het meer op eigen benen kan staan zonder de trans-Atlantische relaties te bruuskeren. Bovendien is ook de nieuwe Amerikaanse regering weinig verrassend gekant tegen de controversiële Nord Stream 2-pijpleiding tussen Rusland en Duitsland. ‘Dit project gaat in tegen de Amerikaanse en Europese belangen’, vertelde kersvers minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken donderdag aan de nieuwszender Euronews.
Vaccins
Meest heikele punt is echter de felbegeerde vaccins tegen covid-19. Net zoals het Verenigd Koninkrijk voeren ook de Verenigde Staten geen vaccins naar de Europese Unie uit. Via de zogenaamde Defense Production Act en Operation Warp Speed zorgt Washington ervoor dat de op Amerikaanse bodem geproduceerde vaccins louter de inwoners van de Verenigde Staten toekomen. Het verklaart de vlotte vaccinatiecampagne en waarom Biden kan ambiëren om in de eerste dagen 100 dagen van zijn ambtstermijn 200 miljoen prikjes te zetten.
Het Amerikaanse protectionisme zorgt echter voor een flinke portie zenuwachtigheid in de Europese Unie. Sommige producenten zoals Johnson&Johnson maken de substanties van hun vaccins wel op Europese bodem, maar laten de afwerking – de zogenaamde fill & finnish – aan de andere kant van de Atlantische Oceaan plaatsvinden. De Unie zit daarom met de vraag of de Verenigde Staten de voor de Europese lidstaten bestemde vaccins niet voor zichzelf zullen houden.
Eerder liet Biden optekenen dat er geen vaccins vanuit de Verenigde Staten geëxporteerd zullen worden zolang de voltallige Amerikaanse bevolking niet is ingeënt. Het lijkt Biden menens. Zo rapporteerde de New York Times enkele weken geleden over 30 miljoen voor de Unie bestemde AstraZeneca-vaccins die op Amerikaanse bodem bleven liggen, ondanks het feit dat AstraZeneca op dat moment nog geen toelating had gekregen van de Amerikaanse gezondheidsautoriteiten.
‘Geen garanties’
Op de Europese top van donderdagavond werd de kwestie kort aangekaart. Zowel Biden als de Europese staatshoofden en regeringsleiders verklaarden in vrij algemene termen hun steun aan het principe van vrijhandel en spraken zich tegen protectionisme uit. ‘Harde garanties hebben we echter niet gekregen’, liet Belgisch premier Alexander De Croo (Open VLD) na afloop optekenen. Tijdens de ontmoeting tussen minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) en Blinken werd de kwestie evenmin ten gronde aangekaart. De Europese Commissie moet de kwestie verder met haar Amerikaanse collega’s bespreken.
Het dossier zou de komende weken tot Europees-Amerikaanse spanningen kunnen leiden die de Unie ook vandaag met AstraZeneca en het Verenigd Koninkrijk ondervindt. De eerste opleveringen van Johnson&Johnson staan namelijk voor de derde week van april gepland. Woensdag en donderdag benadrukte de Unie dat het exportbeperkingen in het leven zal roepen wanneer producenten hun leveringen niet kunnen nakomen door maatregelen van andere landen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
