In zijn nieuwe boek bepleit Gerald Knaus, de architect van de Turkije-vluchtelingendeal, het Canadese migratiemodel.
In 2016 werd Gerald Knaus eensklaps beroemd toen hij met zijn denktank European Stability Initiative de vluchtelingenovereenkomst tussen de EU en Turkije uittekende. Zowel van de linker- als de rechterzijde kreeg de 50-jarige Oostenrijker veel kritiek. in zijn nieuwe boek Welche Grenzen brauchen wir?, stelt Knaus voor om het Europese vluchtelingenbeleid grondig te hervormen.
Knaus, die zichzelf als een pragmaticus omschrijft, ergert zich vooral aan de mythen over migratie. ‘De echte vraag is niet: kunnen we de grenzen beschermen? De vraag is: tot wat zijn we bereid om vluchtelingen tegen te houden? Rechtse populisten als Viktor Orbán of Matteo Salvini hebben mensen er met succes van overtuigd dat je alleen met geweld migratie onder controle krijgt. Dat is niet waar.’
Wat is het alternatief? Open grenzen?
Gerald Knaus: Geen enkele democratie ter wereld heeft open grenzen voor iedereen. ‘Geen grenzen’ is slechts een slogan. ‘Geen onmenselijke grenzen’: dat is een realistisch doel. Dat kun je alleen met snelle en eerlijke asielprocedures. Wie op irreguliere manier aankomt en geen recht heeft op asiel, moet snel worden gedeporteerd naar het land van herkomst of naar een veilig doorgangsland.
Hoe moet Europa dat aanpakken?
Knaus: De EU moet geld voorzien aan vluchtelingen in Turkije, maar ook in Libanon. De Europese lidstaten moeten opnieuw meer vluchtelingen van daaruit opvangen. Als er niet meer dan enkele duizenden aankomen, moet het moet mogelijk zijn om binnen enkele weken een eerlijke asielprocedure te doorlopen. Wie geen bescherming nodig heeft, wordt teruggestuurd. Andere EU-landen moeten Griekenland helpen door erkende vluchtelingen van het vasteland te herverdelen.
Gelooft u dat Europa de vluchtelingencrisis kan oplossen?
Knaus: Ja. De Europeanen zouden Canada als model moeten nemen. Dat neemt elk jaar 30.000 vluchtelingen op door middel van hervestiging. 20.000 van hen komen het land binnen via burgers die individuele vluchtelingen sponsoren. Zo kun je de hulpvaardigheid van steden en burgers verzoenen met overheidscontrole. De vluchtelingen weten onmiddellijk dat ze in het land kunnen blijven, wat integratie gemakkelijker maakt. Je kunt dat financieren met een EU-fonds waarin alle 27 staten bijdragen.
Hoe moet dit model van sponsoring werken?
Knaus: In Canada zamelen individuen of verenigingen geld in om asielzoekers te laten overkomen en hun eerste maanden te financieren. Ze moeten ook een integratieplan presenteren. De staat stelt een jaarlijks plafond vast voor het aantal asielzoekers dat zo wordt toegelaten, en onderzoekt of een asielzoeker bescherming verdient. Afhankelijk van de uitkomst brengt hij de vluchteling al dan niet het land binnen. Als we het nodige aantal landen hiervan overtuigen, kunnen we jaarlijks 300.000 bijzonder kwetsbare vluchtelingen een plek geven.
