Adviseur van Angela Merkel: ‘Corona zal ook in 2022 nog aanwezig zijn. En waarschijnlijk nog langer’

Vaccineren in Bielefeld, Duitsland, op 8 februari 2021. © Getty Images

De Duitse virologe Melanie Brinkmann is adviseur van bondskanselier Angela Merkel. Samen met twaalf andere wetenschappers pleit ze voor een nulstrategie tegen het coronavirus. ‘We krijgen nooit genoeg mensen gevaccineerd voor de nieuwe varianten oprukken. Die race is al lang verloren.’

Waarom is een nulstrategie nodig?

Brinkmann: ‘Wij zijn ervan overtuigd dat het onmogelijk is om met het virus te leren leven, en dat we het daarom volledig moeten verslaan. Je kunt jezelf niet wijsmaken dat je het virus aan het beteugelen bent als je tegelijk versoepelingen toelaat die de cijfers doen stijgen. Met die ingesteldheid zullen we tot in 2022 in een permanente lockdown leven, met af en toe een versoepeling tussendoor.’

Wat stelt u dan voor?

Brinkmann: ‘Een consequent toegepaste strategie om contact te vermijden. Zo zullen de cijfers snel dalen en kunnen we de pandemie beter beheersen. Dan kunnen gezondheidsdiensten de besmettingsketens weer opsporen, waardoor mensen hun leven terugkrijgen. Of toch een leven dat lijkt op dat van de zomer in 2020.

Daarnaast moeten we te weten komen hoe gevaarlijk de virusvarianten uit Groot-Brittannië, Zuid-Afrika en Brazilië zijn. Over enkele weken zullen die varianten zich ook hier gevestigd hebben. Ze zullen ons overspoelen, want het virus verspreidt zich vliegensvlug.

Het grootste probleem is dat sommige politici eerst willen zien of het wel zo slecht wordt als voorspeld. Klimaatwetenschappers maken hetzelfde mee: sommige politici moeten blijkbaar eerst met de realiteit geconfronteerd worden voor ze iets begrijpen.’

bondskanselier
bondskanselier© belga

De eerste versoepelingen zijn al in zicht. Hoe gaat het nu verder?

Brinkmann: ‘Het risico bestaat dat het aantal nieuwe besmettingen opnieuw zal toenemen. Het is nog onduidelijk of de Britse variant nu 30 of 50 procent besmettelijker is, maar zelfs bij 30 procent is er in feite al sprake van een nieuwe pandemie, bovenop de huidige. Als die uitbreekt, kunnen we er niet meer onderuit. Dan zal er weer een exponentiële groei in de besmettingscurve te zien zijn en er zal opnieuw een strenge aanpak nodig zijn om besmettingen te vermijden. De vraag is of de enige goede strategie – hard en consequent – ooit toegepast zal worden. Of dat we in de vicieuze cirkel van korte versoepelingen en lange lockdowns zullen blijven steken.’

Misschien moeten zelfs de grenzen weer dicht, zeker voor vakanties in het buitenland.

Hoe ziet een hardere lockdown er volgens u uit?

Brinkmann: ‘Op zich hoeven de bestaande maatregelen niet eens strenger. We zouden ze alleen consequent moeten toepassen en de overheid zou ze beter moeten controleren. Quarantaine is quarantaine, punt. Daarnaast moeten de scholen voorlopig gesloten blijven. Anders dreigen ze vanwege de meer besmettelijke varianten voor lange tijd niet open te kunnen. Misschien moeten zelfs de grenzen weer dicht, zeker voor vakanties in het buitenland. Het verbijstert mij dat dat nog steeds mogelijk is.’

Maar er wordt toch gevaccineerd, al gaat dat nog heel traag. In hoeverre kan dat de pandemie afremmen?

Brinkmann: ‘We krijgen nooit genoeg mensen gevaccineerd voor de nieuwe varianten oprukken. Die race is al lang verloren. Al het andere komt voort uit wishful thinking, gevoed door valse beloften van sommige politici. De vaccins zijn er, ze worden geproduceerd, maar het zal nog lang duren voor iedereen ze heeft gekregen. De vaccins zullen ons pas van de pandemie verlossen wanneer die in de hele wereld gaan liggen is. Corona zal ook in 2022 nog aanwezig zijn. Waarschijnlijk nog langer zelfs.’

En ondertussen?

Brinkmann: ‘Zodra de 65-plussers gevaccineerd zijn, zal de roep om versoepelingen erg luid klinken. Zo luid dat politici er misschien naar zullen luisteren. Als dat gebeurt, dan zal het virus zich onder de jongere, nog niet gevaccineerde leeftijdsgroepen verspreiden die geen immuniteit hebben. En dat zal zich met een onvoorstelbare kracht voltrekken, omdat de nieuwe varianten besmettelijker zijn. Om nog maar te zwijgen van het toenemende risico dat er bijkomende varianten opduiken waartegen de bestaande vaccins minder effectief zijn. En dan beginnen we weer van voren af aan.’

In Duitsland zullen we misschien aan een vaccinatiegraad van 50 procent raken tegen september.

De meeste vaccins zouden wel werken tegen de Britse variant.

Brinkmann: ‘De Britse variant heeft een basaal reproductiegetal dat op 4,5 wordt geschat. Dat wil zeggen dat iemand die met die variant besmet is, het virus aan 4 tot 5 andere mensen doorgeeft als er geen contactbeperkingen zijn. Om dat onder controle te krijgen, moet meer dan 80 procent van de bevolking gevaccineerd zijn. In Duitsland zullen we misschien aan 50 procent raken tegen september, omdat er tot dan simpelweg niet meer vaccins beschikbaar zijn.’

Wanneer is het te laat om uw nulstrategie toe te passen?

Brinkmann: ‘Eigenlijk is het nooit te laat. Maar als we nog vier weken wachten, is de situatie in Europa binnenkort zoals in Londen. Dan zal iedereen behoorlijk angst aanjagen. Het is simpel: hoe langer we wachten om de besmettingsgraad naar nul te duwen, hoe meer doden er zullen vallen.’

Copyright Der Spiegel / Vertaling: Nina Lauwaert

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content