Herwig Reynaert

Eerste politiek debat in Vlaamse Gebarentaal: meer dan sexy?

Herwig Reynaert Professor lokale politiek aan de UGent

Bram Van Braeckevelt (SP.A-Groen) en Helga Stevens (N-VA) debatteren in gebarentaal over Gent. Een primeur: ‘Dit debat, al dan niet sexy, kan en moet lokale besturen helemaal wakker schudden’

Op 14 oktober worden in de 308 Vlaamse gemeenten meer dan 7000 gemeenteraadsleden verkozen. De Antwerpenaren verkiezen bovendien nog eens meer dan 200 raadsleden voor hun negen stadsdistricten. Er is een veelvoud aan kandidaten waaruit we onze vertegenwoordigers kiezen. Kandidaten die zich via verkiezingsaffiches, folders, facebook, internetfilmpjes, debatten, … aan de kiezer presenteren.

Vandaag kruisen Bram Van Braeckevelt, kandidaat voor SP.A-Groen in Gent, en Helga Stevens, lijstduwer voor de Gentse N-VA lijst, de politieke degens over het Gentse beleid. Niks ophefmakends. Er wordt in de aanloop van 14 oktober oeverloos gedebatteerd. Veel kiezers denken trouwens: geen woorden of loze beloftes, maar daden. Dit debat is echter ongezien. Voor het eerst – merkwaardig niet? – zal immers een politiek debat in Vlaamse Gebarentaal plaatsvinden. Een verkiezingsstunt? Helemaal niet. Vallen er hiermee stemmen te winnen? Wellicht niet.

Van Braeckevelt, die opgroeide in een dove familie, wil politieke discussies echter toegankelijk maken voor een gebarentalig publiek. Stevens, één van de weinige dove/gebarentalige politici, stemde graag in. Ze lanceerde meteen een oproep om voor alle politieke debatten tolken Vlaamse Gebarentaal te voorzien.

Net zoals ‘le nouveau Beaujolais est arrivé‘ de nodige aandacht krijgt, verdient deze primeur eveneens onze belangstelling. Het debat vestigt immers de aandacht op het politiek burgerschap van duizenden gebarentaligen in Vlaanderen. Veel leden van de dovengemeenschap ondervinden communicatiebarrières in contacten met familie, op school, op het werk, … Politieke en actualiteitsprogramma’s zijn lang niet toegankelijk geweest. Pas recent voorzien Vlaamse zenders meer ondertiteling en wordt gewerkt aan live streaming van Het VRT-Journaal van 19u met een tolk Vlaamse Gebarentaal. Nochtans staat de vraag naar meer Vlaamse Gebarentaal op televisie en een eigen tv-programma al lang op de agenda. Op 29 september 2012 stonden deze items nogmaals centraal tijdens de Werelddovendag.

‘Iedereen inbegrepen’ is een mooie slogan in de aanloop naar de verkiezingen van 14 oktober. Alle partijen moeten hiervan werk maken. Dove mensen horen er ook bij.

Beperkte toegankelijkheid van informatie vormt immers een barrière voor een goed begrip van politieke processen. Betrokkenheid en participatie zijn nodig om de politieke en maatschappelijke agenda mee te kunnen bepalen en te beïnvloeden. De emancipatiebeweging van de Vlaamse dovengemeenschap brengt een grotere zichtbaarheid en een beginnende vertegenwoordiging mee in diverse domeinen (politiek, wetenschappelijk onderzoek, media,…) waaraan dove mensen lang niet hebben deelgenomen.
Op eigen initiatief voerde de Vlaamse gebarentaalgemeenschap sterke politieke actie rond relevante domeinen zoals de erkenning van de Vlaamse Gebarentaal en toegankelijk onderwijs. Er blijft echter nog een hele weg te gaan.

De Vlaamse Gebarentaal kreeg in 2006 culturele erkenning van de Vlaamse overheid. Momenteel is het gebruik van de Vlaamse Gebarentaal als voertaal voor een politiek debat nog steeds een unicum. In een samenleving die alle menselijk potentieel wil stimuleren en benutten, is het meer dan tijd om hierin verdere stappen te zetten.

De eerste stap wordt vandaag in Gent gezet. Mediabelangstelling zal er zonder enige twijfel zijn. Als signaal kan het immers tellen. Het moet echter meer worden dan un moment de gloire. We mogen nadien niet zomaar tot de orde van de dag overgaan. Het zou een krachtig signaal zijn dat men deze bevolkingsgroep ernstig neemt. Veel stemmen levert deze groep echter niet op. Zelfs in verkiezingstijd mag dit echter geen rol spelen.

En wat als straks dove mensen verkozen worden? Zijn de gemeenten er klaar voor? Wellicht niet. De gemeenten mogen echter zeker niet op een inspanning meer of minder kijken voor een voor iedereen toegankelijke lokale overheid. Volwaardige participatie van allen moet een hoofddoelstelling zijn. Lokale overheden kunnen hierin het voortouw nemen. Dit debat, al dan niet sexy, kan en moet de lokale besturen helemaal wakker schudden. Allen daarheen.

Herwig Reynaert en Goedele De Clerck Universiteit Gent

Het stadsdebat in Vlaamse gebarentaal vindt plaats op 8 oktober om 20.00 uur in de Hoogpoort 64 in Gent.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content