‘Over één ding heb ik nooit getwijfeld: dat ik later ooit kunstenaar wilde worden. Vroeger, op school, had ik niet zo veel vriendjes. Altijd was ik aan het tekenen. “Jij moet naar de academie gaan”, zei de juffrouw van het vijfde studiejaar. ‘’ ’s Avonds vertelde ik dat thuis tegen mijn moeder. “Vergeet dat maar”, antwoordde ze. “Een kunstenaar verdient het zout op de patatten niet.”
Elke week vraagt Knack in de rubriek Durf twijfelen naar de twijfels van bekende mensen.
De volgende dag belde de juffrouw bij ons thuis aan. “Mevrouw,” zei ze tegen mijn moeder, “het zou wraakroepend zijn als u haar niet naar de academie laat gaan.” Uiteindelijk mocht ik toch naar de kunsthumaniora trekken. Dat voelde alsof ik het aards paradijs binnenwandelde en daar ben ik nog altijd, toch als ik in mijn atelier sta. “Je hebt al zo veel kunstwerken gemaakt, Merel, zou je niet even pauzeren?” zeggen mensen soms. Maar aan een vogel vraag je toch ook niet om te stoppen met tsjilpen?’
Waarover bent u dan wel van gedachten veranderd?
Merel: Vroeger dacht ik dat talent alleen volstond. Als ik maar hard genoeg werkte, meende ik, en met de juiste ingesteldheid, dan zou alles wel in orde komen. Vandaag weet ik dat dat niet zo is. We leven nu eenmaal in een wereld waarin het niet alleen belangrijk is wat je kunt, maar ook wie je kent. Zonder contacten raak je niet vooruit in het leven, ook niet in mijn sector. Er zijn een aantal mensen die bepalen wat goede kunst is en wat niet. Daarover ben ik al vaak ontgoocheld geweest.
People ain’t no good, zong Nick Cave ooit.
Merel: Op mijn twintigste las iemand in India mijn hand. You are born for beauty and love, zei hij. Ik denk daar nog vaak aan terug: eigenlijk geldt dat voor iedereen. Daarom schrijf ik die boodschap altijd op mijn schilderijen voor de persoon die ze koopt, om mensen eraan te herinneren dat ook zij geboren zijn voor liefde en schoonheid. Hoewel. Ik was er lang van overtuigd dat iedereen goed is, maar daar twijfel ik ondertussen wel aan. Door wat er vandaag allemaal in de wereld gebeurt, maar ook door ervaringen in mijn eigen leven. Zou het kunnen dat er mensen geboren worden met een donkere ziel?
‘Ik was er lang van overtuigd dat iedereen goed is, maar daar twijfel ik ondertussen wel aan.’
Twijfelt u vaak?
Merel: In een boek over mijn werk staat: ‘Er zijn twee dingen die voor mij vaststaan in het leven: dat ik ooit zal kunnen vliegen. En dat merels zingen als het heeft geregend. Voor de rest ben ik van niets zeker.’ Zo is het ook. Ik twijfel echt over alles, behalve over mijn kunstwerken. Meestal weet ik vooraf al heel goed wat ik wil. Ik begin dan en alles komt er in een gulp uit. Hoogstens vraag ik me af wanneer ik moet stoppen en alles klaar is.
Meer info: www.mereloncanvas.com
De twijfels van tuinarchitect Sammy Deburggraeve: ‘Ik heb een degout gekregen van perfect aangelegde tuintjes’