Is Shakespeares Dark Lady eindelijk ontmaskerd?

Aan kandidaat-muzes geen gebrek. Toch meent Shakespearekenner Aubray Burl met Aline Florio de echte Dark Lady ontdekt te hebben.

Dat vertelde doctor Burl, lid van de prestigieuze Society of Antiquaries of London, aan ‘The Daily Telegraph’. Burl bestudeerde de voorbije jaren naast de sonnetten van Shakespeare ook talrijke biografieën en academische papers over de muzes van de bard en kwam via een shortlist met daarop dames van diverse pluimage – naast een adellijke dame figureerden ook een courtisane, een aantal jonge toneelliefhebsters en de vrouw van een pruikenmaker op de lijst – uiteindelijk uit bij een echte femme fatale.
Aline Florio was de vrouw van de Engels-Italiaanse taalkundige John/Giovanni Florio, een kennis van Shakespeare die zelf af en toe wordt genoemd als de echte auteur van het Shakespeare-oeuvre. Wat Shakespeare in en naast dat huwelijk gezien heeft, moet de moeite geweest zijn. Niet de vurige Italiaanse aard van Giovanni Florio zorgde voor echtelijke problemen. Vrouw Aline nam het niet te nauw met de huwelijkstrouw.

Het was een publiek geheim dat Aline Florio een affaire had met Henry Wriothesley, de graaf van Southampton en vermoedelijk de man naar wie Shakespeare in zijn sonnetten het personage The Fair Youth modelleerde. Maar volgens Burl bleef het niet bij die ene affaire. Ze nestelde zich ook in het hoofd van Shakespeare, die ze op het landgoed van de graaf van Southampton voor het eerst ontmoette. Burl: “ze was enkel uit op zelfbevrediging en kwetste daarbij dichters en graven.”

Burls keuze voor Aline Florio is niet verrassend. Ze voldoet perfect aan de kenmerken van de Dark Lady uit de sonnetten 127 tot en met 154, waarin hij schrijft over een mysterieuze, zwartharige minnares met een bleke huid en ravenzwarte ogen. “My mistress’ eyes are nothing like the sun. Coral is far more red, than her lips red,” klinkt het bijvoorbeeld in sonnet 130. Ook Florio was donkerharig. En ze was ook “getrouwd, had kinderen, had gevoel voor muziek, was ontrouw, hield van seks en was uitermate egocentrisch,” aldus Burl.

Aline Florio mag dan volgens Burl de echte Dark lady zijn, ze zal de concurrentie niet zomaar van zich afschudden. Nog andere kandidaten blijven immers in de running.

Bovenaan de lijst prijkte tot nu toe Mary Fitton, een dame uit de hofhouding van koningin Elizabeth I. Een ongetrouwde vrouw, zoals gebruikelijk voor hofdames (officieel) nog maagd, maar wel een die mannen het hoofd op hol bracht. Bijvoorbeeld Sir William Knollys, een parlementariër en de beheerder van een van de koninklijke paleizen, die voor haar zelfs openlijk zijn vrouw dood wenste.

Emilia Bassano, de onwettige dochter van een Joodse muzikant uit Venetië, is een andere hardnekkige, donkerharige kandidate. Ze was een courtisane aan het hof van koningin Elizabeth en de maîtresse van Lord Hunsdon, de beschermheer van het theatergezelschap van Shakespeare.

In augustus 2012 kwam een andere Engelse academicus nog op de proppen met een ‘meest waarschijnlijke’ Dark Lady. Volgens Duncan Salkeld moet zij niet in adellijke kringen worden gezocht, maar in de bordelen van Londen. Hij noemt de prostituee Lucy Morgan, ook wel bekend als Lucy Negro of Zwarte Lucy.

Met Shakespeare en zijn Dark Lady is het een beetje zoals met Leonardo Da Vinci en de Mona Lisa. Zo nu en dan duikt een nieuwe kandidate op voor de rol van ultieme muze, maar een echt bevredigend of definitief antwoord blijft uit.

Jeroen Bert