Wordt Herman Kochs diner ook in Amerika gesmaakt?

Deze week ligt ‘The Dinner’, de Engelse vertaling van ‘Het diner’, in de Amerikaanse boekhandel. De pers reageert erg verdeeld op de bestseller van Herman Koch.

Van ‘Het diner’ zijn tot nu toe in 15 landen meer dan een miljoen exemplaren verkocht. In Groot-Brittannië, bijvoorbeeld, doet het boek het niet slecht. Het zou dus best kunnen dat ook het Amerikaanse publiek voor Koch zal vallen. Maar zeker is dat allerminst. Dat beweert The Daily Beast, de nieuwssite van Newsweek.

De Amerikaanse markt is immers de Britse of de Europese niet en uitkijken naar vertaald werk doet men er niet. Slechts 3 procent van het Amerikaanse boekenaanbod werd oorspronkelijk in een andere taal geschreven en slechts een fractie daarvan bereikt een breed publiek.

Een zeldzaam succes is onder andere ‘The Girl with the Dragon Tattoo’, de Engelse vertaling van Stieg Larssons ‘Mannen die vrouwen haten’. Het eerste deel van de Millennium-trilogie is in de VS een grote hit geworden, maar pas nadat de rest van de wereld al overstag was gegaan. En het is natuurlijk een heel toegankelijke en vooral verfilmbare titel, waardoor de drempel om als lezer in te stappen vrij laag ligt.

Dan is het succes van het oeuvre van Roberto Bolaño of recenter nog ‘Mijn strijd’ van Karl Ove Knausgaard verrassender. En wat elders aanslaat, doet dat niet noodzakelijk in de VS. ‘De welwillenden’ dat de Franse Amerikaan Jonathan Littell eerst in het Frans schreef en dat pas daarna naar het Engels werd vertaald, werd in zijn geboorteland een gigantische flop. Dat ondanks een onderwerp dat er populair is. Je kan moeilijk zeggen dat de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust in de VS geen breed publiek aanspreken.

Ook het onderwerp dat Herman Koch in ‘Het diner’ aanboort – de onverwachte, gewelddadige uitspattingen van twee tieners en de daaropvolgende reactie van hun ouders – spreekt veel Amerikanen aan. ‘We Need to Talk About Kevin’ van de Amerikaanse Lionel Shriver en ‘The Slap’ van Australiër Christos Tsiolkas behandelen een vergelijkbare thematiek en werden goed onthaald in de VS.

Maar de gelijkenis zou in het geval van Koch wel eens een nadeel in plaats van een voordeel kunnen zijn. De recensies die de voorbije weken in de Amerikaanse pers verschenen zijn nogal uiteenlopend. Over een ding heeft Koch echter niet te klagen: voor een vertaalde Nederlander heeft hij aan persaandacht geen tekort.

Bij de Amerikaanse publieke omroep NPR (National Public Radio) mocht hij opdraven voor een interview en op de site van datzelfde NPR werd vooraf met veel toeters en bellen een fragment gepubliceerd.

The Daily Beast gaf, naast een grondige analyse van de slaagkansen van ‘The Dinner’, gul complimenten. “Kochs vaardigheid om te spelen met de empathie van lezers en tegelijk grote sociale thema’s aan te kaarten aan de hand van de problemen van één familie, geeft de roman een vitale punch”, klonk het daar.

The New York Times was daarentegen bijzonder kritisch, zelfs veeleer vernietigend. Recensente Janet Maslin: “Herman Kochs internationale succesroman is een uitgesponnen gimmick.” Maslin besluit zelfs gedegouteerd door het cynisme van Koch: “De moraal van het verhaal is ziekmakend.”

Gelukkig voor Koch worden niet alle recensies van Maslin even breed gedragen. Maslin, die vroeger ook filmcritica was, is berucht omwille van haar positieve bespreking van de vierde, door de rest van de wereld uitgekotste Batman-film, ‘Batman & Robin’ (die met Arnold Schwarzenegger als de mislukte oneliners debiterende Mr. Freeze). We hopen voor Herman Koch dat ze het deze keer omgekeerd bij het verkeerde eind heeft.

Jeroen Bert