‘Willen mensen het eigenlijk wel over boeken hebben?’

De Morgen doekt zijn boekenkatern op. Is dat erg, in tijden van internet?

In november schreef ik nog maar dat ik literatuurrecensies niet meer helemaal vertrouw, en vorige week voerde De Morgen zijn boekenkatern af. Dat was nu ook weer niet de bedoeling. Boeken zal opgaan in de weekendbijlage van de krant, tot er waarschijnlijk nog maar weinig van overblijft. Is dat een zoveelste kaakslag voor onze beschaving? Ik heb daar niet echt een mening over. Soms stond er helemaal niets in dat katern, soms iets interessants dat enkele dagen eerder al in de Volkskrant was verschenen, en soms ook iets nieuws dat de moeite was – zoals, in het laatste nummer, een interview met Arnon Grunberg over Carl Schmitt. Het viel een beetje te voorspellen. Dat een kleine krant als De Morgen zich nog engageerde om elke week een boekenkatern in elkaar te steken, voelde als een anachronisme. Het is niet meer van deze tijd. Collega’s die nog altijd beweren dat het goed gaat in de journalistiek hoor je zelden of nooit over de cultuurberichtgeving.

Tot voor kort was daar zogezegd een oplossing voor: het internet. Als de kranten en weekbladen niet meer aan cultuur doen, ontstaat er digitaal alleen maar meer ruimte voor. Onlangs interviewde ik Patrick Duynslaegher, gewezen hoofdredacteur van Knack Focus, en hij had het onder meer over het enorme aantal filmsites. Er kon geen onderwerp gespecialiseerd genoeg zijn of er bestaat een aparte site over. Maar als het over literatuur gaat, kunnen we nu wel zeggen dat zoiets in Vlaanderen niet is gebeurd. Ik zal me voorzichtig uitdrukken – het internet is groot – maar ik zie in Vlaanderen geen enkele literatuursite die echt de moeite van het volgen waard is. De Reactor en Cutting Edge zijn de twee plaatsen waar op een enigszins consistente manier boeken worden besproken, maar ik ben van beide, om verschillende redenen, niet echt fan. Verder duikelen schrijvers al eens een recensie over hun eigen werk op van een boekenblog waarvan niemand had gehoord. De kwaliteit van die blogs is in het beste geval wisselvallig. Het internet heeft nog geen enkele stem voortgebracht die enige autoriteit afdwingt, of zelfs maar benieuwd maakt.

Willen mensen het eigenlijk wel over boeken hebben? Ik zou er mijn geld niet op durven in te zetten, zeker sinds ik op Facebook #bookchallenge zag verschijnen. Mensen dagen hun vrienden uit om zeven dagen lang de cover van een boek te posten. Zonder één woord uitleg. Wat daar precies plezierig aan is, krijgt niemand mij uitgelegd. Maar mensen kijken graag plaatjes, dat wel. Misschien zal de literatuurkritiek in deze nieuwe eeuw pas echt tot bloei komen op Instagram en Snapchat.