‘Willen de echte liberalen opstaan?’

‘Wanneer dissidente meningen worden verboden, wordt de vrije meningsuiting afgeschaft, en daarmee de democratische rechtsstaat’, schrijft Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken over het Voorpost-vonnis. In een open brief waarschuwt hij minister van Justitie Vincent Van Quickenborne voor ‘het hellend vlak van de racismewetgeving’.

Excellentie,

Geachte heer Van Quickenborne,

Ongetwijfeld hebt u de berichtgeving gevolgd rond de veroordeling van vier Voorpost-manifestanten tot zware celstraffen. Dit wegens het vertonen van een spandoek waarop ‘stop islamisering’ stond te lezen. Er was geen sprake van geweld, noch van het oproepen tot. Er was geen sprake van racisme of haat – enkel een politieke boodschap, om de islamisering van dit land tegen te gaan. Ik weet dat u het niet eens bent met die boodschap en die slogan en dat hoeft ook niet. Volgens ons zijn de gedachten vrij.

Maar dat laatste – de vrijheid van gedachten – is net wat blijkbaar niet meer kan in dit land. Daar is het Voorpost-vonnis een duidelijk bewijs van. Dat mag niet alleen partijen die een islamkritische strekking vertegenwoordigen, zoals het Vlaams Belang, zorgen baren – maar elke goed menende democraat, die u ongetwijfeld ook bent.

It’s the democracy, Q!

Het gaat hier niet om loutere willekeur – waarbij de ene activist die tegen islamisering pleit opgepakt en vervolgd wordt en de andere die tegen groeiend zionisme of politieoptreden betoogt vrijuit gaat.

Het gaat niet om louter machtsmisbruik – want de zaak had wegens de religieuze aard voor het Hof Van Assisen moeten komen als drukpersmisdrijf en niet beslecht mogen worden voor de correctionele rechtbank.

Het gaat niet louter om arbitraire draconische straffen, gezien bij uitspraken tot celstraffen moet nagegaan worden of deze noodzakelijk zijn om de samenleving te beschermen en of er geen alternatieve straffen mogelijk zijn.

Het gaat evenmin louter om gerechtelijk activisme waarmee we naar een ‘gouvernement des juges’ afglijden, gezien zowel de wetgever en het Grondwettelijk Hof eerder hebben gesteld dat er inzake de racismewetgeving sprake moet zijn van kwaadwillig opzet én een actieve oproep tot haat of geweld.

Nee, het gaat om zoveel meer. Het gaat om onze volledige democratie. Een democratische rechtsstaat verdraagt immers geen censuur. Een democratische rechtsstaat moet iedereen recht verschaffen op vrijheid van meningsuiting “zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen”. Dat zeg niet ik, maar stelt artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Een democratie moet per definitie verschillen mogelijk maken. Het is door de verschillende meningen vrij te laten botsen dat burgers vrij kunnen kiezen en zichzelf kunnen laten gelden en politiek participeren in de samenleving die van ons allen is. En ja, dus ook van Voorposters en Vlaams Belangers.

Het Voorpost-vonnis stelt echter afwijkende meningen strafbaar. Want ‘stop islamisering’ is wel degelijk een mening. Een misschien wel politiek incorrecte mening, maar een mening niettemin. Dat zeg niet alleen ik, dat zegt ook juridisch specialist Jogchum Vrielink. En wanneer dissidente meningen worden verboden, wordt de vrije meningsuiting afgeschaft, en daarmee de democratische rechtsstaat.

Het hellend vlak van de racismewetgeving is een gapende, regelrechte afgrond en onze democratie dreigt erin te vallen

Het hellend vlak waar we naar aanleiding van de racismewetgeving al jaren voor waarschuwen, is een gapende, regelrechte afgrond geworden. Toen we naar aanleiding van de racismewetgeving waarschuwden voor een hellend vlak en zeiden dat ’tot haat aanzetten’ een te vaag begrip is en intrinsiek vatbaar voor misbruik, werden we weggelachen. Maar met de uitspraak van de rechter in Mechelen zit niemand te lachen. Voor de vier jongens van Voorpost is het bittere ernst. Zij zijn nu opgezadeld met een strafblad en celstraffen. De rechter oordeelde evenwel dat de Voorposters ‘een angstbeeld hebben gecreëerd, en daardoor dus, indirect, hebben aangezet tot haat’. Daarmee wordt de strafbepaling dus onmiskenbaar en onnoemelijk ver opgeschoven, net zoals we hebben voorspeld.

We weten nu waar dit begint, maar niet waar dit zal eindigen. Als Voorposters veroordeeld kunnen worden omwille van ‘stop islamisering’, kan iedereen veroordeeld worden die waarschuwt voor massamigratie, multiculturalisme, toenemende onveiligheid enzoverder. En sterker: zet iedereen die schrik heeft voor een fenomeen of erover bezorgdheid uit nu aan tot haat? Groenen die met de vinger wijzen naar automobilisten en waarschuwen voor de klimaatverandering? Socialisten die wijzen naar bedrijfsleiders en waarschuwen voor stagnerende lonen en vrezen voor toenemende armoede? Liberalen die wijzen naar de vakbonden en vrezen voor onze concurrentiepositie en de afname van welvaartscreatie? Allen strafbare haatzaaiers?

De impact van dit precedent kan moeilijk overschat worden. Want als één rechter dit kan, kunnen alle rechters dit. “Alles hangt af van de rechter die je voor je hebt”, schreef ook HLN-journaliste Astrid Roelandt. En zo raken we uiteraard aan de essentie van politieke vrijheid. Wie niet bezorgd is over een of ander maatschappelijk fenomeen doet simpelweg niet aan politiek. Politiek engagement stamt uit een of andere ontevredenheid. Daar is niks mis mee, dat is zelfs gezond.

Wat echter niet gezond is, zijn de censuurwetten die tot het schandalige Voorpost-vonnis hebben geleid en de plannen om die wetten uit te breiden. Uw regering wil door artikel 150 van de Grondwet aan te passen zelfs alle belemmeringen binnen de racismewet opheffen zodat alles dat nog maar ruikt naar het arbitrair vastgelegde ‘haat zaaien’ voor de correctionele rechtbank komt in plaats van een volksjury in het hof van assisen. Met andere woorden, deze regering wil de laatste dunne lijn van bescherming tegen willekeur wegvagen. En dat kan in principe, want het artikel is al voor herziening vatbaar verklaard.

Bevrijd het vrije woord van de arbitraire belemmeringen: de tastbare grens van het oproepen tot geweld moet de enige zijn

Maar ik vraag u toch om niet verder te gaan met die plannen. Ik vraag u dat niet alleen als de vrijheidminnende liberaal die u zegt te zijn, maar ook als drager van het ambt dat u hebt. U bent als justitieminister aangesteld om te waken over onze democratische rechtstaat en de rechtvaardigheid die eruit zou moeten voortkomen. En ik vraag het tenslotte aan u, want de premier en uw partijgenoot Alexander De Croo liet donderdag reeds duidelijk weten dat hij geen oren heeft voor rede en vrijheid. Hij verdedigde in de Kamer net het vervolgen van dissidenten zoals Voorposters.

U hebt echter altijd beweerd achter het vrije woord te staan, ook van tegenstanders. Wilt u dan alstublieft ook orde op zaken stellen binnen de magistratuur zodat willekeur geen kans krijgt? En misschien, nu ik toch uw aandacht heb – al weet ik dat het veel gevraagd is voor u als een minister binnen deze paars-groene regering – zou u zelfs kunnen overwegen om pleitbezorger binnen de meerderheid te worden opdat we het vrije woord opnieuw volledig zouden bevrijden. Los van de arbitraire belemmeringen, los van de voor misbruik vatbare haatwetgevingen. Oproepen tot geweld is de tastbare grens in een vrij debat, dat zou ook de enige grens mogen zijn. Zo herstellen we terug onze democratie en rechtsstaat – wat u zeker ook wil.

Mag ik op u rekenen?

Tom Van Grieken is voorzitter van Vlaams Belang.