De spoorbonden zijn van plan om een week te staken als de hervormingsvoorstellen rond het pensioen of rond het statuut van het spoorwegpersoneel, in het parlement ter stemming zullen worden voorgelegd. Dat kondigde het gemeenschappelijk vakbondsfront ACOD, ACV Transcom, VSOA, ASTB en OVS donderdag aan op een gemeenschappelijk persconferentie.
Wanneer die actieweek precies zal plaatsvinden, blijft nog koffiedik kijken. Pierre Lejeune van ACOD: “dat kan in december zijn, in januari of misschien nooit als de regering-De Wever zou vallen over de begroting”.
Zijn collega van ACV Transcom, Koen De Mey, wees erop dat het wetsontwerp rond de pensioenen van minister Jan Jambon vertraging heeft opgelopen, maar dat het normaal op 18 december in het parlement zou worden behandeld. Dat wordt nu wellicht later. “Wat het ontwerp van minister Jean-Luc Crucke rond het statuut betreft, hebben we niets meer gehoord. Dat zal nog zijn weg moeten gaan via de Raad van State, we weten dus niet wie eerst zal zijn.”
De actieweek komt bovenop de driedaagse staking, een initiatief van de nationale vakbonden. Die staking start op zondag 23 november om 22 uur en zal duren tot 26 november 22 uur. De NMBS voorziet normaal in een beperkte dienstverlening maar de details daarvan zijn nog niet bekend.
Impact van besparingen
Op de persconferentie van het vakbondsfrond waren donderdag een honderdtal militanten aanwezig. Zijn kregen een uiteenzetting over de impact van de regeringsvoorstellen.
Inzake pensioenen is die impact op het spoorpersoneel onmiskenbaar, zo bleek. Bovenop de algemene maatregelen die gelden voor de volledige bevolking, is bepaald dat het rijdend NMBS-personeel (dat nu onder voorwaarden al op 55 jaar op pensioen kon, red.) vanaf 2027 tot 67 jaar zal moeten werken. De perequatie en preferentiële tantièmes worden respectievelijk vanaf 2026 en 2027 afgeschaft. De berekening van het pensioenbedrag, dat nu gebeurt op de wedde van de laatste vier loopbaanjaren, gebeurt vanaf 2027 op de volledige loopbaan.
De vakbonden hadden overgangsmaatregelen gevraagd en uitzonderingen voor zware beroepen, maar ze stellen vast dat de beloofde enveloppe (ongeveer 500 miljoen euro) hiervoor te laag is. “En wat met onze pensioenkas die door de regering-Verhofstadt werd overgenomen met de belofte dat er niet aan onze pensioenen zou geraakt worden?”, aldus Koen De Mey. “We bekijken welke stappen we nog kunnen ondernemen.”
Voor wat het personeelsstatuut betreft, is er in het voorstel van de bevoegde minister Crucke sprake dat vanaf 2028 “contractuele aanwervingen de norm worden en statutaire de uitzondering”. De NMBS zal ook personeel kunnen ontslaan als ze in financiële moeilijkheden verkeert. “Hiermee wordt een rode lijn overschreden”, zei Lejeune, die de arizonaregering bestempelde als “de slechtste in decennia”.