Sammy Mahdi (CD&V) wil kortere asielprocedures: ‘De misbruiken moeten eruit’

In een interview met Knack pleit Sammy Mahdi (CD&V) voor kortere procedures, zodat asielzoekers sneller weten waar ze aan toe zijn. De staatssecretaris voor Asiel en Migratie kijkt daarvoor ook naar alle mogelijkheden die er vandaag nog zijn om tegen asielbeslissingen in beroep te gaan. ‘Beroepsprocedures mogen niet als vertragingsmanoeuvres worden gebruikt.’

Het is een oud zeer als het over het Belgische asielbeleid gaat: asielzoekers moeten soms wel jaren wachten op een definitief antwoord. In de tussentijd bouwen ze een leven op in ons land, of sturen ze op zijn minst hun kinderen al naar school. Het maakt een gedwongen vertrek vaak pijnlijker dan het jaren ervoor hoefde te zijn. ‘Het meest humane wat ik kan doen, is op zijn minst zorgen dat de procedures korter worden’, zegt Mahdi daarom deze week in Knack.

Hij doet dat in een dubbelgesprek met Marc Bossuyt. De oud-voorzitter van het Grondwettelijk Hof (en de eerste commissaris-generaal voor de Vluchtelingen die dit land ooit heeft gehad) was van 2018 tot 2020 voorzitter van de commissie-Bossuyt, die het Belgische terugkeerbeleid evalueerde. Bossuyt kaart aan dat het de Europese richtlijnen zijn die de asielprocedures ‘hopeloos ingewikkeld’ maken. ‘Dat is goed voor de juridische werkverschaffing, maar geen kat vind er haar jongen in terug’, zegt hij. ‘Zelfs voor aanvragen die manifest ongegrond zijn, kun je telkens opnieuw beroepsprocedures beginnen. Als asiel niet lukt, kun je het ook nog eens om humanitaire of om medische redenen proberen. Het is eindeloos. Eén volwaardige asielprocedure, en zeker maar één beroepsprocedure: dat moet volstaan.’

‘Ik kan het niemand kwalijk nemen die alle mogelijke middelen uitput om hier te proberen blijven’, antwoordt Mahdi daarop. ‘Ons juridisch systeem moet ook goed kunnen werken, maar zulke beroepsprocedures mogen niet als vertragingsmanoeuvres worden gebruikt. Dat is voor niemand goed. Die misbruiken moeten eruit. Iemand moet beroep kunnen aantekenen tegen de eindbeslissing, maar mensen mogen geen beroepsprocedure kunnen beginnen tegen alle tussenbeslissingen.’

Mahdi hoopt een en ander te kunnen aanpassen door een nieuw migratiewetboek op te stellen. Hij heeft al een commissie onder leiding van academici aangesteld die dat moet voorbereiden. Hij is niet de eerste staatssecretaris die daarmee hoopt te landen, en evenmin de eerste die zegt de asielprocedures te willen inkorten. Een nieuw migratiewetboek zal daartoe ook niet volstaan. ‘In 2018 is er bespaard op personeel in de administratie, dat was echt een vergissing’, zegt Mahdi nog. ‘Het zorgde ervoor dat dossiers zich opstapelden, wat betekent dat mensen zich opstapelen in asielcentra. Gemiddeld duurt de verwerking van een asielaanvraag nu 200 tot 300 dagen. Met extra investeringen in personeel moet dat sneller lukken.’