Rik Van Cauwelaert: ‘Ik zie Frank Vandenbroucke nog opstappen’

Frank Vandenbroucke (Vooruit) op 2 december 2021. © Belga
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Van de daadkrachtige tandem De Croo-Vandenbroucke blijft niet veel meer over, zegt politiek commentator Rik Van Cauwelaert. ‘Premier De Croo is compleet uit zijn rol gevallen.’

Een absolute schande. Zo vat politiek commentator en De Tijd-columnist Rik Van Cauwelaert het Overlegcomité van afgelopen vrijdag samen. Dieptepunt was een opstootje tussen GEMS-voorzitter Erika Vlieghe en Pierre-Yves Jeholet (MR), minister-president van de Franse Gemeenschap.

‘Ik hoor dat Jeholet Vlieghe heeft uitgekafferd’, zegt Van Cauwelaert. ‘Die man heeft geen enkele politieke verdienste, hij is een partijcreatuur van boven tot onder. En die durft het aan om een academica met een internationale reputatie zo te behandelen? Dat is beneden alle peil.’

Wat te denken van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit), die op de persconferentie aangaf dat hij het compromis teleurstellend vond?

Rik Van Cauwelaert: Dat gaf geen goede indruk. Vandenbroucke is zowel minister van Volksgezondheid als vicepremier, hij is niet zomaar iemand. Eigenlijk kon hij alleen maar opstappen, maar blijkbaar hebben mensen op hem ingepraat. Als de onbeslistheid zo blijft doorgaan, zie ik het hem nog doen.

‘Waarom heb je experts als je ze niet volgt’, verzuchtte voorzitter Conner Rousseau (Vooruit) achteraf.

Van Cauwelaert: We kunnen van mening verschillen over wat de rol van de experts precies moet zijn, maar hun prognoses kloppen wel in grote lijnen. Ik hoor dat sommige politici zich afvragen waarom nieuwe maatregelen nodig zijn, aangezien de cijfers zouden aantonen dat we op de piek zitten. Het antwoord is: omdat we de piek in de ziekenhuizen pas veertien dagen later zien, tiens. Ik heb de indruk dat het Overlegcomité één grote show is geworden. Eerst leggen experts hun plannen voor, dan worden die gelekt, waarop alle ego’s worden opgeblazen op het Overlegcomité. Deze chaos is het resultaat.

Moet de politiek dan klakkeloos de aanbevelingen van de experts overnemen, zoals de bubbel van vijf en een onmiddellijke schoolsluiting van tien dagen?

Van Cauwelaert: Het belangrijkste is dat men scenario’s uittekent en zich eraan houdt. Nu komen de partijlobby’s naar voren om gesoigneerd te worden, voor allerlei sectoren worden er uitzonderingen gemaakt. Ondertussen weten de mensen niet meer waar ze aan toe zijn. Er is geen leidraad. Misschien zou een coronabarometer welkom zijn.

De mondmaskerplicht vanaf 6 jaar en de langere kerstvakantie liggen heel wat ouders zwaar op de maag. De N-VA staat dan weer sceptisch tegenover de verplichte CO2-meter in de klas.

Van Cauwelaert: Ik heb familie wonen in Frankrijk en Duitsland, daar lopen kinderen al langer met een mondmaskertje rond. En als de wetenschappelijke wereld zegt dat CO2-meters in de klas belangrijk zijn, zet die er dan in godsnaam. Ik was gisterenavond op een voorleesavond van auteur Chris De Stoop in een lokaal cultureel centrum: mondmaskers, open vensters en een CO2-meter. Waarom zouden we dat niet kunnen opleggen?

Premier Alexander De Croo (Open VLD) krijgt kritiek op zijn manier van werken, niet het minst van PS-partijvoorzitter Paul Magnette.

Van Cauwelaert: De premier is compleet uit zijn rol gevallen. Niet alleen liet hij het zomaar gebeuren dat Jeholet Vlieghe uitkafferde, ook konden zijn ministers de Wetstraat 16 verlaten zonder op dezelfde lijn te staan. Terwijl mensen sterven in het ziekenhuis, rollen politici vechtend over de straatstenen. Het is ook geen toeval dat uitgerekend Magnette het serieus op zijn heupen krijgt. Bij de PS zijn ze anders gewoon: als de baas gesproken heeft, staat iedereen achter hem. Zijn frustratie heeft ook te maken met de profilering van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Iedereen is zenuwachtig omdat er binnenkort nieuwe peilingen verschijnen.

Wat moet de premier doen?

Van Cauwelaert: De Croo had ervoor moeten zorgen dat iedereen op één lijn staat. En eigenlijk moeten de grote lijnen al duidelijk zijn vóór het Overlegcomité begint, zoals een premier van het kaliber van Jean-Luc Dehaene (CD&V) dat zou hebben geregeld. Dat zou meer duidelijkheid scheppen. Zaterdagochtend hoorde ik op de radio eigenaars van binnenspeeltuinen die tot hun grote verbazing moesten sluiten. Zoiets kan godverdekke toch niet?

Aan Franstalige kant hoor je dat de nieuwe maatregelen er kwamen omdat de Antwerpse burgemeester en N-VA-voorzitter Bart De Wever het sinterklaasfeest in zijn Sportpaleis niet durfde te annuleren.

Van Cauwelaert: Laten we eerlijk zijn, men heeft maatregelen genomen op verzoek van de stad of van provinciegouverneur Cathy Berx (CD&V). Men wilde niet dat het sinterklaasfeest zou doorgaan omdat men vreesde dat er te veel kinderen zouden samenkomen.

De Wever gaf dat eigenlijk met zoveel woorden toe in De Afspraak. Hij wil een opbod aan lokale maatregelen vermijden.

Van Cauwelaert: Als je echt bezorgd bent om de bevolking, dan moet je je verantwoordelijkheid durven te nemen. Maar waar zit de logica nu? Een week eerder hadden ze het ingaan van de maatregelen voor staconcerten uitgesteld tot maandag, zodat Niels Destadsbader in het weekend nog kon optreden in het Sportpaleis. Maar op dat concert waren er toch óók jonge mensen? Enfin, dat vermoed ik toch, want ik ben blijven hangen bij Chuck Berry. (lacht)

De Wever verwacht dat covid-19 op het vlak van oversterfte een ‘anekdotische pandemie’ zal zijn: ‘De oversterfte van 2020 zal de ondersterfte van de volgende jaren zijn.’ Ook zijn politiek en pers gefixeerd op het ‘materiële bestaan’, vindt hij. ‘We kunnen niet meer om met de dood.’

Van Cauwelaert: Ik was verrast door die uitspraak. Dat zijn uitstekende filosofische onderwerpen waarover je uitgebreid kunt debatteren in Uitzendingen voor Derden. Maar in een crisis als deze is het niet gepast om te discussiëren over de oversterfte van volgend jaar. Als je ouders op sterven liggen, heb je daar geen boodschap aan.

Rik Van Cauwelaert
Rik Van Cauwelaert© Isopix

In het begin van de pandemie leek Vivaldi eendrachtig en daadkrachtig op te treden.

Van Cauwelaert: Daar blijft niet veel meer van over. In het begin zagen we het duo De Croo-Vandenbroucke dat elkaar had gevonden en doortastend optrad, zeker in vergelijking met de regering-Wilmès. Corona leek het cement van de coalitie te worden, maar gaandeweg begon dat te verbrokkelen. We hadden gedacht dat we met een vaccinatiegraad van boven de 90 procent veilig zouden zijn, maar de bescherming bleek minder groot. Experts als microbioloog Herman Goossens (UA) zeggen zich zorgen te maken over de omikronvariant. We moeten voortdurend voorbereid zijn op het ergste, en dat gebeurt nu niet. In die zin heeft Vandenbroucke gelijk, maar hij had het op een andere manier moeten verkopen. Bovendien zou ik dan verwachten dat de regering maatregelen neemt om de intensieve zorg te versterken, wat niet het geval is.

Zo’n aanpassing vergt toch tijd? Heel veel sectoren zoeken personeel, en intensivisten zijn niet een-twee-drie opgeleid.

Van Cauwelaert: Reden te meer om er nu mee te beginnen. Op dit moment vlucht het personeel weg.

‘Wat te denken van vervroegde federale en regionale verkiezingen in maart 2022?’, tweette u, gevolgd door ‘stop de onzin’.

Van Cauwelaert: Dat was een kreet van onmacht. Ik dacht: als dit het beste is wat ze kunnen leveren, dan gaan we beter met heel die club naar verkiezingen. Maar ik geef toe, ik heb getweet in een moment van zwakte. (lacht)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content