Prins Laurent richt vzw op om Libische miljoenen terug te vorderen

© Belga
Thierry Denoël
Thierry Denoël Journalist Le Vif/L'Express

Met de oprichting van een nieuwe vzw hoopt prins Laurent 48 miljoen euro terug te vorderen die de Libische staat verschuldigd is aan een van zijn andere ter ziele gegane non-profitorganisaties. Ondertussen blijft de sfeer tussen de prins en de regering zeer gespannen.

Het enfant terrible van de koninklijke familie heeft onlangs het Environment Network opgericht, een nieuwe vereniging waarvan de statuten op 6 september in het Staatsblad gepubliceerd werden. De vzw werd op 18 juni in Waterloo opgericht door prins Laurent zelf, zijn echtgenote prinses Claire, en een goede vriend, Etienne Vrebos. Met de vzw wordt een zeer breed doel nagestreeft: ‘de creatie, de ontwikkeling en/of het beheer van ecologische of milieuprojecten, op nationaal en internationaal niveau’.

Libië moet vandaag meer dan 48 miljoen euro betalen aan de voormalige vzw van de prins.

Volgens de entourage van de prins gaan de prioriteiten van Laurent naar de ontwikkeling van hernieuwbare energie en duurzame landbouw in landen met zware economische en sociale problemen.

Om de nieuwe plannen te financieren, schetsen de statuten van het milieunetwerk twee inkomstenbronnen. De eerste is een klassieke financiering door subsidies, toelagen, schenkingen, bijdragen, legaten en andere testamentaire beschikkingen of door fondsen te werven ‘op iedere andere legale manier’.

‘Boeiende dingen realiseren’

De tweede bron van inkomsten is strategischer. Environment Network ‘zal de activiteiten en de netto activa van vzw GSDT (Global Sustainable Development Trust) overnemen’. En dat zou wel eens een jackpot kunnen zijn voor prins Laurent: een vonnis van het Brusselse Hof van Beroep van 20 november 2014 veroordeelde Libië tot het betalen van een vergoeding van 38.479.041 euro aan GSDT. In het geding: de eenzijdige breuk door de Libische staat in 2010 van een contract dat twee jaar eerder met GSDT werd afgesloten om duizenden woestijnhectaren aan de kust van de Afrikaanse staat te herbebossen.

Wanneer de rente-opbrengsten en juridische kosten aan het bedrag worden toegevoegd, wordt duidelijk dat Libië vandaag meer dan 48 miljoen euro moet betalen aan de voormalige vzw van de prins. ‘Dit geld moet, als het wordt teruggegeven, worden toegewezen aan een andere vereniging of stichting die hetzelfde sociale doel heeft’, verklaarde Alex Tallon, curator van GSDT, in maart 2018 in Le Vif. We weten nu dat deze andere vereniging het Environment Network zal zijn.

Om zijn doel te bereiken, moet prins Laurent wel vrij spel hebben. Volgens zijn omgeving zou Laurent het gevoel hebben een soort ‘onderburger’ te zijn wiens projecten steeds getorpedeerd worden door ‘politieke inmenging’. Hij zou ervan overtuigd zijn dat de opeenvolgende regeringen van Yves Leterme tot Charles Michel de afgelopen tien jaar systematisch ‘stokken in de wielen’ staken.

Reynders in het vizier

Is de prins paranoïde? Dat is niet de mening van zijn entourage. De niet teruggevorderde Libische miljoenen van GSDT, het recente falen van zijn Huis voor Hernieuwbare energie en zijn aangetaste dotatie zouden alle drie de bestaande vijandigheid tegen de prins illustreren. Drie emblematische zaken die een ‘disproportionele hardnekkigheid’ illustreren ten opzichte van Laurent, meent zakenman en persoonlijke vriend Etienne Vrebos die net een persbericht de wereld instuurde waarin hij de regering in het algemeen, en Didier Reynders in het bijzonder, onderuit haalt.

De 68-jarige Vrebos is een goede vriend van Laurent. Hij was bestuurder van de private stichting van de prins, GRECT, evenals van NV Cerbux Invest en NV REC Arlon 67, twee bedrijven die deel uitmaken van het Huis voor Hernieuwbare energie en onlangs verkocht werden aan de holding Alva van de familie Vastapane.

Libisch geld

Ongeveer 15 miljard Libische euro’s uit het Kadhafi-tijdperk worden sinds 2011 bevroren door de Verenigde Naties op vier rekeningen bij de Euroclear Bank in Brussel. De interesten en dividenden gegenereerd door deze rijkdom zouden sinds 2013 elke maand discreet naar vage begunstigden lekken. Zoals Le Vif / L’Express al onthulde, zou tien miljard euro kapitaal op mysterieuze wijze ‘verdampt’ zijn toen onderzoeksrechter Michel Claise er vorig jaar probeerde beslag op te leggen. Didier Reynders greep bovendien persoonlijk in, zodat FN Herstal en een ander wapenbedrijf van Luik hun schulden vergoed zouden zien worden door Libië. Ondertussen wacht de vereffenaar van GSDT nog steeds op zijn geld.

Getorpedeerde projecten

Etienne Vrebos verwijst ook naar het bijna-faillisement van het Huis van Hernieuwbare Energie, één van de andere markante projecten van de prins. De gebouwen lagen in het hart van de Europese wijk, maar door een gebrek aan liquiditeit werden de bedrijven die de gebouwen in handen hadden eind juni doorverkocht aan zakenman Aldo Vastapane. De ontvangen huurgelden waren onvoldoende om bankleningen terug te betalen. Toch, betreurt Vrebos, hadden de door de prins opgerichte milieuverenigingen ‘zeer goed kunnen passen bij het bijzondere karakter van de gebouwen’. Maar deze verenigingen werden onder politieke druk tot liquidatie gebracht, hekelt hij.

Dit is volgens Vrebos ook het het geval voor GSDT, en voor het Koninklijk Instituut voor het Duurzame Beheer van de Natuurlijke Rijkdommen en de Bevordering van Schone Technologie (KINT). Deze laatste vzw werd opgericht in 1994, op initiatief van Laurent, om een activiteit uit te oefenen en een salaris te ontvangen, op een moment dat hij nog geen dotatie ontving. Maar in 2008 kreeg het KINT plotseling geen subsidies meer, wat leidde tot de liquidatie ervan. In maart, tien jaar later, werd de vereffenaar door de drie regio’s van het land veroordeeld tot het betalen van 503.000 euro schadevergoeding aan de vereniging wegens contractbreuk. ‘Maar dat was uiteraard te laat’, betreurt Vrebos.

De genadeslag voor de prins? De ‘puur politieke aanvallen’ van de N-VA na het onverwachte bezoek van de Sri Lankaanse premier aan het Huis voor Hernieuwbare energie in oktober 2016. De prins voelde zich ‘verplicht’ om de staatsman te ontvangen die het initiatief nam voor een geïmproviseerd bezoek. Maar volgens de wet van 2013 moeten leden van de koninklijke familie toestemming van Buitenlandse Zaken vragen voordat ze contact opnemen met buitenlandse staatshoofden.

Ballingschap in gedachten

Het vervolg is bekend. De aanwezigheid van de prins in legeruniform, in juli 2017, bij een ceremonie op de Chinese ambassade, zonder toestemming, was de druppel die de emmer deed overlopen. Politiek gevolg: afgelopen maart stemde de Kamer voor een inperking van 15% van de dotatie van de prins. Een vermindering die Laurent zal aanvechten bij de Raad van State. Hij zal daarvoor een schending van zijn verdedigingsrechten en machtsmisbruik aanvoeren.

Zijn entourage verzekert ons ervan dat hij denkt aan ballingschap.

In deze gespannen context toont de oprichting van Environment Network de vastberadenheid van de Prins om ’terug te veren’, door de Libische miljoenen van GSDT terug te vorderen om nieuwe grote milieuprojecten te financieren. Voor Laurent, die geen professionele activiteit kan uitoefenen, is het de laatste kans om ‘iets tot een goed einde te brengen’, na een aaneenschakeling van min of meer politiek gestuurde tegenslagen in de afgelopen tien jaar.

De broer van de koning zou op termijn zelfs België kunnen verlaten om deze regering te ontvluchten, die hem naar eigen zeggen stokken in de wielen steekt. Zijn entourage verzekert ons ervan dat hij denkt aan ballingschap.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content