Dirk Draulans

‘Populist Jean-Marie Dedecker is deel van het probleem, niet de oplossing’

Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

Bioloog en Knack-journalist Dirk Draulans ergert zich aan het laatste opiniestuk van Jean-Marie Dedecker over de coronacrisis, waarvan ‘het onzingehalte geen grenzen kent’.

Eerst even een disclaimer: ik lees de opiniestukken van Jean-Marie Dedecker op de website van Knack al lang niet meer. Ik hoef zijn in een opgedreven turbotaaltje verpakte desinformatie niet. Altijd vanop de zijlijn schieten naar mensen die hun best proberen te doen om er iets van te maken, maar nooit ook maar enige vorm van oplossing aandragen – zo is het gemakkelijk, dat kan iedereen.

Maar een opiniestuk dat meer dan vijfduizend keer gedeeld wordt, dat is uitzonderlijk, dus toch gelezen… Ik had het beter niet gedaan. Het was weer van dat. De bankdirecteur-judotrainer weet het niet langer alleen beter dan de klimaatdeskundigen, maar nu ook dan de virologen en andere coronaexperts. In feite zouden we ons het leven héél gemakkelijk kunnen maken: we luisteren naar Jean-Marie Dedecker en alle problemen zijn van de baan! We doen gewoon voort waar we mee bezig zijn. Verandering, transitie, bijsturing van de maatschappij? Allemaal niet nodig! De duizenden extra dode bejaarden als gevolg van de coronacrisis pakken we er zonder morren bij. De gevolgen van de klimaatopwarming zijn voor de volgende generaties – daar moeten we niet wakker van liggen. Het leven is gemakkelijk voor de Jean-Marie Dedeckers van deze wereld! Doe wel en zie niet om, laat staan vooruit.

Populist Jean-Marie Dedecker is deel van het probleem, niet de oplossing.

‘Bij het coronaregime hoor je het klikken van de laarzen’, luidt de titel van zijn stuk. Het kan aan mij liggen, maar van alle regelmatige columnisten van Knack lijkt Dedecker me degene die het dichtst aanleunt bij wat ‘klikken van de laarzen’ moet impliceren. Hij geeft af op het ‘rode’ gehalte van de klimaat- en coronapolitiek. Viroloog Marc Van Ranst steekt zijn voorkeur voor de PVDA inderdaad niet onder stoelen of banken. Ik heb niet de indruk dat het zijn wetenschappelijke expertise kleurt, maar goed, het is nooit uit te sluiten dat persoonlijke visies in je werk sluipen. De vraag is of hij zijn werk daardoor minder goed doet. Dat gaan we nooit weten, want we gaan nooit weten hoe de coronacrisis in ons land zou zijn beheerst zonder Marc Van Ranst.

De ‘experts’ die Dedecker zelf opvoert, komen uiteraard uit zijn grabbelton van gelijkgezinden. Eén daarvan is dé meninkjesfabriek bij uitstek van Vlaanderen: kerkjurist Rik Torfs, waarvan je steeds meer begint te begrijpen waarom de KU Leuven hem geen tweede mandaat als rector gunde. Torfs moet Van Ranst ook niet. Ook Geert Noels kwam uit de grabbelton: de econoom van het establishment die zijn geld verdient met het ondersteunen van het establishment, en die nog voor de coronacrisis goed en wel begonnen was de overheid al van een cover-up beschuldigde. Dat zijn kenners waar je mee naar de oorlog kunt!

Wie niet uit de grabbelton kwam, maar het had gekund, was gezondheidseconoom Lieven Annemans, die stilaan de pedalen verliest in het balanceren tussen de twee aspecten van zijn discipline: gezondheid en economie. Hij slaagt er niet meer in om nog een coherente visie te formuleren. Als hij wielrenner was geweest, zou hij al in de eerste rit van de Ronde van Frankrijk over zichzelf gevallen zijn. Nochtans is het vinden van de optimale balans tussen gezondheid en economie het uiteindelijke doel van een goed coronabeleid.

Het valt op dat de meeste coronabestrijders die regelmatig in de media komen, bevlogen mensen zijn. Naast Van Ranst is er epidemiologe Erika Vlieghe, die een verleden heeft in de ontwikkelingssamenwerking (bij Medicus Mundi). De altijd minzame vaccinoloog Pierre Van Damme heeft een geadopteerde Vietnamese dochter. Waar zijn de rechtse (laat staan extreemrechtse) experts in dit verhaal (ik bedoel wel degelijk ‘experts’ in de echte betekenis van de term)? Blijkbaar heb je voor het voeren van dit soort strijd een vorm van engagement nodig, die niet gemakkelijk te vinden is in de kringen van het klikken der laarzen waarin Dedecker zich beweegt. Het is natuurlijk de ultieme gemakkelijkheidsoplossing: je doet zelf niets en je teert op de frustraties van anderen.

Uiteraard zijn er dingen fout gelopen in het managen van de coronacrisis – het zou een mirakel geweest zijn als dat niet het geval was. Het gedoe met de mondmaskertjes getuigde niet altijd van overzicht op de zaak. Het installeren van testcapaciteit kon vlotter gegaan zijn. Misschien was er (nog) meer uitleg moeten komen over het essentiële verschil tussen de eerste golf van het virus in de lente en de tweede in de zomer – de eerste trof iedereen, de tweede bewoog zich vooral in het jongere en minder kwetsbare deel van de bevolking.

Maar de coronacrisis was nieuw voor iedereen, ze overviel iedereen, dus de experts moesten al doende leren. Dat is nooit gemakkelijk, zeker niet als je de hete adem van catastrofes als het in elkaar klappen van de gezondheidszorg in het zwaar getroffen Noord-Italië in je nekt voelt. Dedecker mag leuteren wat hij wil, maar als ons land met zijn sterk verouderde bevolking en zijn grote zorg voor de ouderen door zo’n situatie getroffen zou zijn geweest, was bijna iedereen vanzelf in zijn kot gekropen van de schrik. Dan had Dedecker zelfs zonder lockdown moederziel alleen op de zeedijk van Middelkerke kunnen kuieren.

Dedecker heeft het voorts over ‘onzinnig politiegeweld’ (misschien is hij wat verward en heeft hij beelden van de incidenten rond de dood van George Floyd of Jozef Chovanek in zijn coronacocktail gemengd) en over de ‘virocratie’ die economische giganten als Colruyt en Amazon stimuleert ten koste van de kleine winkelier en zelfstandige. Zelfs het kleinste greintje historisch besef is aan hem verloren gegaan, want de kleine winkelier en zelfstandige moet al langer dan de coronacrisis opboksen tegen giganten, dikwijls tevergeefs.

Dedecker zou beter eens nadenken over de gevolgen van de menselijke hoogmoed op onze leefomgeving, want zowel de corona- als de klimaatcrisis zijn mee een gevolg van het feit dat wij zwaar boven onze stand zijn gaan leven. Wij zijn rijk kunnen worden ten koste van de rest van de aarde. Misschien is het de belangrijkste les die we uit het coronagebeuren kunnen trekken: misschien moeten we allemaal wat meer terugplooien op onszelf en onze onmiddellijke omgeving en wat minder ongebreideld consumeren om onze globale impact op de rest van de wereld te verkleinen. Misschien beseffen we eindelijk wat de tol is van de ratrace waarin we terecht zijn gekomen, ook op ons persoonlijk welzijn, en hoe weinig we in feite nodig hebben om relax te kunnen leven.

Dedecker zou beter eens nadenken over de gevolgen van de menselijke hoogmoed op onze leefomgeving.

En ja, dat klinkt als een boodschap met een politieke kleur die anders is dan het bruin of blauw van Dedecker, hoewel ze in feite universeel gedragen zou moeten worden, want de kostprijs van de consequenties van voortdoen zoals we bezig zijn klimt en blijft klimmen. Het is natuurlijk wel een boodschap die meer engagement vraagt dan wat zaniken aan de zijlijn. De boodschap is niet bedoeld om onze samenleving ten gronde te richten, zoals Dedecker meent, wel om ze om te vormen tot iets wat op termijn beter gaat zijn voor de meerderheid van de mensen en hun leefomgeving. Het is een uitdaging, maar daar moet je niet bang voor zijn. Dedecker mag rustig in zijn zetel blijven liggen of vanop de dijk van Middelkerke wat gal spuwen of brullen tegen de zee dat ze zich gedeisd moet houden – tegen dat het zeewater als gevolg van de klimaatopwarming de dijk overspoelt zal hij er niet meer zijn. Anderen die minder gemakzuchtig zijn, zullen de problemen wel oplossen.

Maar dat Dedecker niet komt zagen dat kritische stemmen gemuilkorfd worden of dat journalisten eerder emotionele groupies geworden zijn dan objectieve verslaggevers: het feit dat hij zijn giftige oprispingen op de website van Knack kwijt kan, is het beste bewijs van het tegendeel. In één zinnetje van zijn traktaat geef ik hem gelijk: ‘Het onzingehalte kent geen grenzen.’ Ook daar is hij zelf het beste bewijs van.

Het enige interessante aan zijn betoog is het feit dat het meer dan vijfduizend keer gedeeld werd. Dat bewijst wat enkele weken geleden al aangetoond werd in een enquête van de UGent: de mensen zijn de coronamaatregelen beu, wat te verwachten was. Bijna niemand geeft graag de routine van zijn dagelijks bestaan op. Dedecker doet dus niks anders dan waar hij altijd goed in is geweest: cashen op de onvrede van mensen. Je kunt dat politiek verstandig noemen. Ik noem dat gemakzuchtig, misschien zelfs onverantwoord, op het randje van het criminele. Maar misschien is het gewoon domheid. Aan u om te oordelen.

P.S. Als u relevante opiniestukken wil lezen, verwijs ik graag naar de pakkende column van minister Zuhal Demir over de dood van Reuzegomstudent Sanda Dia, of de schitterende analyse van psychiater Kirsten Catthoor over de dood van Jozef Chovanek in een politiecel op de luchthaven van Charleroi.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content