‘Het nieuwe jasje voor het debatprogramma De Zevende Dag’, schrijft Karl Lauwers, ‘past in een bredere trend waarin echte debatten plaatsmaken voor informele gesprekken – liefst nog in een zetel.’
Michaël Van Droogenbroeck en Kathleen Cools worden de nieuwe gezichten van De Zevende Dag. Op de laatste zondag van juni werd de laatste aflevering in het vertrouwde format uitgezonden. Vanaf september krijgt het programma een nieuw jasje, met als doel een jonger publiek aan te trekken. Maar uitgerekend die laatste aflevering toont aan dat de geplande aanpassingen niet noodzakelijk een verbetering zijn. Verliezen we onze waardering voor de kunst van een goed debat?
Het vernieuwde format van De Zevende Dag zal slechts één uur duren. De focus komt te liggen op een diepgaand gesprek met één centrale politieke gast. De VRT onderbouwt die keuze met ‘onderzoek waaruit blijkt dat onze kijkers dit verkiezen’. De zender wil zo ook jongeren aanspreken, die vooral kijken via de VRT NWS-app en sociale media.
Als jongere die politiek geëngageerd is, juich ik alle inspanningen toe om duidingsprogramma’s dichter bij jongeren te brengen. Het klopt dat we op zondagmiddag zelden nog voor de tv zitten om De Zevende Dag te bekijken. Zelf herbekijk ik de interessantste stukken via de app op de trein of tijdens het koken. Kudos trouwens aan de openbare omroep: VRT MAX is een uitstekende app.
Waarom ik het nieuwe format betwijfel
Toch vrees ik dat het nieuwe format niet de juiste keuze is. Kijk naar de uitzending van die laatste zondag: in het eerste uur was er een lang gesprek met Conner Rousseau, in het tweede uur volgde een debat met Kamerleden van meerderheid en oppositie. Daarin ging het over de begroting en het uitstel van de programmawet – veroorzaakt door vertragingsmanoeuvres van partijen aan de uitersten van het politieke spectrum.
Dat uitstel had tastbare gevolgen, onder andere voor pleegouders van wie het ouderschapsverlof werd uitgesteld en voor jonge gezinnen die rekenden op een verlaagde btw voor de sloop en heropbouw van oude woningen. In het debat werden die gevolgen uitgelegd én verdedigd. In de nieuwe formule zou dat debat zijn weggevallen, en enkel het gesprek met Rousseau zijn gebleven.
Meer van hetzelfde?
Niets tegen Rousseau – hij heeft zeker iets te zeggen – maar zijn standpunten horen we al vaak genoeg. Zo stond er datzelfde weekend nog een uitgebreid interview met hem in de zomerbijlage van Het Nieuwsblad. Ook op tv komt hij geregeld aan bod: Villa Politica, Terzake, Het Journaal, De Afspraak.
Natuurlijk is een partijvoorzitter nieuwswaardig, maar het zijn net de inhoudelijke debatten die De Zevende Dag zijn unieke waarde gaven. Het schrappen van dat luik voelt als een gemiste kans.
Het debat van zondag was boeiend en genuanceerd, zelfs al zaten er geen grote namen aan tafel. Het waren eerder ‘experten’ uit het parlement, die relevante argumenten aanbrachten. Dat zulke debatten verdwijnen, is bijzonder jammer.
Het past in een bredere trend waarin echte debatten plaatsmaken voor informele gesprekken – liefst nog in een zetel. Maar net in tijden van polarisatie en filterbubbels zijn goed gemodereerde, inhoudelijke discussies essentieel. Vandaag lijkt het wel alsof tussenkomsten in het parlement vooraf worden geschreven met Instagram in het achterhoofd. Luistert men nog naar elkaar, of zoekt men enkel de stoerste oneliner?
Jongeren zijn wél geïnteresseerd
Ik ben er rotsvast van overtuigd dat jongeren ook geboeid kunnen zijn door echte debatten. Vorig jaar nam ik als kandidaat in de federale en lokale verkiezingen deel aan meerdere schooldebatten. Steeds luisterden jongeren aandachtig, en vaak vroegen ze waarom het niet langer duurde.
Ze vonden het net verfrissend om argumenten en tegenargumenten te horen – in plaats van de hapklare filmpjes op TikTok. In die debatten verloren extreemrechtse en extreemlinkse partijen vaak het pleit. Niet door geroep, maar door inhoud.
Natuurlijk moeten er keuzes gemaakt worden, zeker in budgettair moeilijke tijden. En ja, jongeren bereiken via apps en sociale media is belangrijk. Maar waarom dan niet de afzonderlijke segmenten van De Zevende Dag los aanbieden op VRT MAX? Waarom geen podcast maken van alle duidingsprogramma’s, zoals bij De Afspraak?
Dat het programma wordt ingekort tot een uur is begrijpelijk. Maar waarom net het uur waarop de meeste mensen gaan eten behouden?
Tot slot
Ik vrees dat het nieuwe format van De Zevende Dag een stap achteruit is. Het programma verliest zo een van de laatste plekken waar inhoudelijk, parlementair debat de ruimte kreeg die het verdient. In een tijd waarin polarisatie en oppervlakkigheid hoogtij vieren, is dat meer dan jammer.