Minister van Begroting Vincent Van Peteghem (CD&V) wil twee zeer populaire belastingverminderingen aanpakken: de flexi-jobs en de managementvennootschappen. Als u dacht dat de Gazacrisis in de regering-De Wever erg was, dan hebt u nog niks gezien.
Het is niet zozeer dat we te veel uitgeven, het probleem is dat er te weinig geld binnenkomt. CD&V’er Vincent Van Peteghem gaf afgelopen weekend in verschillende interviews een stevig schot voor de boeg, net voor het begin van de explosieve begrotingsdebatten. De minister steunt op het voorbereidende werk van het Monitoringcomité, het beleidsorgaan dat de overheidsfinanciën in de gaten houdt en aan de bel trekt als het fout dreigt te lopen. In België heeft dat comité veel werk, dat zal niemand verbazen. Maar Vincent Van Peteghem pakt door: hij wil minder flexi-jobs en meer belastingen voor managers. Er is al voor minder een politieke moord gepleegd.
‘Working poor’
De flexi-jobs zijn in het leven geroepen als fiscaal voordelige manier om gepensioneerden en mensen die al vier vijfde werken goedkoop te laten bijklussen. Een belastingvoordeel dat in principe iedereen vooruit kan helpen, maar zeker ook de middenklasse en de ‘working poor’ – mensen met een job die toch arm blijven. Maar de flexi-jobs slaan wel een gat in de sociale zekerheid. Aan de bovenkant van de samenleving zijn er dan de managementvennootschappen, voor goedbetaalde werknemers die de belasting van rond de vijftig procent omzeilen door als ‘zelfstandige’ door het leven te gaan, puur om fiscale redenen.
Zowel de flexi-jobs als de managementvennootschappen begonnen als sympathieke experimenten, maar zijn ondertussen flinke lekken in de fiscale leidingen, waarbij steeds meer inkomsten verloren gaan. Voor Van Peteghem is het genoeg geweest.
Vloeken in de kerk
Dat is nogal wat. Zeggen dat er bij de overheid te weinig geld binnenkomt, is in een centrumrechtse regering sowieso vloeken in de kerk. Van Peteghem mag dan zuinig zijn met het woord ‘belastingen’, dat was wel waar hij het over had: minder belastingverlaging, da’s eigenlijk een belastingverhoging. Daarmee sluit hij zich niet alleen bij het Monitoringcomité aan, maar ook bij Vooruit, de enige centrumlinkse partner in de federale regering.
Ook buitenlandminister Maxime Prévot, de sterkhouder van Les Engagés, gaat niet zomaar mee in de besparingswoede, al mikt hij vooral op een kleinere saneringsoefening. Van Peteghem wil 16,6 miljard vinden tegen het einde van de regeerperiode in 2029. Voor Prévot mag het nog wel wat langer duren.
Van Peteghem wil minder flexi-jobs en meer belastingen voor managers. Er is al voor minder een politieke moord gepleegd.
Driepartijenfront
In beide gevallen is de algemene verwachting dat het niet zo’n vaart zal lopen. Maar dan nog: 16 miljard is véél geld, zelfs 10 miljard vinden – een ander getal dat circuleert – zou een prestatie zijn. Daarbij zullen de drie kleinere partijen volautomatisch tegenover de alliantie komen te staan van de N-VA van premier Bart De Wever en de MR van Georges-Louis Bouchez.
Binnen het driepartijenfront zijn er belangrijke verschillen. Bovendien is Van Peteghem, die zijn goede relatie met de premier geregeld benadrukt, niet de man van de harde confrontatie. Maar ook al is de CD&V de kleinste van de drie kleine partijen, zeker in Vlaanderen heeft Van Peteghem de toon gezet.
Sammy Mahdi
Veel wolligheid was er niet te bespeuren in zijn uitlatingen: aan de pensioenen wil hij niet opnieuw raken, maar hij wil wel echt fors ingrijpen om de rentebetalingen onder controle te houden, en we moeten ook strenger optreden tegen fraudeurs. Het is een parler vrai dat nog altijd geen gewoonte is onder christendemocraten, ondanks hun luidruchtige voorzitter Sammy Mahdi.
Als dat voor frictie zorgt, dan zal het niet de eerste keer zijn. In de Vivaldi-regering legde Van Peteghem een verre van perfecte maar wel verdedigbare fiscale hervorming op tafel. Die kwam er uiteindelijk niet, vooral vanwege een open oorlog met Georges-Louis Bouchez. Die zou later zweren dat Van Peteghem nooit meer minister van Financiën zou worden. Maar het ziet ernaar uit dat de position switch naar Begroting de MR-voorzitter niet minder hoofdpijn zal bezorgen.
Crisette
Het is niet dat Van Peteghem helemaal niet wil snijden in de uitgaven. Onder meer in de gezondheidszorg ziet hij nog mogelijkheden. Maar hij geeft ook te kennen dat we zonder al te veel misbaar een pak minder belastingen zijn gaan betalen dan we denken. En laat de flexi-jobs en de managementvennootschappen nu net twee – zeer populaire – trofeeën van centrumrechts zijn.
Dat zal vonken geven, misschien krijgen we zelfs een crisette. Vincent Van Peteghem gaat voor de frontale botsing met Georges-Louis Bouchez: laat de pizza’s maar aanrukken. Zonder nachtelijk overleg zal het niet lukken.
Op 14 oktober moet de regering landen. De premier kan aan de slag.
