De grootste vakbondsbetoging in jaren is dinsdag door de straten van Brussel getrokken. Volgens ACV, ABVV en ACLVB kwamen meer dan 100.000 mensen de regering-De Wever onder druk zetten. De politie telde 80.000 deelnemers.
In de speeches bij de start van de betoging haalden de drie bonden ACV, ABVV en ACLVB uit naar het regeringsbeleid en de nakende besparingsronde. Volgens ABVV-topman Thierry Bodson geeft de regering miljarden cadeau aan bedrijven en defensie, terwijl ze jaagt op werklozen en zieken. “Onze democratie is in gevaar”, klonk het zelfs.
Ook ACV-voorzitter Ann Vermorgen vindt dat nog geld te rapen valt bij de bedrijven. “De totale overheidssteun voor privébedrijven bedroeg naar schatting 51,9 miljard euro in 2022. Dat is meer dan de gezondheidsuitgaven”, zei ze. Gert Truyens van ACLVB beschuldigde de regering van manipulatie en sprak over “puur onrecht”.
Bodson riep de betogers op om de druk op te voeren. “Deze regering is minder solide dan het lijkt”, stelde hij. Met Vooruit heeft ABVV een historische bondgenoot in die regering. “Ik heb vertrouwen in elke partij”, zei Bert Engelaar, de nummer twee bij de socialistische vakbond. “Ik hoop altijd dat het gezond verstand op een bepaald moment terugkeert”. Hij wil vooral dat de pensioenhervorming nog grondig wordt bijgestuurd en eist dat de automatische indexering van de lonen wordt behouden.
De betoging werd ontsierd door rellen, veroorzaakt door gemaskerde antifascistische jongeren. De politie zette een aantal keren traangas en het waterkanon in. De agenten pakten een twintigtal mensen op. Na de optocht lag er langs het parcours veel afval en er was schade, onder meer aan de kantoren van de Dienst Vreemdelingenzaken en aan een Hilton-hotel. Pas tegen 16.15 uur keerde de rust weer.
Bij de doorsnee vakbondsmilitant en bij de top van de vakbonden is er geen begrip voor de relstokers. ACLVB-voorzitter Truyens vond het achteraf onbegrijpelijk dat de politie niet kon verhinderen dat een kleine minderheid de betoging blokkeerde. “Wij wilden op een waardige manier actievoeren. De antifa die nu in de pers bovenaan staan, zijn geen betogers.”
ABVV kondigde al nieuwe acties aan, nog voor het einde van het jaar. Een nationale staking is niet uitgesloten, viel te horen. Volgende week zitten de bonden bijeen om de nationale betoging te evalueren.
Staking in openbare diensten op 25 november
Op 25 november zullen de vakbonden opnieuw actievoeren, maar dan enkel in de openbare diensten. Dat heeft Chris Reniers, voorzitter van de socialistische ACOD, bevestigd.
Voor ACOD wordt het een stakingsdag, zegt Reniers. De liberale bond VSOA moet nog intern bespreken of hij zal deelnemen aan de actie, zegt voorzitter Patrick Roijens. ACV Openbare Diensten zal wel zeker deelnemen, maar daar heeft voorzitter Ilse Heylen het over een “actie/stakingsdag”.
De modaliteiten moeten nog verder besproken worden, aldus Heylen. De actie zal specifiek gericht zijn tegen regeringsmaatregelen die het overheidspersoneel treffen, zoals de pensioenhervorming. De ambtenaren zullen immers veel moeten inboeten, zegt Reniers. “We hebben veel tijd gestoken in onderhandelen, maar we hebben tot nu toe geen concrete toegevingen gezien op onze verzuchtingen.”
ACOD vindt dat te weinig wordt geïnvesteerd in de openbare diensten. “Het gaat om diensten waarvoor veel handen nodig zijn, niet alleen in de zorg, maar ook bij onder meer het onderwijs, de gevangenissen, de brandweer en de politie”, aldus Reniers. “Men kiest de weg van zo weinig mogelijk openbare diensten met zo weinig mogelijk personeel.”