Als we in dit land een arbeidersklasse hebben, bestaat die voor een groot deel uit mensen met ‘complexe dossiers’.
Tijdens een panelgesprek over verzet, solidariteit en opkomend fascisme met gelijkgezinden, onder wie twee secretarissen van de vakbond, bespraken we vurig alle verwezenlijkingen en uitdagingen van links. Het was zo’n avond waarop we ons eigen kritisch denken vierden en elkaar aanvulden met discours over verandering en rechtvaardigheid. Een laatste vraag uit het publiek, gericht aan de vakbond, zorgde er echter voor dat al die mooie woorden ietwat hol gingen klinken.
‘Een vriend van mij is arbeider. Hij komt uit Mali en is op mijn aandringen lid bij jullie geworden. Hij heeft een oranje kaart (voorwaardelijke verblijfsvergunning) en werkt, zoals al zijn niet-witte collega’s, onder interimcontracten. Hij betaalt belastingen, maar krijgt geen ziekteverlof, vakantiedagen of al die andere rechten waar we zo trots op zijn. Nu las ik dat er een maatregel op tafel ligt die stelt dat gezinshereniging enkel toegankelijk wordt voor mensen die meer dan 2700 euro netto verdienen. Netto! Heeft hij als arbeider geen recht om zijn kinderen en vrouw terug te zien? Ik vraag dus: waar zijn jullie in de media om voor de rechten van die werkende mensen op te komen?’
Discours over verandering en rechtvaardigheid waren plots ver te zoeken. ‘We hebben ook niet echt toegang tot media,’ klonk het.
Omdat je niet in De afspraak wordt uitgenodigd, betekent dat niet dat je geen campagne kan voeren.
Daarna werd gezegd: ‘Het zijn ook erg complexe dossiers.’ Er zijn inderdaad geen dossiers hallucinanter en nodeloos complex dan die van mensen in asielprocedure. Het is aan een vakbond om zich niet bij dat soort bureaucratisch pestgedrag neer te leggen. Uiteindelijk besloten ze: ‘We vinden dat soort verhalen inderdaad belangrijk. Daarom ga ik binnenkort samenwerken met Vluchtelingenwerk Vlaanderen.’
Wat die samenwerking inhoudt, werd niet duidelijk. Maar hoe goed was het geweest om toe te geven dat het ronduit gênant is om daar nu pas aan te beginnen.
Mensen zonder papieren en mensen met precaire verblijfsstatuten doen de zwaarste, gevaarlijkste en meest onzichtbaar gemaakte jobs in deze samenleving. Als we in dit land een arbeidersklasse hebben, bestaat die voor een groot deel uit mensen met ‘complexe dossiers’. Onze economie teert op het feit dat je hen wél kan uitbuiten. Als vakbond zouden zij de kern van je werk moeten zijn.
‘Ik ken die verhalen niet’, zei een andere vakbondsvertegenwoordiger tijdens een verhitte discussie achteraf. Weg was het kritisch denken van links. Als je niet begrijpt dat het jouw blinde vlekken zijn die ervoor zorgen dat je sommige verhalen niet hoort, dat jouw organisatie drempels heeft waardoor niet iedereen ‘tot op den bureau geraakt’, dan wil je jezelf niet ter discussie stellen.
De vakbonden bewijzen: als je strijd voert voor sommigen en niet voor iedereen, strijd je niet voor rechten maar voor privileges.
