België stevent dit jaar af op een record wat betreft het aantal stakingsdagen door het verzet tegen de hervormingen van de regering-De Wever. We staken ook veel meer dan onze buurlanden.
2025 wordt gekenmerkt door vele stakingsdagen tegen het hervormingsbeleid van de regering-De Wever. ‘Op basis van de recentste cijfers kunnen we zeggen dat we dit jaar wellicht het record van het aantal stakingsdagen van 1993 zullen breken, toen er werk gestaakt tegen het Globaal Plan van de regering-Dehaene’, zegt Kurt Vandaele, onderzoeker bij het Europees Vakbondsinstituut ETUI aan Knack.
Vandaele heeft net de recentste cijfers binnen: ‘In 1993 werden er 299 dagen gestaakt per 1000 werknemers, tijdens de eerste zes maanden van 2025 zitten we al aan 185 dagen’, vervolgt Vandaele. ‘Het record van 32 jaar geleden kan dus gebroken worden, en anders zal 2025 zeker het jaar zijn met het op een na hoogste aantal stakingsdagen.’
2025 was in elk geval al een recordjaar voor het aantal treinstakingen in ons land en voor het eerst sinds 2001 was er deze week een schoolstaking die twee dagen duurde. De kostprijs van een nationale stakingsdag is moeilijk in te schatten. Volgens een ruwe schatting van de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka kost een stakingsdag een half miljard euro.
Top van Europa
Dit jaar werd er gestaakt tegen het hervormingsbeleid van de regering-De Wever, die in februari 2025 aantrad, maar de voorbije jaren werd er in ons land ook al veel gestaakt. Volgens de recentste cijfers van ETUI waren er in België tussen 2020 en 2023 gemiddeld 94 stakingsdagen per jaar per 1000 werknemers. In Nederland waren er dat 15, in Duitsland 21 en in Frankrijk 77.
Met dat aantal stakingsdagen behoort België tot de top in Europa. De ETUI geeft cijfers voor negen Europese landen, maar heeft geen cijfers voor bijvoorbeeld Italië en Griekenland, waar in het verleden vaak werd gestaakt. Maar in Spanje waren er tussen 2020 en 2023 gemiddeld 39 stakingsdagen per 1000 werknemers, in Portugal 9, in Oostenrijk 8 en in Zwitserland 2.
Aan de kop
Dat België kampioen staken is, wordt bevestigd door de cijfers van het Duitse onderzoeksinstituut WSI van de Hans-Böckler-Stichting, een orgaan van Duitse vakbonden. Zij bekeken de periode 2011 – 2020 en daar staat ons land aan de kop met gemiddeld per jaar 97 stakingsdagen per 1000 werknemers. Frankrijk had toen 93 stakingsdagen, Nederland 21 en Duitsland 18.
In de periode 2016-2023 ligt het aantal stakingsdagen per werknemer in Wallonië meer dan dubbel zo hoog als in Vlaanderen.
Het Duitse onderzoek geeft cijfers voor 16 landen, maar ook hier ontbreken de aantallen voor landen als Italië en Griekenland. Spanje komt in de periode 2011 – 2020 gemiddeld uit op 48 stakingsdagen, Portugal op 13, Oostenrijk op 2 en Zwitserland op 1 stakingsdag per jaar per 1000 werknemers.
Wallonië versus Vlaanderen
Uit cijfers van de ETUI blijkt dat er veel meer gestaakt wordt in Wallonië dan in Vlaanderen. In de periode 2016-2023, waarvoor betrouwbare data beschikbaar zijn, ligt het aantal stakingsdagen per werknemer in Wallonië meer dan dubbel zo hoog als in Vlaanderen. Vandaele van ETUI heeft ook de cijfers voor 2024 en dan zijn de cijfers nog meer uitgesproken: in het Vlaamse Gewest waren er 29 stakingsdagen per 1000 werknemers, in het Brussels Gewest 117 en in het Waalse Gewest 139.
Vandaele: ‘In Wallonië wordt er vooral gestaakt in de provincies Henegouwen en Luik, terwijl dat in Vlaanderen meer gelijk verdeeld is over de provincies, al ligt het iets hoger in Oost-Vlaanderen en Antwerpen. Op sectorniveau valt op dat stakingen steeds vaker voorkomen in de publieke sector. Sinds 2014 neemt die sector ongeveer een derde van het totale aantal stakingsdagen voor zijn rekening.’