De vraag of ‘GLB’ extreemrechts is, is legitiem, maar al bij al is hij dat niet, betoogt politoloog Benjamin Biard (CRISP), gespecialiseerd in radicaal-rechts.
Toen MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez vorige week ging spreken in de Oostkantons, werd hij opgewacht door een haag protesterende militanten van de socialistische vakbond FGTB. Ze hielden spandoeken vast waarop Bouchez een ‘facho’ – fascist – werd genoemd en riepen op tot een cordon sanitaire tegen de MR.
In een woelig dovemansdebat met de MR-voorzitter, het eerste sinds de verkiezingen van vorig jaar, zei PS-voorzitter Paul Magnette begrip te hebben voor de bezorgdheid van de vakbond. Als het gaat over sociale bijstandtrekkers, woke, cultuur, vakbonden en persvrijheid, zegt u exact hetzelfde als extreemrechts, gooide hij Bouchez in het gezicht. Het extreemrechts-verwijt komt ook niet alleen van links. Open VLD-boegbeeld Vincent Van Quickenborne zei in De Krant van West-Vlaanderen dat Bouchez veel gelijkenis vertoont met de Nederlandse extreemrechtse politicus Geert Wilders.
‘Bouchez zoekt wel eens “de rode lijn” op, en dat legt hem bij rechtse kiezers geen windeieren.’
‘De uitspraken van Vincent Van Quickenborne neem ik niet heel serieus’, zegt onderzoeker Benjamin Biard. ‘Van Quickenborne heeft natuurlijk politieke rekeningen te vereffenen met Bouchez.’ Toch gaat er geen week voorbij, vertelt Biard, of hij krijgt aan de universiteit of op lezingen de vraag of de MR extreemrechts is geworden. ‘Het is ook zeker legitiem om die vraag te stellen’, vindt hij. ‘Een aantal elementen geeft toch echt te denken.’
Biard verwijst naar uitspraken over immigratie, ‘die soms recht uit het draaiboek van extreemrechts lijken te komen. Georges-Louis Bouchez deelt bovendien inhoud op sociale media die ook gepromoot wordt door vertegenwoordigers van extreemrechts. Hij is met Tom Van Grieken in debat gegaan, wat in Franstalig België geldt als een gotspe en het doorbreken van het cordon médiatique. Hij heeft na de verkiezingen vertegenwoordigers van het extreemrechtse Chez Nous in de MR opgenomen.’
Al deze elementen rechtvaardigen de vraag in welke richting de MR evolueert, aldus Benjamin Biard. ‘Maar ik geloof niet dat de MR een extreemrechtse partij is geworden. Om te beginnen is de MR meer dan Bouchez alleen. Verder blijft de MR duidelijk binnen het kader van de democratie en is de partij ook niet monomaan bezig met het thema’s als migratie of islam. En kijk bijvoorbeeld ook naar het internationale netwerk van de MR, de buitenlandse partijen en denktanks waarmee de partij in contact staat – dat is absoluut niet de biotoop van extreemrechts.’ Al voel je wel dat Bouchez soms ‘de rode lijn’ opzoekt, besluit Biard. ‘En dat legt hem bij rechtse kiezers geen windeieren.’