Het zomerakkoord van de regering-De Wever maakt het iets moeilijker om een managementvennootschap op te richten. Maar fiscaal expert Michel Maus verwacht niet dat er daardoor iets zal veranderen aan de voortschrijdende vervennootschappelijking van België. ‘Deze aanpassingen zullen geen echt verschil maken, nee.’
Nog een beslissing uit het zomerakkoord: de regels voor managementvennootschappen worden ietsjes strenger. De grootste verdieners laten zich al enkele jaren steeds vaker via zo’n vennootschap uitbetalen. Uw fiscalist zal u adviseren dat u vanaf een bruto maandloon van negen- à tienduizend euro best overweegt om er eentje op te richten. Eind vorig jaar deden dat al meer dan 80.000 Belgen, meer dan een verdrievoudiging is dat in vergelijking met 2018. Het gaat uiteraard om managers, maar ook om freelancers, vrije beroepen — zoals artsen en advocaten — en steeds vaker hoge kaderleden in bedrijven. De Hoge Raad van Financiën had het aan het eind van vorig jaar in een rapport over de vervennootschappelijking, waardoor de overheid serieus wat inkomsten misloopt.
‘Ik schat dat een managementvennootschap iemands belastingdruk onder de 40 procent kan krijgen’, legt fiscaal expert Michel Maus (VUB) uit. ‘Laat ons dat eens vergelijken met een alleenstaande zonder kinderen, die in België de hoogste belastingen betaalt. De fiscale en parafiscale druk loopt voor zo iemand met een hoog loon op tot wel 59 procent. Het verschil is dus 20 procent aan belastingen.’
In plaats van een loon te krijgen, keren mensen zichzelf winst uit nadat ze hun diensten hebben gefactureerd aan een of meerdere opdrachtgevers. Het is die winst die doorgaans op een gunstigere manier wordt belast dan gemiddelde lonen. Uw fiscalist kan u haarfijn uitleggen wat u daarvoor moet doen. Er zijn wel enkele voorwaarden aan verbonden. Iemand moet zichzelf vanuit de vennootschap eerst een minimumloon uitkeren: dat was vroeger 45.000 euro, met dit zomerakkoord wordt het verhoogd naar 50.000 euro. De cijfers stonden ook al aangekondigd in het regeerakkoord en zelfs in de supernota van vorige zomer. Het bedrag zal vanaf nu ook worden geïndexeerd. Bovendien wordt het deel van dat loon dat via voordelen van alle aard, zoals een wagen, kan worden uitbetaald beperkt tot twintig procent. Daarboven stijgt het belastingtarief.
‘Als fiscalist word ik absoluut niet gelukkig van het veeldig gebruik van managementvennootschappen.’
Zal dat het aantal managementvennootschappen doen afnemen, professor Maus?
Michel Maus: Die aanpassingen maken het misschien een stukje minder interessant, maar de voordelen blijven uiteraard navenant. Ik denk eerlijk gezegd niet dat het een echt verschil zal maken, ook al zorgt het voor iets meer inkomsten voor de overheid. Op die 50.000 euro zal uiteraard personenbelastingen moeten worden betaald. Ik blijf ook met een dubbel gevoel zitten: aan de ene kant vraagt men een inspanning aan de mensen met een managementvennootschap, aan de andere kant wordt het voor zelfstandige consultants in de IT-sector heel aantrekkelijk gemaakt om zichzelf te laten uitbetalen in auteursrechten. Dat gaat helemaal de andere richting uit.
De Hoge Raad waarschuwde vorig jaar al voor het veelvuldig gebruik van managementvennootschappen. Hoe kijkt u daarnaar?
Maus: Ook een beetje triestig. Als fiscalist word ik hier in ieder geval absoluut niet gelukkig van. Het is hetzelfde verhaal als altijd, dat van de ‘fiscale koterijen’. De hoge belastingdruk op arbeid zorgt ervoor dat mensen op zoek gaan naar uitwijkmechanismen, die vervolgens ook door politici worden gefaciliteerd. Loontrekkenden hebben maaltijdcheques of cafetariaplannen, maar voor de hoogste verdieners zijn er dus managementvennootschappen. Mensen zijn gefrustreerd over de hoge belastingdruk en zoeken zulke uitwegen. Er worden nu ook kleine stapjes gezet om de belastingdruk op arbeid te verlagen, maar fundamenteel verandert er niet veel. Met dit zomerakkoord komen er ook weer nieuwe uitzonderingen bij, zoals de uitbreiding voor overuren en het gunstige tarief voor gepensioneerden die willen bijklussen. Achter al die verhalen zitten meestal ook lobbyisten. De auteursrechten voor IT’ers is in orde gekomen omdat het Waalse softwarebedrijf Odoo langs is gegaan bij Georges-Louis Bouchez.
Komt de meerwaardebelasting er wel op 1 januari? Banken waarschuwen voor chaos bij gebrek aan overleg
‘Politici kunnen die vennootschappen onmogelijk maken, maar dat is vandaag absoluut niet realistisch.’
Het aandeel managementvennootschappen is de voorbije jaren spectaculair gestegen. Hoe komt dat?
Maus: Vroeger was een startkapitaal van 18.550 euro nodig, dat is met een vorige hervorming afgeschaft. Het is een drempel die wegviel, waardoor het voor veel mensen eenvoudiger werd om zo’n vennootschap op te richten. Dat is echt niet meer bijzonder moeilijk. Er komen natuurlijk wat extra kosten bij: iemand moet jaarrekeningen neerleggen en heeft een accountant nodig. Soms is het sop de kool niet waard, maar zeker voor mensen die 20.000 euro per maand of meer verdienen blijft het een godsgeschenk.
U pleit voor een algemeen lagere belastingdruk, maar wat zou de regering specifiek kunnen doen aan managementvennootschappen?
Maus: Simpel: men zou het niet meer mogelijk kunnen maken om zulke personenvennootschappen op te richten. Een eenmanszaak wordt vandaag op een totaal andere manier belast, en er is geen goede reden voor dat verschil. Politici kunnen die vennootschappen dus onmogelijk maken, maar dat is vandaag absoluut niet realistisch.
Zijn er eigenlijk economische redenen waarom het ooit mogelijk werd gemaakt?
Maus: Nee, niet echt. De juridische argumentatie was altijd dat deze constructie het privévermogen van ondernemers beschermt tegen een eventueel faillissement. Dat werd zo verteld, maar uiteraard is het in de eerste plaats een vorm van fiscale optimalisatie.
Factcheck: geen bewijs dat driekwart van de managers een managementvennootschap zou hebben