De voorzitter van de Kamercommissie Financiën, Steven Vandeput (N-VA), heeft woensdagmiddag rond 13 uur Kamerlid Vincent Van Quickenborne (Open VLD) het woord ontnomen. Die was al sinds 14 uur dinsdagmiddag quasi onafgebroken aan het woord. Het Kamerlid verzette zich zo tegen een maatregel om datamining toe te passen op het Centraal Aanspreekpunt (CAP), het register van bankrekeningen en financiële contracten, in de strijd tegen fiscale fraude.
Na een zoveelste waarschuwing dat Van Quickenborne in herhaling viel, ontnam Vandeput hem het woord, waarbij hij het Kamerreglement inriep. De gemoederen liepen daarbij hoog op, waarbij over en weer werd geroepen. De N-VA-fractie pikte daarop in en vroeg, verwijzend naar een ander artikel van het Kamerreglement, om het debat te sluiten, ook toen Vlaams Belang-Kamerlid Lode Vereeck nog opnieuw het woord wou nemen. Ook de commissievoorzitter zelf stelde nadien voor om het debat te sluiten.
Na een woordenwisseling over de geldigheid van de procedure werd de zitting geschorst. Na afloop van de schorsing kwam Vandeput terug op zijn vraag om het debat te sluiten. Zo wou hij minister Jambon nog de kans geven om te antwoorden op opgeworpen vragen. Vereeck kreeg nadien toch nog het woord. Maar toen die volgens Vandeput ook meermaals in herhaling viel, beëindigde Vandeput de vergadering.
Minister Jambon zal nu tijdens een volgende zitting kunnen antwoorden op vragen.
Uit goede bron is vernomen dat er aan de demarche om de spreektijd van Van Quickenborne stop te zetten overleg voorafging tussen de meerderheid en Kamervoorzitter Peter De Roover (N-VA). Op het moment dat Vandeput ingreep, was Van Quickenborne al in totaal zowat 45 uur quasi onafgebroken aan het woord over de kwestie, eerdere zittingen inbegrepen.
Waarom filibusterde Q?
Met zijn gefilibuster poogt Van Quickenborne de stemming te vertragen van het wetsontwerp diverse bepalingen, of toch een amendement dat er nadien aan is toegevoegd. Het gaat om de maatregel om datamining toe te passen op het door de Nationale Bank beheerde CAP. Volgens Open VLD heft de regering met ‘money control’, zoals het de datamining op het CAP noemt, het bankgeheim op en draait ze het vermoeden van onschuld om.
Concreet houdt de maatregel in dat informatie van het CAP gebruikt zal worden om dossiers met een verhoogd risico op fiscale inbreuken te selecteren voor verdere controle. Enkele voorzorgsmaatregelen moeten daarbij de privacy waarborgen.
Zo zal een beperkte groep dataminers toegang krijgen tot de gepseudonimiseerde data van het CAP. Ze zullen op die manier de gegevens over het vermogen van een belastingplichtige kunnen koppelen aan de (zelf aangegeven) fiscale gegevens. Als de dataminers dan iets abnormaal vaststellen, bijvoorbeeld een sterke stijging op een bankrekening zonder dat dat jaar inkomsten zijn aangegeven, kunnen ze dat doorgeven aan een controledienst. Die beoordeelt het dossier vervolgens en evalueert of verder fiscaal onderzoek aangewezen is. Uiteindelijk kan die dan het dossier doorgeven aan de fiscale administratie. Op dat moment wordt de concrete persoon ook geïdentificeerd.
Volgens Vooruit, dat tijdens de regeringsonderhandelingen de forcing voerde voor de maatregel, zullen door betere dossierselectie gewone belastingplichtigen minder gecontroleerd worden. ‘En fraudeurs die hun eerlijke bijdrage proberen te ontlopen, zullen wel een grotere kans op controle hebben’, aldus Vooruit-Kamerlid Niels Tas in een persbericht.
De wet diverse bepalingen bevat een reeks maatregelen die afgesplitst werden van de in juli goedgekeurde programmawet. Het luik dat in de Kamercommissie Financiën voorligt, bevat naast de datamining op het CAP nog een reeks andere maatregelen. Zo trekt het onder meer het flexi-jobplafond op, en schaft het de intrestaftrek af voor de tweede woning.